Zamek Dubie

Dubie
艢redniowieczny dw贸r rycerski





Ocena zabytku


Mo偶esz oceni膰:
Dubie (woj. ma艂opolskie) - 艢redniowieczna wie偶a rycerska (zniszczone)

Ocena obecnej atrakcyjno艣ci obiektu
3 stars
艢rednia ocena: 3.0 na 5. G艂os贸w: 24

       
    
 
Ocena nastawienia do turyst贸w na terenie obiektu
3.5 stars
艢rednia ocena: 3.6 na 5. G艂os贸w: 16

       
    
 


Opis i stan obecny


Dubie to wie艣 w gminie Krzeszowice, po艂o偶ona na po艂udniowym skraju Wy偶yny Olkuskiej, przy uj艣ciu Szklarki do Rac艂awki. O odkryciu relikt贸w budowli obronnej na jej terenie doni贸s艂 w 2003 r. Micha艂 Uruszczak w Czasopi艣mie Prawno-Historycznym. By艂o to jednak tylko "powt贸rne odkrycie", bo o reliktach zamku w tym miejscu wspominano ju偶 w 1972 roku w "Przewodniku geologicznym po okolicach Krakowa" autorstwa prof. R. Gradzi艅skiego.
Resztki siedziby rycerskiej zachowa艂y si臋 na szczycie wysokiego wzg贸rza o nazwie "Zamczysko", usytuowanego w p贸艂nocno-zachodniej cz臋艣ci wsi, w bliskim s膮siedztwie miejscowej kopalni dolomitu. Aktualnie teren ten znajduje si臋 w obr臋bie rezerwatu przyrody "Dolina Rac艂awki".
"Zamczysko" poro艣ni臋te lasem bukowym, ma charakter w膮skiego cypla wysoczyzny, wyodr臋bnionego z zachodniego brzegu Doliny Rac艂awki. Posiada ono bardzo strome stoki, a po stronie zachodniej ko艅czy si臋 skalnym urwiskiem. Skrajny fragment cypla, o d艂ugo艣ci oko艂o 100 m, odci臋ty jest od wy偶ynnego zaplecza g艂臋bokim parowem, maj膮cym najpewniej po cz臋艣ci charakter sztucznego wyrobiska. Par贸w ten tworzy rodzaj trudnej do przebycia fosy, po kt贸rej wewn臋trznej stronie, na kulminacji wzniesienia, zachowa艂y si臋 fundamenty kamiennej wie偶y na rzucie czworoboku o wymiarach 470x640 cm. Pokryte s膮 one cienk膮 warstw膮 ziemi, ale czworoboczny zarys mur贸w fundamentowych pozostaje dobrze widoczny. Ods艂oni臋ty jest natomiast ocala艂y fragment mur贸w przypory.
Relikty zamku w Dubiu usytuowane s膮 na obrze偶u rozleg艂ego majdanu, rozci膮gaj膮cego si臋 na po艂udniowym skraju wzg贸rza. Majdan, ma form臋 silnie wyd艂u偶onej, tr贸jk膮tnej platformy, 艂agodnie pochylonej w kierunku po艂udniowo-wschodnim i do艣膰 stromo wznosz膮cej si臋 ku p贸艂nocy, ku zachowanym reliktom wie偶y. Od strony zachodniej naturalne ograniczenie majdanu stanowi skalne urwisko. P贸艂nocn膮 granic臋 majdanu stanowi rodzaj wa艂u z pozosta艂o艣ciami wie偶y. Wa艂 ten oddziela majdan od fosy-wyrobiska. Po stronie wschodniej przed艂u偶enie wa艂u stanowi wyra藕nie zarysowana kraw臋d藕, oddzielaj膮ca majdan od wschodniego stoku wzg贸rza. Bardzo prawdopodobne, 偶e wzd艂u偶 owej kraw臋dzi bieg艂y niegdy艣 proste mocnienia drewniane lub drewniano-ziemne (cz臋stok贸艂 lub niski wa艂 z cz臋stoko艂em).
Jak wynika z powy偶szego opisu, obiekt w Dubiu mia艂 - lub mia艂 mie膰 - form臋 dwucz艂onowego za艂o偶enia obronnego, obejmuj膮cego murowan膮 wie偶臋 obronn膮 lub mieszkalno-obronn膮, usytuowan膮 od艣rodkowo, na skraju ca艂ego za艂o偶enia, oraz obszerny majdan wewn臋trzny.



Plany i rekonstrukcje



Plan za艂o偶enia w Dubiu
Schematyczny plan za艂o偶enia obronnego w Dubiu wg Zbigniewa Bereszy艅skiego

Plan zamku
Plan zamku Dubie wg Micha艂a Uruszczaka. 1 - wapienne wzniesienie wzg贸rza Zamczysko, 2 - ruiny wie偶y, 3 - droga dojazdowa, 4 - wyrobisko kamienia

Plan wie偶y zamkowej
Plan wie偶y Dubie wg Micha艂a Uruszczaka. 1 - przypora, 2 - mur istniej膮cy, 3 - domniemany zarys muru


Historia, wydarzenia

Powr贸t na g贸r臋 strony

Wie艣 Dubie wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1381 r. (w niekt贸rych publikacjach b艂臋dnie uto偶samiana z inn膮 wsi膮 o tej samej nazwie, wzmiankowan膮 w 1270 r.). W okresie 艣redniowiecza istnia艂y na terenie Dubia bardzo skomplikowane stosunki w艂asno艣ciowe. Wsp贸艂w艂a艣cicielami tej wsi byli w贸wczas przedstawiciele r贸偶nych rod贸w rycerskich. Do najwybitniejszych nale偶eli przedstawiciele mo偶nego rodu Toporczyk贸w: chor膮偶y krakowski 呕egota z Dubia, w艂a艣ciciel domu na zamku krakowskim, oraz jego brat - 艢mi艂 z Dubia i Pisar (obaj 偶yj膮cy na prze艂omie XIV i XV w. ). Kt贸rego艣 z nich uzna膰 nale偶y za fundatora murowanej siedziby obronnej, poniewa偶 tylko ich sta膰 by艂oby na tak kosztown膮 inwestycj臋, przerastaj膮c膮 skromne mo偶liwo艣ci finansowe 艣redniowiecznych wsp贸艂w艂a艣cicieli wsi. Jest to bardzo prawdopodobne tak偶e z takiego powodu, i偶 w okolicy jest jeszcze kilka innych siedzib Toporczyk贸w z Rudnem i Morawic膮 na czele.
Na razie nic wi臋cej nie wiadomo. Mo偶e przysz艂e badania pozwol膮 ods艂oni膰 dzieje tego zapomnianego zamku.


Zdj臋cie lidar Dubia
Zdj臋cie z lotniczego skanowania laserowego w Dubiu. A - teren zamku, B - fundamenty wie偶y


Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktor Z parkingu do przej艣cia jest ok. 200 metr贸w. Ogl膮dni臋cie relikt贸w zamku zajmuje ok. 15 minut.

WST臉P
punktor Wolny.



Po艂o偶enie i dojazd


Zachodnia cz臋艣膰 woj. ma艂opolskiego. 4 km na wsch贸d Krzeszowic. Zobacz na mapie.
Aby dosta膰 si臋 na wzg贸rze zamkowe trzeba kierowa膰 si臋 na rezerwat "Dolina Rac艂awki". Z parkingu idziemy wzd艂u偶 rzeki Rac艂awki, nast臋pnie 偶贸艂tym i czerwonym szlakiem dochodzimy do celu. Prowizoryczna mapka z umiejscowieniem "Zamczyska" w Dubiu.

GPS
Wsp贸艂rz臋dne geograficzne:

Otw贸rz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.16356389掳 E19.68391944掳  
format DM (stopnie, minuty):   50掳 9.8138334'N 19掳 41.0351664'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50掳 09' 48.83''N 19掳 41' 02.11''E 



Bibliografia



punktor Uruszczak Micha艂 - Czternastowieczne wie偶e stra偶nicze Jury Krakowsko-Cz臋stochowskiej w 艣wietle bada艅 nad sztuk膮 obronn膮 w czasach Kazimierza Wielkiego

Galeria zdj臋膰


Klikaj膮c w zdj臋cie otrzymasz jego powi臋kszenie w nowym oknie. Okno to mo偶na zamkn膮膰 klikni臋ciem w dowolny punkt POZA zdj臋ciem.

Dubie - Wzg贸rze Zamczysko Dubie - Tu sta艂a wie偶a, po prawej wida膰 resztki kamiennej przypory Dubie - Wewn臋trzny majdan. Widok od strony SE. Po lewej skalne  urwisko Dubie - Wewn臋trzny majdan. Strza艂ka wskazuje relikty wie偶y na szczycie wa艂u Dubie - Zbli偶enie mur贸w fundamentowych po stronie p艂d. Po lewej 鈥 relikty przypory Dubie - Wewn臋trzny majdan.Widok od strony NW, ze szczytu wa艂u oddzielaj膮cego majdan od fosy Dubie - Fundamenty wie偶y
Zdj臋cia Zamczyska Zbigniewa Bereszy艅skiego

Dubie - Relikty zamku Dubie - Relikty zamku Dubie - Relikty zamku
Zdj臋cia murowanych pozosta艂o艣ci nades艂a艂 Radek Konecki



Noclegi



Miniforum

Powr贸t na g贸r臋

Zapraszam do przesy艂ania swoich wypowiedzi i komentarzy odno艣nie opisywanego zamku. Ukazuj膮 si臋 one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Zamczysko w Dolinie Rac艂awki       Autor:  Marcin      Data:  2021-08-01 08:46:36
    Witam,   Na modelu cyfrowym pokazana jest b艂臋dna lokalizacja Zamczyska.   Obiekt by艂 ju偶 znany i wzmiankowany w literaturze geologicznej w latach 60-tych XX w przy okazji punktu geologicznego kt贸ry si臋 tam znajduje.   Prze艂臋cz pod szczytem jest form膮 naturaln膮 zwi膮zan膮 z istnieniem w tym miejscu intruzji p艂ytko w pod艂o偶u i wi臋kszym tempem erozji w tym miejscu. W dnie prze艂膮czki s膮 pozosta艂o艣ci geologicznych wkop贸w badawczych.     Pozdrowienia,     MK
  • ZAMCZYSKO       Autor:  KRZYCH27      Data:  2020-01-24 11:03:38
    Pi臋kne miejsce,mieszkam w pobli偶u,by艂em kilka razy i nie zdawa艂em sobie sprawy z jego warto艣ci historycznej.wyobra­糿ia dzia艂a i ju偶 widz臋 odbudowan膮 warownie ,ale by艂aby atrakcja.  
  • S艂ownik Geograficzny Kr贸lestwa Polskiego i Innych Kraj贸w S艂owia艅skich, Warszawa 1880       Autor:  zamek      Data:  2010-01-29 10:27:31
    Dubie - wie艣, pow. chrzanowski, par. Rudawa, o 21 kilometr贸w na zach贸d od Chrzanowa, o 8 kilometr贸w od Krzeszowic. W 艣licznej dolinie otoczonej do ko艂a lesistymi wzg贸rzami zwanymi Niekluz膮. Znajduje si臋 w Dubiu pstr膮garnia. Dominium (hr. Potocki) posiada tu 161 m. roli ornej, 875 m. lasu; w艂o艣cianie 261 m. roli ornej. Dubie ma 25 dom贸w., 155 mieszka艅c贸w., Por贸wnaj 呕ary i Czerna.





Pow贸t do strony startowej
Powr贸t do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatno艣ci
Wszelkie prawa do w艂asnych zdj臋膰 i tekst贸w zastrze偶one, nie mog膮 by膰 one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opis贸w.