BOLKÓW

Gotycki zamek książęcy, później rozbudowany

Dieje zamku w Bolkowie sięgają połowy XIII w. Budowę rozpoczął książę Bolesław II Łysy zwany Rogatką od muru obwodowego o nieregularnym kształcie, pałacowego budynku mieszkalnego przy płn.-wsch. krańcu oraz dwupiętrowej wieży mieszkalnej (nie mylić z obecną wieżą). Warownia nazywana byłą wtedy Hain lub Gaj i stała na straży kilku szlaków przebiegających przez okolicę, m.in. Szlaku Bursztynowego.


1279 r. - po śmierci Bolesława Łysego budowę zamku kontynuował jego syn - Bolko I Wielki. Wtedy powstała wysoka wieża z charakterystycznym ostrzem. Do dawnej wieży dobudowano nowy budynek, tak że powstało nowe skrzydło mieszkalne

Skarby Opowieści o skarbach zamkowych były żywe przez kilka wieków. Dodatkowo na początku XIX w. pojawiły się nowe. Otóż podczas kasacji majątków klasztornych przez władze pruskie, zakonnicy starali się ukrywać co cenniejsze przedmioty i kosztowności. Sądzono, iż w zamku w Bolkowie, który cystersi posiadali ponad 100 lat również ukryto taki skarb. W 1813 r. po walkach z Napoleonem zatrzymało się tu rosyjskie wojsko i zaczęło kopać w poszukiwaniu skarbu. W przyziemiu wykuli ogromna dziurę i dostali się do studni. Znaleźli tam tylko dwa szkielety: kobiety i psa. Historia o skarbie zakonnym nabrała bardzo realnych kształtów po 1985 r., kiedy to wojsko odnalazło bardzo cenne monety w innej siedzibie cysterskiej - w opactwie w Lubiążu. Notabene, znalezisko zostało zlekceważone i rozsprzedane przez armię. W tej sprawie odbył się nawet proces, oskarżonym był gen. W. Jaruzelski, ale w 1992 r. temu czerwonemu zbrodniarzowi jak zawsze udało się wymigać od odpowiedzialności. Skarbu w Bolkowie nie odnaleziono, jednak kiedyś z pewnością się tu znajdował, bowiem za panowania Bolka I na około 100 lat utworzono w zamku skarbiec księstwa.

do 1301 r. - za kolejnych książąt świdnickich - Bernarda oraz jego syna Bolko II Małego zmieniona została nazwa zamku na Bolków (na cześć Bolka I), dobudowano budynek od strony płd.-wsch., który połączył dwa skrzydła mieszkalne oraz wzmocniono bramę. Dzięki Bolkowi II zamek zyskał znacznie na warowności poprzez włączenie go do systemu fortyfikacji miejskich
1331 r. - zamek i miasto były oblegane przez Czechów, ale nie zostały zdobyte
1345 r. - kolejne próby zdobycia Bolkowa przez Czechów zakończyły się niepowodzeniem
1349 r. - burgrabia zamku był słynny Konrad z Czernej (von Tschirn), uczestnik wyprawy krzyżowej na Rodos
1368 r. - po śmierci Bolka II zamek był własnością jego małżonki Agnieszki
1392 r. - zgodnie z układem zawartym przez Bolka II z królem Czech Karolem IV, po jego bezpotomnej śmierci oraz śmierci żony, księstwo świdnicko-jaworskie w tym i Bolków przeszło pod zwierzchnictwo czeskie
1444 r. - miasto zostało zniszczone przez husytów, jednak zamek obronił się
1463 r. - warownię zdobył król czeski Jerzy z Podiebradu, a jej burgrabią mianował Jana z Czernej. Wkrótce zasłynął on z rozbójnictwa co zmusiło mieszczan wrocławskich i świdnickich do interwencji
1469 r. - po długim oblężeniu, wojska mieszczan zdobyły Bolków, a Jan z Czernej został powieszony. Zamek przeszedł pod zwierzchnictwo króla Węgier Macieja Korwina
1490 r. - po śmierci Macieja Korwina Bolków odbił książę cieszyński Kazimierz II i przekazał go królowi Czech Władysławowi Jagiellończykowi. Ten z powrotem oddał go w lenno rycerzom z Czernej
1540 r. - rozpoczęto trwającą pół wieku rozbudowę warowni pod kierownictwem znanego architekta Jakuba Parra (budowniczy zamku w Brzegu). W narożniku północnym za murem zamku górnego powstał wówczas nowy budynek mieszkalny dla kobiet zwany dziś Domem Niewiast, połączony nowo wzniesionym krużgankiem z istniejącymi zabudowaniami. Znacznie rozszerzono obszar zamku, utworzono nowe dziedzińce bronione od zewnątrz fortyfikacjami bastejowymi. Od strony miasta wykorzystano dwie stare baszty miejskie i zamieniono ja na zamkową basteje. Wieżę i budynki mieszkalne zwieńczono renesansową attyką



koniec XVI w. - właścicielami Bolkowa został ród Zeidlitzów. Dobudowali oni w XVII w. loggię w Domu Niewiast
23.08.1640 r. - pierwsze próby zdobycia Bolkowa przez gen. Stahlhanscha podczas wojny trzydziestoletniej. Zamek obronił się, podobnie jak 2 lata później
1646 r. - trzeci już atak doprowadził do zniszczenia i zdobycia go przez Szwedów pod dowództwem gen. Wittenberga. Szwedom odebrały go wojska cesarskie 4 lata później. W mieście atak przeżyło tylko 100 osób
1703 r. - rezydujące na zamku 4 siostry z rodu Zeidlitz postanowiły sprzedać zrujnowaną warownię klasztorowi cystersów z Krzeszowa
1715 r. - zakonnicy dokonali znacznej przebudowy wnętrz zamkowych
1720 i 1724 r. - potężne burze poczyniły spore zniszczenia w wieży i częściach mieszkalnych. 12 sierpnia 1724 piorun trafił w salę jadalną i spalił portret Bolka II
1810 r. - podobnie jak cały majątek klasztorny, Bolków przeszedł na własność skarbu państwa pruskiego
1814 r. - kolejna burza zniszczyła mury zamkowe
1885 r. - w celu pozyskania budulca, rada miasta zezwoliła na częściową rozbiórkę murów zamkowych
pocz. XX w. - w ruinach przeprowadzono prace zabezpieczające i otworzono muzeum. W 1945 r. znajdowało się tam blisko 8000 eksponatów
po 1945 r. - zamek stał się oddziałem Muzeum Narodowego we Wrocławiu i funkcjonował jako Muzeum Śląskie
1957 r. - rozpoczęto prace konserwujące
1977 r. - następnie został przekazany wojewodzie jeleniogórskiemu i stał się oddziałem Muzeum Okręgowego (obecnie Muzeum Karkonoskie) w Jeleniej Górze. Stopniowo zabierano eksponaty, tak iż w latach 80-tych poza armatami nic już nie zostało. Zaczęto starać się o nowe zbiory co zaowocowało ekspozycja obrazującą historię zamku i miasta oraz wystawą XIX-wiecznych śląskich mebli ludowych
1994 r. - kolejne prace konserwujące i renowacyjne
1995 r. - w zabytku zaczęło działać stowarzyszenie Bractwo Rycerskie Zamku Bolków, stawiające sobie za zadanie wskrzeszenie dawnej jego świetności poprzez organizowanie turniejów rycerskich, występów teatrów, koncertów muzyki dawnej i tańca dawnego
2001 r. – w ruinach warowni kręcono zdjęcia do filmu Wiedźmin