ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Biecz (woj. małopolskie) - Pozostałości po zamkach: Góra Zamkowa i budynek szkoły (dawny Gród Starościński)
W historii Biecza - jednego z najstarszych miast polskich napotykamy na aż 4 obiekty zamkowe, z których tylko 1 zachował się w mocno przekształconej formie.
Pierwszy, gotycki zamek królewski znajdował się na wzgórzu Góra Zamkowa o wysokości 334 m npm przy drodze na Nowy Sącz. Jako mały przydatny został decyzją króla zburzony już w XV w. Archeolodzy dokładnie przebadali to miejsce i znaleziska znajdują się w muzeum w Bieczu, ale nie w głównej siedzibie - kamienicy z basztą, lecz w budynku błędnie zwanym Domem Kromera. Są tam m.in. zdjęcia od dawna zasypanych już murów. Zamek ten miał wymiary 42 x 20 m i posiadał basztę o średnicy 10 m od strony płn.-zach, wieżę bramną z wjazdem od zachodu oraz budynek mieszkalny na płd.-wsch. Na terenie przy zamku prawdopodobnie mieścił się dawny Biecz, odkryto bowiem wiele śladów wczesnośredniowiecznego osadnictwa. Na pewno znajdował się tu kościół pod wezwaniem św. Piotra, o którym wspomina dokument z XI w.
Drugi obiekt istniejący równocześnie z pierwszym, choć nazywany już w średniowieczu "zamkiem", bardziej był obronnym dworem królewskim z wieżą na niewielkim wzgórzu (280 m npm) we wschodniej części miasta. Na jego miejscu wzniesiono nie istniejący już kościół oraz szpital dla ubogich św. Ducha. Mimo to, archeolodzy odkryli jego fundamenty przy Szpitalu św. Ducha, który przetrwał do dziś. Z murów tego zamku zbudowano w pobliżu budynek zwany dziś "Grodem" (a być może i sam szpital), który jest uznawany za czwarty zamek w Bieczu, bowiem posiadał bardzo grube i mocne mury oraz wieżę z blankami. Obecnie to budynek zkoły (gimnazjum nr 1). Trzeci zamek znajdował poza miastem, w miejscu gdzie obecnie stoi kościół św. Anny (dawniej franciszkanów - reformatów), na wzniesieniu poza murami miejskimi od wschodu. Niewiele o nim wiadomo, a jego pozostałościami jest dziś tylko portal z symbolem Jagiellonów przeniesiony do budynku Szpitala św. Ducha. Obecnie ciekawsze od "miejsc zamkowych" w Bieczu są jednak obwarowania miejskie. Z 14 okrągłych i kwadratowych wież dobrze zachowane są trzy na zachodzie miasta: wieża zwana Rajcowską, Radziecką lub Katowską, podobna wieża północno-zachodnia przy kolegiacie i wysoka kwadratowa wieża również przy tej świątyni, wykorzystywana jako dzwonnica. Są jeszcze 2 inne baszty, ale w stanie mocno zrujnowanym oraz resztki murów obwodowych z barbakanem. O potędze dawnego Biecza może świadczyć fakt, że od czasu powstania obwarowań do roku 1770 r. nikomu nie udało się go zdobyć. ![]() Tak kiedyś wyglądał Biecz. Sztych Hogenberga z pocz. XVII w. ![]() Powiększony prawy fragment powyższego sztychu z zaznaczonymi obiektami zamkowymi - Grodem Starościńskim z wieżą z blankami (czwarty zamek) i dworem królewskim poza miastem (trzeci zamek). Wygląd dworu na tej panoramie rozczarowuje. Nie widać żadnych umocnień, ani nawet położenia na wzgórzu. Ten obszar Biecza wydaje się być przedstawiony niezbyt wiernie.
![]() Plan Góry Zamkowej w Bieczu wg U. Beresia ![]() Średniowieczny zamek królewski w Bieczu. Obraz Wiesława Fuska na podstawie rekonstrukcji J.Gumowskiego ![]() Rekonstrukcja zamku bieckiego na Górze Zamkowej wg A. Wagnera ![]() Plan sytuacyjny Góry Zamkowej w latach 60-tych XX wieku na rysunku A. Kunysza. 1 - szczyt góry, teren wykopalisk, 2 i 3 - budynki mieszkalne, 4 - wejście do lochów, 5 - tablica pamiątkowa, 6 - niższa partia wykopów ![]() Dawny Biecz z zaznaczonymi miejscami zamkowymi wg. A. Kunysza
Przyjmuje się, że biecki zamek królewski budowano na miejscu wcześniejszego grodu (odnaleziono resztki spalonego wału i zakopaną w nim ceramikę) etapami już od XIII w. Na postawie badań archeologicznych ustalono, że warownia miała kształt prostokąta. Od północnego zachodu znajdowała się okrągła wieża o średnicy 10 m, a od północnego wschodu do warowni dostawiony był zewnętrzny budynek bramny. Od zachodu prowadził do niego zwodzony most. W okolicach wieży odkryto zgrubienie murów, co pozwala sądzić, iż była ona wraz z częścią murów obwodowych wybudowana najwcześniej - być może już w I poł. XIII w.
![]() Litografia K. Auera z widokiem Biecza z początku XIX wieku. Góra Zamkowa po lewej, bez śladu po pierwszym zamku ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kolejny widok Biecza z Górą Zamkową, autor E. W. Kainko z 1843 r. ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu Góry Zamkowego w Bieczu. 1 - Szczyt Góry Zamkowej, 2 - droga, 3 - rzeka Ropa ![]() Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu 3 pozostałych zamków w Bieczu. 1 - Gród Starościński, 2 - Szpital św. Ducha, 3 - klasztor reformatów, 4 - ciekawe wzniesienie wygladające na bastion, 5 - Ropa, 6 - główna ulica Biecza - Grodzka
Jedną z legendą związaną z Bieczem jest historia zbója Becza. Był on słynnym rozbójnikiem znanym w całej okolicy. W swojej kryjówce w Liwoczu miał podobno olbrzymie skarby zdobyte oczywiście napadami i rabunkiem. Pewnego razu wysłano przeciw niemu chorągiew rycerzy, którzy zdołali go pojmać i postawić pod sąd. Został skazany na śmierć, jednak udało mu się ubłagać zmianę wyroku, pod warunkiem że wybuduje miasto. Becz dotrzymał słowa, wybudował miasto nazwane swoim imieniem, a w nim kościół i zamek, całość zaś otoczył murem. Do niedawna w zabytkowej kamienicy w rynku mieściła się bardzo stylowo urządzona knajpa "U Becza" z pysznymi plackami po węgiersku. Dziś jest ona reaktywowana, ale w mocno zmienionej (na minus) formie, choć placki nadal są ponoć dobre i tanie.
Innym ciekawym podaniem jest legenda o zaśniętych rycerzach. Gdy w XV wieku zaczęły zmieniać się sposoby walki, weszła do użytku broń palna polscy rycerze wraz z całym rynsztunkiem i końmi zeszli do podziemi. Oczekują tam na nadejście właściwego dla nich czasu by na wezwanie znów stanąć obronie Biecza i całej ojczyzny Wśród rycerzy co pewien czas dokonywany jest przegląd uzbrojenia i gdy okaże się że potrzebna jest jakaś reperacja na powierzchnię wysyłany jest posłaniec, który znajduje uczciwego kowala i zaprowadza go do tajnej groty. Dokonuje on wszystkich niezbędnych napraw i podkuwa konie, w zamian za co otrzymuje od rycerzy wydawałoby się niewiele warte rzeczy, które jednak okazują się na zewnątrz bardzo cenne. I tak kowal z Biecza, który ostatnio został zaprowadzony do groty dostał kawałek żelaza, który na powierzchni okazał się kawałkiem złota. Żyje jeszcze ponoć kilku najstarszych bieczan, którzy widzieli jak w okolicy Góry Zamkowej rozsuwa się ziemia i ukazuje grota do kryjówki zaśniętych rycerzy.
ADRES I KONTAKT
![]() CZAS ![]() WSTĘP ![]() ![]() Szpital św. Ducha w okresie międzywojennym
Wschodnia część woj. małopolskiego. 55 km na wschód od Nowego Sącza. Zobacz na mapie.
Góra Zamkowa leży za wieżą Katowską przy drodze na Nowy Sącz. U jej podnóża umieszczono tablicę informacyjną, więc łatwo tam trafić. Zamek z XV stał na miejscu dzisiejszego Kościoła Reformatów. Znajduje się on poza starówką, przy drodze na Jasło. Gród Starościński i Szpital św. Ducha leżą obok siebie w centrum Biecza, przy bocznej uliczce w kierunku południowym. ![]() Współrzędne geograficzne:
Góra Zamkowa (1. zamek): Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N49.72644227°, E21.24348257° format DM (stopnie, minuty): 49° 43.5865362'N, 21° 14.6089542'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 43' 35.19''N, 21° 14' 36.54''E Dwór królewski - Szpital św. Ducha (2. zamek): Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N49.7304764°, E21.2533025° format DM (stopnie, minuty): 49° 43.828584'N, 21° 15.19815'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 43' 49.72''N, 21° 15' 11.89''E Klasztor reformatów (3. zamek): Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N49.7317856°, E21.2557133° format DM (stopnie, minuty): 49° 43.907136'N, 21° 15.342798'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 43' 54.43''N, 21° 15' 20.57''E Gród Starościński - szkoła (4. zamek): Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N49.7301416°, E21.2526944° format DM (stopnie, minuty): 49° 43.808496'N, 21° 15.161664'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 43' 48.51''N, 21° 15' 09.70''E
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]()
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Film przedstawiający model 3D miasta Biecza z ok. 1600 roku wykonany w programie Google SketchUp przez Tadeusza Bochnię
![]() ![]()
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
![]() Powrót do strony startowej
(c) 2001-2023 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę