ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | |||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Ciecierzyn (woj. opolskie) - Rycerski dwór obronny (zniszczony)
Obronna siedziba rycerska w Ciecierzynie reprezentowała - w miniaturze -
bardzo popularny w okresie od XIV do XVII wieku typ murowanej budowli (zamku lub dworu obronnego) na planie prostokąta z ryzalitem o charakterze wieży bramnej czy przedbramia.
Z budowli tej, wzniesionej z użyciem cegły palcówki o wymiarach 8 x 14 x 28 cm, zachowały się fundamenty i częściowo dolne partie murów. Dobrze widoczny jest prostokątny plan
ogólny obiektu o wymiarach około 27 x 18 m oraz dolne partie murów ryzalitu bramnego na planie kwadratu o boku 3,75 m, wysuniętego w połowie przed lico
murów budowli po stronie zachodniej. Do najlepiej zachowanych fragmentów budowli należą również dolne partie murów otaczających kwadratowe pomieszczenie w południowo-
wschodnim narożniku obiektu (może pozostałość niewielkiej wieży narożnej?).
Ruiny budowli w Ciecierzynie są usytuowane na szczycie niewielkiego, przypuszczalnie sztucznie podwyższonego, wzniesienia, stanowiącego cypel wysoczyzny sąsiadującej od południa z niżej leżącymi terenami nad drobnym, prawobrzeżnym dopływem Pratwy. U stóp wzniesienia, po stronie północnej, ciągnie się staw na planie łukowatym, będący pozostałością dawnej fosy. Pozostałością fosy są również dwa inne stawy, położone w dolinie po zachodniej i północno-wschodniej stronie wzniesienia (ostatni z nich jest usytuowany na linii koryta potoku). Średnica wzniesienia z ruinami budowli wynosi około 45 m, a jego wysokość około 1 m ponad poziom przechodzącej obok niego drogi oraz około 2,5 m ponad poziom lustra wody w pozostałościach fosy. Do końca 2. wojny światowej teren siedziby obronnej był zagospodarowany na rezydencję dolnośląskiego rodu arystokratycznego von Prittwitz- Gaffron, dlatego na miejscu można napotkać relikty obu założeń, a teren nazywany jest parkiem pałacowym. XIX-wieczny pałac w Ciecierzynie na zdjęciu zza fosy z początku XX wieku
Udokumentowane dzieje Ciecierzyna sięgają początków XV w. W 1405 r. odnotowano po raz pierwszy nazwę miejscowości w łacińskiej wersji Nova villa, co oznacza dosłownie:
“Nowa Wieś”. Dokładnym odpowiednikiem owej nazwy jest nazwa niemiecka, odnotowana w 1409 r. w postaci Newedorff. Znana od XV w. "Nowa Wieś" została przypuszczalnie założona jako wieś rycerska na prawie niemieckim na miejscu starszej osady słowiańskiej o nazwie Ciecierzyn, odnotowanej w drugiej połowie XV w. przez Jana Długosza oraz w połowie XIX w. prze J.G. Kniego.
Przez teren dzisiejszego Ciecierzyna przechodził we wczesnym średniowieczu północny odcinek przesieki śląskiej, ciągnący się wzdłuż Pratwy do jej ujścia do Prosny. Pokrywająca ów obszar puszcza stanowiła we wczesnym średniowieczu część naturalnej granicy, oddzielającej Śląsk Środkowy od ziemi opolskiej, a uzupełnienie naturalnych przeszkód terenowych (rzeka, mokradła nadrzeczne, las) stanowiły ciągnące się wzdłuż Pratwy fortyfikacje w formie wałów ziemnych i rowów, których relikty zachowały się również w pobliżu Ciecierzyna, na zachód od wsi. W późnym średniowieczu i czasach nowożytnych okolice Ciecierzyna stanowiły część strefy nadgranicznej, sąsiadującej bezpośrednio z leżącymi za Prosną ziemiami Królestwa Polskiego. Wystawiony na liczne zagrożenia, obszar ten był wówczas silnie nasycony obiektami o charakterze obronnym, których pozostałości zachowały się do dziś - - w formie grodzisk stożkowatych - na terenie Kostowa, Proślic, Komorzna i Gołkowic. Na terenie Ciecierzyna zachowały się resztki szczególnie okazałego obiektu, obejmującego murowaną budowlę o charakterze obronnej siedziby rycerskiej. Przeszła ona do historii w związku z toczącymi się w latach czterdziestych XV w. walkami na pograniczu Polski i Śląska, mającymi za tło polityczną rywalizację pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami panowania Jagiellonów w Czechach i na Węgrzech. Według Jana Długosza, z pogranicznych warowni śląskich w Gorzowie Śląskim i Ciecierzynie (duobus fortalitiis Gorzow et Czeczerzin) dokonywano w tym czasie szczególnie licznych napaści na teren Królestwa Polskiego. Dla położenia kresu mnożącym się napadom i rabunkom, wyprawiło się w 1442 r. na Śląsk pospolite ruszenie z Wielkopolski, które w szczególności zdobyło, spaliło i zburzyło obie uciążliwe warownie. Wielkopolanie mieli też poczynić liczne szkody na ziemiach śląskich, a następnie wycofać się bez strat. W następstwie tej akcji Ślązacy, jak utrzymuje Długosz, zaprzestali napadów na terytorium Królestwa Polskiego. Zaraz potem kronikarz informuje jednak, że na pograniczu Śląska i Polski bynajmniej nie zapanował spokój, ponieważ do działań zbrojnych przeciwko Polsce przystąpiły wojska wrocławskie pod dowództwem Leonarda Assenheimera. Założywszy swoją bazę operacyjną w Namysłowie, wojska te nękały napadami i rabunkami pograniczną ziemię wieluńska, paląc liczne wsie i miasteczka, zdobywając Wieruszów ze znajdującą się tam warownią i podchodząc pod sam Wieluń. W późniejszych czasach Ciecierzyn pozostawał częścią klucza dóbr, obejmującego ponadto Miechową i Proślice. Właścicielami tych dóbr byli Frankenbergowie, a od połowy XIX wieku przedstawiciele rodu von Prittwitz und Gaffron. Ok. 1880 roku na miejscu dawnego dworu wybudowali oni neobarokową rezydencję. Budowla została spalona przez Sowietów w 1945 roku, a potem rozebrana. Teren dworski zajął PGR w Kostowie.
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu grodziska. Dawna fosa: 1 - staw od wchodu połączony z potokiem, 2 - główny staw od północy, 3 - staw zachodni, 4 - miejsce po dworze
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Oglądniecie reliktów obronnej siedziby zajmuje ok. 10 minut, wejście na wzgórze 5 min. Auto można zostawić tuż pod nim. WSTĘP Wolny.
Północna część woj. opolskiego. 4 km na północny zachód od Byczyny i 20 km na północ Kluczborka. Zobacz na mapie.
Pozostałości dworu w Ciecierzynie znajdują się w kępie drzew w północno-zachodniej części miejscowości, po północnej stronie rozległego kompleksu dawnych zabudowań folwarcznych. W bezpośrednim sąsiedztwie ruin, po stronie zachodniej, przechodzi droga prowadząca od usytuowanej przy szosie bramy folwarku. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N51.13994709306°, E18.1497458357° format DM (stopnie, minuty): 51° 8.3968255836'N, 18° 8.984750142'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51° 08' 23.81''N, 18° 08' 59.09''E
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę