Możesz ocenić: Biecz - Pozostałości po zamkach: Góra Zamkowa i budynek szkoły (dawny Gród Starościński)
Opis
historii tego jednego z najstarszych miast polskich napotykamy na aż 4 obiekty zamkowe, z których tylko 1 zachował się w mocno przekształconej formie. Pierwszy, gotycki zamek królewski znajdował się na wzgórzu Góra Zamkowa o wysokości 334 m npm przy drodze na Nowy Sącz. Jako mały przydatny został decyzją króla zburzony już w XV w. Archeolodzy dokładnie przebadali to miejsce i znaleziska znajdują się w muzeum w Bieczu, ale nie w głównej siedzibie - kamienicy z basztą, lecz w budynku błędnie zwanym Domem Kromera. Są tam m.in. zdjęcia od dawna zasypanych już murów. Zamek ten miał wymiary 42 x 20 m i posiadał jedną wieżę o średnicy 10 m od strony płn.-zach. Na terenie przy zamku prawdopodobnie mieścił się dawny Biecz, odkryto bowiem wiele śladów wczesnośredniowiecznego osadnictwa.
Stolica kraju
Na zamku w Bieczu bardzo często przebywali królowie Polski: Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki, ten pierwszy myślał nawet nad okresowym przeniesieniem do tego miasta stolicy kraju.
Drugi obiekt istniejący równocześnie z pierwszym, choć nazywany już w średniowieczu zamkiem, był bardziej obronnym dworem królewskim z wieżą na niewielkim wzgórzu (280 m npm) we wschodniej części miasta. Na jego miejscu wzniesiono nie istniejący już kościół św. Ducha oraz szpital dla ubogich. Mimo to archeolodzy odkryli jego fundamenty. Z murów tego zamku zbudowano w pobliżu budynek zwany dziś "Grodem", który jest uznawany za czwarty zamek w Bieczu, bowiem posiadał bardzo grube i mocne mury oraz wieżę. Obecnie to szkoła (gimnazjum nr 1).
Trzeci zamek znajdował na wzgórzu, na którym obecnie stoi kościół św. Anny (dawniej franciszkanów - reformatów), poza murami miejskimi od wschodu. Niewiele o nim wiadomo, a jego pozostałościami jest dziś tylko portal z symbolami Jagiellonów przeniesiony do budynku szpitala św. Ducha. Ciekawsze od "miejsc zamkowych" w Bieczu są jednak obwarowania miejskie. Z 14 okrągłych i kwadratowych wież dobrze zachowane są trzy na zachodzie miasta: wieża zwana Rajcowską, Radziecką lub Katowską, podobna wieża północno-zachodnia przy kolegiacie i wysoka kwadratowa wieża również przy tej świątyni, wykorzystywana jako dzwonnica. Są jeszcze 2 inne baszty, ale w stanie mocno zrujnowanym oraz resztki murów obwodowych z barbakanem. O potędze dawnego Biecza może świadczyć fakt, że od czasu powstania obwarowań do roku 1770 r. nikomu nie udało się go zdobyć.
Plan
Plan Góry
Zamkowej wg S. Tomkiewicza
Źródło: Zamki Polski południowo wschodniej, Michał Proksa, Marek Gosztyła, Przemyśl 1997
Rekonstrukcja
Średniowieczny zamek królewski w Bieczu. Rekonstrukcja J.Gumowskiego na podstawie zachowanych w ziemi na Górze Zamkowej fundamentów
Źródło: Związki z Bieczem Królowej Jadwigi, G. Ślawska, Biecz 1997
Historia
rzyjmuje się, że zamek królewski w Bieczu budowano na miejscu wcześniejszego grodu (odnaleziono resztki spalonego wału i zakopaną w nim ceramikę) etapami już od XIII w. Na postawie badań archeologicznych ustalono że warownia miała kształt prostokąta o wymiarach 42 x 20 m. Od północnego zachodu znajdowała się okrągła wieża o średnicy 10 m, a od północnego wschodu do zamku dostawiony był budynek zewnętrzny. Od zachodu prowadził do zamku zwodzony most. W okolicach wieży odkryto zgrubienie murów co pozwala sądzić iż była ona wraz z częścią murów obwodowych wybudowana najwcześniej - być może już w I poł. XIII w. Przy zamku znajdował się kościół pod wezwaniem św. Piotra o którym wspomina dokument z XI w.
Tak kiedyś wyglądał Biecz. Sztych Hogenberga z XVI w.
Powiększony fragment powyższego sztychu z Grodem Starościńskim
1306 r. - zamek w Bieczu był własnością biskupa Muskaty
1311 r. - Biecz stał się na stałe własnością królewską, kiedy to Władysław Łokietek zajął ziemie biskupa Muskaty. Wcześniej właścicielami miasta była księżna krakowska Kinga, a także na zmianę król polski, Węgrzy, Czesi i biskup Muskata. To w Bieczu właśnie w potwierdzono na piśmie zezwolenie na sprowadzenie Krzyżaków do Polski.
1348 r. - burgrabią zamku był Mikołaj z Babic
1371 r. - na zamku przebywała królowa Węgier i Polski Elżbieta
II poł. XIV w. - zamek należał prawdopodobnie do królowej Jadwigi
1395 r. - wzmianka o drugim zamku we wschodniej części miasta - warownym dworze królewskim.
Nie zachowały się niestety
informacje kiedy go zbudowano, a mógł być nawet starszy od zamku na Górze Zamkowej. W tym roku królowa Jadwiga nakazała go rozebrać a na jego miejscu wzieść szpital dla ubogich
1401 r. - po śmierci Jadwigi w zamku król Władysław Jagiełło zaręczył się z Anną Cylejską
1439 r. - w zamku Władysław Warneńczyk spotkał się z królem węgierskim Albrechtem Habsburgiem, tutaj także zawarł układ z zakonem joannitów
01.08.1475 r. - na rozkaz król Kazimierza Jagiellończyka władze grodzkie ze starostą zostały przeniesione z pierwszego zamku do nowej siedziby. Król zarządził też rozbiórkę starego zamku. Można przypuszczać że zamek był w złym stanie i nie opłacało się go naprawiać. Nie był też przystosowany na odparcie ataku z użyciem nowoczesnej broni, a w razie zagrożenia mógł za to być wykorzystany przez wroga do ostrzału miasta. Dlatego też siedzibą starosty został trzeci zamek, po wschodniej stronie miasta, także poza murami miejskimi.
1502 r. - istnieje dokument, iż Jakub Siekliński z żoną otrzymali zezwolenie na wykorzystanie kamienia z pierwszego zamku na budowę domu wójtowskiego. Tak powstał budynek z wieżą zwany Grodem Starościńskim, a wcześniej Wójtostwem
uznawany za czwarty zamek w Bieczu
Rycina wykonana techniką drzeworytu z okładki "Przyjaciela Ludu" z dnia 6 maja1837 r. Góra Zamkowa po lewej
1641 r. - sejmik w Proszowicach podjął uchwałę o przeniesieniu z trzeciego zamku sądu grodzkiego i wszystkich akt do wspomnianego wyżej Grodu Starościńskiego. Habia Jan Wielopolski przekazał więc zamek zakonowi oo. Reformatów, którzy mieli walczyć z arianami a także skarżyli się, że ich stara drewniana siedziba jest w złym stanie, narażona na ciągłe wylewy Ropy. Rok później na jego miejscu wybudowano istniejący do dziś kościół (obecnie kościół św Anny) i klasztor reformatów (franciszkanów)
1877 r. - odsłonięto zachowane w ziemi fundamenty i na ich podstawie naszkicowano pierwszą rekonstrukcję zamku na Górze Zamkowej
1958 r. - badania archeologiczne placu przy szpitalu św. Ducha doprowadziły do odkrycia fundamentów dwóru królewskiego wzmiankowanego w 1395 roku.
1961 r. - na Górze Zamkowej rozpoczęto prace archeologiczne.
Legendy
edną z legendą związaną z Bieczem jest historia zbója Becza. Był on słynnym rozbójnikiem znanym w całej okolicy. W swojej kryjówce w Liwoczu miał podobno olbrzymie skarby zdobyte oczywiście napadami i rabunkiem. Pewnego razu wysłano przeciw niemu chorągiew rycerzy, którzy zdołali go pojmać i postawić pod sąd. Został skazany na śmierć, jednak udało mu się ubłagać zmianę wyroku, pod warunkiem że wybuduje miasto. Becz dotrzymał słowa, wybudował miasto nazwane swoim imieniem, a w nim kościół i zamek, całość zaś otoczył murem. Do niedawna w zabytkowej kamienicy w rynku mieściła się bardzo stylowo urządzona knajpa "U Becza" z pysznymi plackami po węgiersku. Dziś jest ona reaktywowana, ale w mocno zmienionej (na minus) formie, choć placki nadal są ponoć dobre i tanie.
Kościół reformatów powstały z przebudowy trzeciego zamku
Innym ciekawym podaniem jest legenda o zaśniętych rycerzach. Gdy w XV wieku zaczęły zmieniać się sposoby walki, weszła do użytku broń palna polscy rycerze wraz z całym rynsztunkiem i końmi zeszli do podziemi. Oczekują tam na nadejście właściwego dla nich czasu by na wezwanie znów stanąć obronie Biecza i całej ojczyzny Wśród rycerzy co pewien czas dokonywany jest przegląd uzbrojenia i gdy okaże się że potrzebna jest jakaś reperacja na powierzchnię wysyłany jest posłaniec, który znajduje uczciwego kowala i zaprowadza go do tajnej groty. Dokonuje on wszystkich niezbędnych napraw i podkuwa konie, w zamian za co otrzymuje od rycerzy wydawałoby się niewiele warte rzeczy, które jednak okazują się na zewnątrz bardzo cenne. I tak kowal z Biecza, który ostatnio został zaprowadzony do groty dostał kawałek żelaza, który na powierzchni okazał się kawałkiem złota. Żyje jeszcze ponoć kilku najstarszych bieczan, którzy widzieli jak w okolicy Góry Zamkowej rozsuwa się ziemia i ukazuje grota do kryjówki zaśniętych rycerzy.
Wstęp
Wolny
Położenie i dojazd
Wschodnia część woj. małopolskiego. 55 km na wschód od Nowego Sącza. Zobacz na mapie.
Dojazd PKP lub PKS-em z Nowego Sącza lub Krosna. Autobusy jeżdżą bardzo często. Góra Zamkowa leży za wieżą Katowską przy drodze na Nowy Sącz. U jej podnóża umieszczono tablicę informacyjną więc łatwo tam trafić Zamek z XV stał na miejscu dzisiejszego Kościoła Reformatów. Znajduje się on w granicach miasta, przy drodze na Jasło.
Czas
Wejście na Górę Zamkową trwa ok. 10 min, znajduje się ona 5 minut drogi od Baszty Katowskiej. Jeśli chcemy zobaczyć jednocześnie wszystkie wieże (nawet te zrujnowane), muzeum, Górę Zamkową i Kościół Reformatów to na piechotę zajmie to ok. 90 min. bo znajdują się one w rożnych częściach miasta, samochodem można je oglądnąć znaczenie szybciej.
Współrzędne geograficzne:
Góra zamkowa:
format D (stopnie): N 49.72521111°, E 21.24606667°
format DM (stopnie, minuty): N 49° 43.5126666', E 21° 14.7640002' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 49° 43' 30.76'', E 21° 14' 45.84''
Gród Starościński (szkoła):
format D (stopnie): N 49.73014167°, E 21.25269444°
format DM (stopnie, minuty): N 49° 43.8085002', E 21° 15.1616664' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 49° 43' 48.51'', E 21° 15' 09.70''
Klasztor reformatów:
format D (stopnie): N 49.7318°, E 21.25593333°
format DM (stopnie, minuty): N 49° 43.908', E 21° 15.3559998' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 49° 43' 54.48'', E 21° 15' 21.36''
Bibliografia
Gosztyła Marek, Proksa Michał - Zamki Polski południowo-wschodniej
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Moskal Krzysztof - "Zamki w dziejach Polski i Słowacji między Wisłą a Hornadem" tom 1 i 2
Ślawska G. - Związki z Bieczem Królowej Jadwigi
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: wiosną 2002 i 2005
Wideo
Film przedstawiający model 3D miasta Biecza z ok. 1600 roku wykonany w programie Google SketchUp przez Tadeusza Bochnię
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Więcej o historii Biecza, kacie, zamkach i innych ciekawostkach można przeczytać na:
http://z-pogranicza.blogspot.com/p/biecz.html
Biecz - wizualizacja 3D z czasów świetności Autor: Gabriel Data: 2014-03-06 23:10:51
Zachęcam do przeczytania solidnego i ciekawego artykułu o Bieczu oraz obejrzenia fenomentalnych prezentacji 3D średniowiecznego Biecza. Fantastyczne! http://www.malopolska24.pl/index.php/2014/03/biecz-historia-malowany/
Biecz-wspomnienia z dziecinstwa Autor: Bernhard Strokosch Data: 2013-08-27 13:13:44
Jako maly chlopiec bywalem wraz z bratem i rodzicami w wakacje u Klary i Jana Salamon, rzeka Ropa szyb naftowy na gorze zamkowej Salamonowej,las, grzyby i przepiekne miasteczko, targ na rynku i mili ludzie zawsze milo wspominamy te czasy, pozdrawiam wszystkich Bieczan
(c) 2001-2019 BD - KONTAKT - POLITYKA PRYWATNOŚCI Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
historii tego jednego z najstarszych miast polskich napotykamy na aż 4 obiekty zamkowe, z których tylko 1 zachował się w mocno przekształconej formie. Pierwszy, gotycki zamek królewski znajdował się na wzgórzu Góra Zamkowa o wysokości 334 m npm przy drodze na Nowy Sącz. Jako mały przydatny został decyzją króla zburzony już w XV w. Archeolodzy dokładnie przebadali to miejsce i znaleziska znajdują się w muzeum w Bieczu, ale nie w głównej siedzibie - kamienicy z basztą, lecz w budynku błędnie zwanym Domem Kromera. Są tam m.in. zdjęcia od dawna zasypanych już murów. Zamek ten miał wymiary 42 x 20 m i posiadał jedną wieżę o średnicy 10 m od strony płn.-zach. Na terenie przy zamku prawdopodobnie mieścił się dawny Biecz, odkryto bowiem wiele śladów wczesnośredniowiecznego osadnictwa.
rzyjmuje się, że zamek królewski w Bieczu budowano na miejscu wcześniejszego grodu (odnaleziono resztki spalonego wału i zakopaną w nim ceramikę) etapami już od XIII w. Na postawie badań archeologicznych ustalono że warownia miała kształt prostokąta o wymiarach 42 x 20 m. Od północnego zachodu znajdowała się okrągła wieża o średnicy 10 m, a od północnego wschodu do zamku dostawiony był budynek zewnętrzny. Od zachodu prowadził do zamku zwodzony most. W okolicach wieży odkryto zgrubienie murów co pozwala sądzić iż była ona wraz z częścią murów obwodowych wybudowana najwcześniej - być może już w I poł. XIII w. Przy zamku znajdował się kościół pod wezwaniem św. Piotra o którym wspomina dokument z XI w.
edną z legendą związaną z Bieczem jest historia zbója Becza. Był on słynnym rozbójnikiem znanym w całej okolicy. W swojej kryjówce w Liwoczu miał podobno olbrzymie skarby zdobyte oczywiście napadami i rabunkiem. Pewnego razu wysłano przeciw niemu chorągiew rycerzy, którzy zdołali go pojmać i postawić pod sąd. Został skazany na śmierć, jednak udało mu się ubłagać zmianę wyroku, pod warunkiem że wybuduje miasto. Becz dotrzymał słowa, wybudował miasto nazwane swoim imieniem, a w nim kościół i zamek, całość zaś otoczył murem. Do niedawna w zabytkowej kamienicy w rynku mieściła się bardzo stylowo urządzona knajpa "U Becza" z pysznymi plackami po węgiersku. Dziś jest ona reaktywowana, ale w mocno zmienionej (na minus) formie, choć placki nadal są ponoć dobre i tanie.
