Zamek Bolmin

Bolmin
Szlachecki dwór obronny





Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Bolmin (woj. świętokrzyskie) - Szlachecki dwór obronny

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
3 stars
Średnia ocena: 2.9 na 5. Głosów: 26

       
    
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
2.5 stars
Średnia ocena: 2.7 na 5. Głosów: 24

       
    
 


Opis i stan obecny


Tajemniczy zameczek we wsi Bolmin znajduje się w stanie zaawansowanej ruiny. Był budowlą piętrową, podpiwniczoną, wykonaną z kamienia i cegły na planie zbliżonym do kwadratu z półokrągłą basztą - ryzalitem od frontu. Baszta przypomina nieco basteję. Dwór posiada cechy architektury barokowo - klasycystycznej, a piwnice sklepione są kolebkowo. Do niedawna obiekt nie nosił nawet śladu zabezpieczeń ani troski konserwatorskiej. Miał jednak urok zarośniętej historycznej ruiny, po której można było pochodzić. Obecnie uległo to zmianie. Otwory okienne zostały zamurowane cegłą, a mury zasklepiono betonem. Budowla wygląda więc szkaradnie i oczywiście nie ma już do niej wstępu.

ozdoba
Rawita Witanowski o Bolminie
Etnograf i krajoznawca z przełomu XIX/XX wieku Michał Rawita Witanowski pisał o dworze bolmińskim: "Budowla ciężka, z kamienia miejscowego, o jednej frontowej baszcie, z ogromnymi sklepionymi podziemiami - według tradycji łączącymi się z zamkiem chęcińskim. O tych chodnikach podziemnych nie przestaje lud powiadać, że w nich ukryte są skarby arian, którzy kaplicę swoją mieli w okrągłej wieży zamkowej. Umyślnie sprowadzeni górnicy z Dąbrowy na próżno jednak poszukiwali tych przejść do Chęcin: są one prawdopodobnie, zarówno jak i skarby w nich ukryte, wytworem fantazji ludowej".

Drzeworyt z zamkiem Olszowskiego
Dwór bolmiński w XIX wieku. Drzeworyt B. Olszowskiego (po 1850 r.)



Plany i rekonstrukcje


Mapa Bolmina z 1770 r.
Mapa wsi Bolmin z około 1770 roku. Dwór oznaczony na czerwono. Widać w jego otoczeniu sporych rozmiarów ogrody, oficyny i folwark.



Historia, wydarzenia


Bolmin jest wsią wzmiankowaną w XIV wieku. Właścicielami byli wtedy Mokrscy. Początki dworu obronnego w Bolminie giną w mrokach dziejów. Różne hipotezy datują go na przedział XIV - XVII wiek. Być może jest przebudowanym zamkiem gotyckim, a być może późnorenesansową rezydencją szlachecką. Na pewno jakaś siedziba istniała w Bolminie już w XV wieku, bo Jan Długosz wspomina w swej Kronice o Lubomierzu z Bolmina. Na początku XVI wieku wieś była podzielona między 3 właścicieli: Mikołaja z Chotowa, Krzesława z Chotowa i Piotra Bolmińskiego. W 1540 r. ponownie wymieniani są 3 właściciele: Brzeski, Bolmiński, Iwanowski mieszkający w dodatku w 3 różnych dworach! Dwa pozostałe nie zostały jak dotąd zlokalizowane. Podział Bolmina komplikuje odtworzenie dziejów miejscowości i zachowanego do dziś dworu. Z XVII-wiecznych właścicieli Bolmina znany jest Andrzej Żmijewski, który sprzedał wieś Aleksandrowi Szembekowi. Jednak cały czas panami na Bolminie była też rodzina Brzeskich. Kroniki parafialne odnotowują w roku 1602 donację Jana Brzeskiego z Bolmina z żoną Agnieszką z Postękalic Postękalską. I to ta rodzina, jako jedna z najzamożniejszych na Sandomierszczyźnie posiadała zapewne dwór obronny. Przyjmuje się, że mieszkał tu jeszcze w 1. połowie XVIII w. ich przedstawiciel - Józef Żegota Brzeski.
W XVII wieku nastąpiła przebudowa obiektu, prawdopodobnie po zniszczeniu podczas którejś wojny. Powstała wtedy półokrągła baszta - ryzalit od południa. Od 2. połowy XVIII wieku wieś była własnością rodu Czaplickich. Zachowany opis mówi, że na ich siedzibę składały się 3 budynki dworskie oraz 5 folwarcznych. Po powstaniu listopadowym majątek Czaplickich został skonfiskowany za działalność patriotyczną. W XIX stuleciu dokonano przebudowy w stylu klasycystycznym, głównie fasady północnej, w baszcie zamiast klatki schodowej urządzono pokoje. Jako właściciele wymieniani są: Bogusze, Szaniawscy i Mrozowscy. Budowla była zamieszkana do I wojny światowej, kiedy to zbombardowali ją Austriacy na przełomie 1914/1915 r. Od tego czasu pozostaje w całkowitej ruinie.


Widok dworu z pocz. XX w.
Dwór w Bolminie na początku XX wieku


Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktor Oglądnięcie dworu z zewnątrz zajmuje ok. 15 minut.

WSTĘP
punktor Kiedyś wolny, teraz wnętrze zabezpieczone. Możliwe oglądnięcie tylko z zewnątrz.


Przedwojenne zdjęcie
Dwór w Bolminie z lotu ptaka w okresie międzywojennym


Położenie i dojazd


Centralno - zachodnia część woj. świętokrzyskiego. 9 km na zachód od Chęcin, 9 km na wschód od Małogoszczy. Zobacz na mapie. Odnalezienie dworu w Bolminie kilkanaście lat temu nie było łatwe. Trzeba kierować się na szkołę i za boiskiem skręcić w prawo. Zarośnięte wzgórze po lewej kryje ruiny.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.81169167° E20.35489722°  
format DM (stopnie, minuty):   50° 48.7015002'N 20° 21.2938332'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 48' 42.09''N 20° 21' 17.63''E 



Bibliografia



punktor Rawita-Witanowski Michał - Dawny powiat chęciński

Galeria zdjęć


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie Bolmin - Ruiny dworu obronnego w Bolminie
Zdjęcia wykonane: latem 2004

Bolmin - Zabytek po pracach remontowych Bolmin - Zabytek po pracach remontowych Bolmin - Zabytek  po pracach remontowych
Zdjęcia z roku 2011 nadesłane przez Małgorzatę Krol



Noclegi



Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • dwór w Bolminie       Autor:  kolololo      Data:  2018-08-23 20:21:34
    Piękny obiekt obecnie został wykupiony przez osobę prywatną. Obiekt został zabezpieczony poprzez zamurowanie wszystkich okien drzwi i innych wejsc. Kiedy ostatnio tam byłem wiosna br jeden z otworów był wykuty i mogłem wejść do wnętrza, które specjalnie od lat nie zmieniło sie . Otoczenie natomiast uległo degradacji zarosło krzakami i chwastami od kiedy przestała na tym terenie funkcjonować szkoła , która to mieściła sie dworskich stajniach . Stawy i sady pozarastały i zdziczały cześć alei wierzbowej prowadzącej do dworu wycięto ze względów bezpieczeństwa gdyż opodal znajduje się nowo wybudowana szkoła . Dojazd jest dobry i wstęp na teren bezproblemowy. Widok ze wzgórza na którym mieści się dwór na cała okolice a po weściu na najwyższe wzniesienie nad dworem na Grząbach bolmińskich widać od Kielc po Jedrzejów, Checiny Małogosz oraz na Miedziankę .
  • Re: Re: Obecny wygląd zamku w Bolminie- 2011       Autor:  janina      Data:  2017-03-12 12:00:14
    Prosze przeslac zdjecia zabytku dworku obronnego w bolminie
  • Re: Re: Obecny wygląd zamku w Bolminie- 2011       Autor:  janina      Data:  2017-03-12 11:50:18
    Prosze przeslac zdjecia zabytku dworku obronnego w bolminie





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.