ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Dąbrówka Starzeńska (woj. podkarpackie) - Bastejowy zamek szlachecki przebudowany w pałac
Ruiny zamku w Dąbrówce Starzeńskiej stoją nieopodal Sanu, na skraju wsi przy głównej drodze z Dynowa, w otoczeniu parku.
Na temat jego wyglądu i historii jest kilka błędów i nieporozumień wynikłych np. z pojawiających się w literaturze pomyłek stron świata.
Do XXI wieku zachowały się dwie basteje od zachodu, nikłe resztki murów obwodowych, budynków oraz fosy. Od wschodu natomiast widać dziury w ziemi prowadzące zapewne do piwnic pierwotnego dworu obronnego. Pierwszą murowaną budowlą obronną był bowiem dwór Stadnickich położony w północno wschodniej części obecnego założenia (zachował się pagórek z fragmentami murów). Nie są znane jego urządzenia obronne. Wiadomo, że został włączony do powstałego później zamku, założonego na planie zbliżonym do kwadratu, częściowo niedomkniętego od wschodu. Budowla posiadała obszerny wewnętrzny dziedziniec i dwie czworoboczne basteje od zachodu. Główny budynek mieszkalny zajmował skrzydło północne, a inne zabudowania znajdowały się od płn.-wsch. (stary dwór) i w narożniku płd.-zach. Całość otaczała fosa. Naturalnym kierunkiem wjazdu powinien być otwarty wschód, jednak opisy zamku albo pomijają tę kwestię albo podają kierunek południowy. Dopiero w XVIII wieku obwód murów został zamknięty od wschodu. W XIX wieku nastąpiły duże zmiany w wyglądzie zamku. Od zachodu do muru kurtynowego Starzeńscy dostawili budynek zwany dworem, a basteje zamienili na cele mieszkalne. Także skrzydło południowe stało się nowym budynkiem mieszkalnym. Niestety brak jest opisów i rysunków zamku, wszystkie dokumenty zostały spalone przez wojska sowieckie po 17 września 1939 r. Dzisiejszy stan wiedzy opiera się tylko na pracach archeologicznych. Badania murów i ukrytych pod ziemią fundamentów pozwoliły dokonać rozwarstwienia obiektu prezentowanego na planie poniżej. Wiadomo jedynie, że bogata w stare woluminy biblioteka i archiwum Starzyńskich mieściły się w izbach we wschodniej części skrzydła południowego, a pokoje ozdobione były cennymi działami sztuki. Z zamkiem nierozerwalnie związany jest piękny niegdyś park, posiadający XVII-wieczny rodowód, w którym zobaczyć można neoromańską kaplicę grobową Starzeńskich z 1905 r. Prowadzi do niej aleja grabowa.
![]() Plan i rozwarstwienie zamku Dąbrówka Starzeńska wg J. Teodorowicz-Czerpińskiej i A. Hunicza.
W 1564 miejscowość przejęli Stadniccy i wybudowali nowy murowany dwór obronny. W latach 1626-33 Stadniccy rozbudowali go w zamek o 3 skrzydłach i 2 narożnych bastejach. W 1663 Anna Stadnicka wyszła za Jana Karola Czartoryskiego i wniosła mu w wianie Dąbrówkę. Z kolei w 1689 r. Teofilia Czartoryska wniosła ją w wianie Ogińskim, którzy w XVIII wieku zamknęli obwód murów od wschodu. Po wygaśnięciu tego rodu, zamek Dąbrówka przejął jego spadkobierca Józef Antoni Podolski, a następnie rodzina Parysów. W 1789 roku kupił go Piotr Starzeński. Jego rodzina zamieszkiwała w zamku do wybuchu II wojny św.
Końcem września 1939 r. gdy rezydował tu Kazimierz Starzeński zajęli go napadający na Polskę Sowieci. Jak na barbarzyńców przystało, zamek zdewastowali i ograbili, a bibliotekę i archiwum spalili. Sprofanowali też zwłoki Starzeńskich w kaplicy grobowej. Od 1941 obiekt zajęli Niemcy, a od 1944 ponownie Sowieci niszcząc to co jeszcze pozostało. 25 lutego 1947 r. wysadziła go w powietrze UPA doprowadzając do stanu całkowitej ruiny.
![]() CZAS ![]() WSTĘP ![]()
Zamek w Dąbrówce Starzeńskiej stoi przy samej drodze. ![]() Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N49.78208333°, E22.23540278° format DM (stopnie, minuty): 49° 46.9249998'N, 22° 14.1241668'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 46' 55.50''N, 22° 14' 07.45''E
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]()
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
![]() ![]() Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
![]() Powrót do strony startowej
(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę