Możesz ocenić: Czyżów Szlachecki / świętokrzyskie - Średniowieczny zamek rycerski całkowicie przebudowany w pałac
Opis
ołożenie pałacu w Czyżowie Szlacheckim sugeruje niedwuznacznie, że miał on coś wspólnego z budowlą obronną. I faktycznie, gdy obejdziemy całe założenie dookoła, w sztucznym kopcu zobaczymy fragment starych piwnic. To chyba jedyna pozostałość po bliżej nieznanym zamku Czyżowskich. Sam pałac jest okazałą późnobarokową rezydencją z krużgankami i dwoma wieżyczkami alkierzowymi. Ogólnie prezentuje się bardzo ładnie. Wzorowany był na pałacu Lubomirskich w Puławach lecz wyróżniał się bardzo bogatą dekoracja frontonu, której wykonawcą był jezuicki rzeźbiarz Tomasz Hutter. Miała ona olśnić przybywających gości, a także symbolizować heroiczne tradycje rodowe. Wg znawców pałac doskonale pasuje do późnobarokowego stylu budownictwa Habsburgów. Dzisiejszy wjazd do pałacu nie jest oryginalny. Po starym zostały tylko filary bramy i resztki mostu nad małą rzeczką, zapewne kiedyś fosą. Obok pałacu znajduje się staw. Obecnie obiekt został zamieniony na hotel.
Historia
oznana istoria zamku w Czyżowie sięga początku XV wieku, choć mógł tu stać już znacznie wcześniej. W XV w. właścicielem okolicy była bardzo znacząca postać, bo kasztelan sandomierski i członek rady królewskiej Władysława Jagiełły - Michał Ligęza z Czyżowa herbu Półkozic. Ze skąpych danych, w tym kroniki Jana Długosza wynika, iż rozebrał on mury kościoła oraz klasztoru w Zawichoście, których był dzierżawcą i z tego budulca postawił sobie zamek w Czyżowie. Ponoć po tym fakcie stracił życzliwość króla.
Jan z Czyżowa
Potomek budowniczego zamku Michała - Jan Ligęza z Czyżowa, był kasztelanem krakowskim i zaufanym króla Kazimierza Jagiellończyka. Reprezentował on polskiego monarchę podczas rokowań z Krzyżakami w Łasinie na początku wojny trzynastoletniej w roku 1455.
Na początku XVI wieku zamek przejął i zamieszkał tu rycerz Hieronim Zaklika herbu Topór z Międzygórza. Ród Zaklików władał okolicą przez dwa i pół wieku. Kres warowni nastąpił podczas "potopu" szwedzkiego. Niestety brak innych informacji.
Późniejszy pałac powstał na gruzach zamku w latach 1740-1750 z inicjatywy kasztelana bracławskiego, a następnie połanieckiego Aleksandra Zakliki Czyżowskiego. Rozbudowa obiektu wg projektu J. Kraśnickiego, proboszcza czyżewskiego nastąpiła na początku XIX w.. Następne przebudowy, prowadzone w latach 1900 - 1922 oraz 1922 -1924, miały na celu konserwację murów pałacu i zwiększenie ilości pomieszczeń mieszkalnych. Pracami kierował Kazimierz Skórewicz. Właścicielami była wtedy rodzina Targowskich, a wcześniej Prendowskich. Od 1944 roku pałac służył jako szpital Niemcom. Później wszystko co cenne w nim jeszcze zostało, padło łupem żołnierzy sowieckich, polskich milicjantów i okolicznej ludności.
Najpierw przejął go PGR, później był siedzibą szkoły. Po 1968 roku próbowała go remontować Huta Stalowa Wola,
jednak pełną renowację przeprowadzono dopiero w latach w 1978 - 91. W końcu w 1996 roku kupili go Danuta i Bogusław Grabosiowie, przedsiębiorcy spod Mielca.
Słynne postacie na zamku
Z rezydencją czyżowską związanych jest wiele znanych postaci. Należała do nich Jadwiga Prendowska, kurierka gen. Mariana Langiewicza w powstaniu styczniowym, z mężem Henrykiem, komisarzem województwa sandomierskiego. Na początku XX wieku przejął Czyżów ożeniony z Koletą Prendowską - Józef Targowski, znany w okresie II Rzeczypospolitej polityk i dyplomata. Był m.in. wysłannikiem rządu polskiego do walczącego z bolszewikami generała Kołczaka, posłem w Japonii, a później posłem i senatorem z listy BBWR.
W okresie międzywojennym w Czyżowie przebywali m.in. pisarze Władysław Reymont, Witold Gombrowicz i Ludwik Hieronim Morstin czy malarze Władysław Skoczylas, Karol Frycz, Leon Wyczółkowski. Najbardziej znamienitymi gośćmi byli prezydenci Stanisław Wojciechowski i Ignacy Mościcki. Ten ostatni podejmowany był ze swoją świtą przez Targowskiego 8 września 1929 roku po uroczystości odsłonięcia pomnika legionistów poległych w bitwie pod Konarami k. Klimontowa. Podczas wojny w pałacu mieszkał ppłk Antoni Żółkiewski ps. "Lin", oficjalnie jako inspektor plantacji buraków cukrowych, faktycznie dowódca Inspektoratu Sandomiersko-Opatowskiego AK.
Legendy
g legendy wzgórze zamkowe mieli usypać Tatarzy, których wziął do niewoli rycerz Zaklika z pobliskiego Międzygórza. W okolicy nie było bowiem wzniesienia odpowiedniego do postawienia warownej siedziby. Przez kilka miesięcy przynosili tutaj tłustą ziemię z nadrzecznych łąk. Gdy Zaklika uznał, że wzgórze osiągnęło właściwą wysokość i warowność, kazał wznieść kasztel z cegły i białego kamienia pobieranego z okolicznej wsi Janików.
Inna legenda dotyczy Michała z Czyżowa, który połakomił się na mury kościoła i klasztoru klarysek w Zawichoście. Istnieją dwie wersje tego wydarzenia: albo wykorzystał on materiał budowlany składowany w Zawichoście na odbudowę zniszczonych budynków sakralnych albo sam rozebrał zniszczone mury i przewiózł je do Czyżowa. Ludzie mieli mu to za złe, jednak kara spotkała go dopiero po śmierci. Pochowany został w miejscowym kościele, przez niego zresztą ufundowanym. Gdy wszystkim wydawało się, że więcej nie usłyszą o Michale podczas jednego z nabożeństw zaczęły łamać się i gasnąć ołtarzowe świece. Gdy po wstawieniu nowych świec, sytuacja powtarzała się, cały pobożny lud struchlał. Nie pomagały żarliwe modlitwy, w końcu zrezygnowany ksiądz zawołał "kim jesteś duchu i czego chcesz?". Wtedy pośród jęków i szlochów usłyszano stłumioną odpowiedź "Jestem panem na Czyżowie. Za przywłaszczenie cudzej własności spotkała mnie kara i nie jestem godzien być w tym poświęconym miejscu". Pleban postanowił wtedy przenieść trumnę nieszczęśnika na przykościelny cmentarz. Ale tam także ziemia nie chciała przyjąć grzesznika i wyrzucała trumnę na powierzchnię. Obciążoną ją wiec kamieniami wrzucono do Wisły. Wypłynęła jednak przy brodzie w Zawichoście. Parafianie czyżowscy próbowali jeszcze bezskutecznie pochować zmarłego w Zawdzie, Bałtówce, Janikowie, Pawłowie, Podszynie i Linowie. W końcu złożyli trumnę w lesie w pobliżu Lasocina, gdzie mieszkało wielkie stado kruków. Wygłodniałe ptaki rzuciły się na drewnianą skrzynię i po niecałej godzinie doszczętnie rozszarpały zwłoki zmarłego, którego dusza zaznała wreszcie spokoju. Miejsce to nazywano odtąd Krukowem, a po latach gdy nikt już nie pamietał o tym zdarzeniach leśna osada przyjęła nazwę Kruków.
Wstęp
Wolny do otoczenia pałacu
Położenie i dojazd
Północna cześć woj. świętokrzyskiego. 5 km na północny zachód od Zawichostu. 24 km na północ od Sandomierza. Zobacz na mapie.
Pociągiem można dojechać do Sandomierza, dalej PKS-em. Pałac widać z drogi, jadąc od Sandomierza po lewej stronie. Samochodem można dojechać pod sam pałac.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 50.82276944°, E 21.78166944°
format DM (stopnie, minuty): N 50° 49.3661664', E 21° 46.9001664' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 50° 49' 21.97'', E 21° 46' 54.01''
Czas
Pobieżne oglądnięcie z zewnątrz zajmuje ok. 10 min.
Bibliografia
Gierała Zenon - Baśnie i legendy ziemi radomskiej
Praca zbiorowa - Przemiany architektury rezydencjonalnej w XV-XVIII wieku na terenie dawnego województwa sandomierskiego
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: wiosną 2004
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Noclegi
Czyżów Szlachecki - Hotel "Pałac" - (15) 831 00 97, gsm 605 282 041 Czyżów Szlachecki - Beata i Piotr Panasiuk, Czyżów Szlachecki 43, tel. (15) 835 51 34 lub 836 45 47 Czyżów Szlachecki - Halina i Eugeniusz Pileccy, Czyżów Szlachecki 64, tel. (15) 835 52 59 Zawichost - Schronisko Młodzieżowe, ul. 15 Grudnia 1a, tel. (15) 836 47 08, 836 41 60
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Nocleg Autor: Kris77 Data: 2019-06-22 22:37:37
Noclegi zarezerwowane, jesteśmy zadowoleni, pokój 4 osobowy po remoncie, w tej cenie wszystko jak najbardziej w porzadku
Dramat.jeszcze tak przygotowanego albo raczej nie! przygotowanego pokoju nie spotkalismy a noclegi bywały w różnych miejscach. wcześniej ktoś nspisal o obsłudze- oj tak swetry czy rozciagniete dresy na recepcji(?)powinny włączyć alarm ale niestety weszliśmy do pokoju.po reklamacji tłumaczenie ze dziewczyny nie zdążyły posprzatac po poprzedich gościach(zdążyły położyć zapach na stoliku i zaslac łóżka pozostawiona pościelą)łazienka zalana tez pamiątka po gościach. Masakra! usmiechami niekompetencji pracownikow nie da sie nadrobić-to tak na marginesie do Wlasciciela.Szkoda bo to piekny obiekt z potencjalem.
Mieszane uczucia Autor: Jaro Data: 2016-07-25 10:44:59
Cóż... obsługa pozostawia wiele do życzenia.
Zarówno "maniery" jaki i strój:
1 - przybywającego gościa nie wypada witać słowami: "co?" i świecić latarką w oczy
2 - strój składający się z powyciąganych, starych dresów raczej nie napełnia klienta optymizmem
3 - zarezerwowany pokój - oczywiście został już wynajęty i zaczęło się nerwowe poszukiwanie czegoś "w zamian"
Lokalizacja ładna, ludzie uprzejmi. Część obsługi słabo mówi po polsku (Ukraina?)
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).