Zamek Golczewo

Golczewo
Średniowieczny zamek książęcy





Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Golczewo (woj. zachodniopomorskie) - Średniowieczny zamek książęcy

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
3.5 stars
Średnia ocena: 3.7 na 5. Głosów: 33

       
    
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
4 stars
Średnia ocena: 4.1 na 5. Głosów: 17

       
    
 


Opis i stan obecny


Pomiędzy dwoma jeziorami i w sąsiedztwie starego grodziska w Golczewie stał niegdyś zamek, po którym zachował się otoczony nawodnioną fosą zarośnięty kopiec z wysoką wieżą. Zamek składał się jeszcze z budynku mieszkalnego od południa (nie połączonego z nią) oraz budynku bramnego na północy. Całość otaczał mur obwodowy powiązany z wieżą o wysokości do 4 m, którego kamienny fragment można jeszcze zobaczyć przy północnej części wzgórza.
Od północy znajdowało się podzamcze z kilkoma budynkami gospodarczymi. Dziś nie ma po nich śladu.
Wieża ma 24 metry wysokości nie licząc zwieńczenia, które nie jest oryginalne, bo zarówno kopułę jak i blanki zrekonstruowali Niemcy w XIX w. Wejście do niej znajdowało się 6 m nad dziedzińcem i prowadziło z ganku przy murze obwodowym. Wieża posiadała 6 kondygnacji w tym loch więzienny do którego prowadził otwór do spuszczania więźniów i żywności. Do górnych dostawało się drabiną. W przyziemiu była czworokątna, wyżej okrągła.
Jeszcze do niedawna całe wzgórze zamkowe w Golczewie porośnięte było bardzo nieprzyjemnym zielskiem, tablica informacyjna w 1/3 zdarta i nieczytelna, a baszta niezagospodarowana i zamknięta. W końcu jednak podjęto poważne prace nad wyeksponowaniem tego zabytku. Roślinność wycięto, na baszcie utworzono punkt widokowy (płatny), tak więc teraz zamek jest o wiele bardziej przyjazny turystom.

Zdjęcie lidar Golczewa
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamkowego w Golczewie. A - zamek, B -podzamcze, C - grodzisko Wolinian z IX-X wieku




Plany i rekonstrukcje

Powrót na górę strony

Plan Golczewa
Plan sytuacyjny Golczewa. a - zamek, b - podzamcze, c - grodzisko, d - kościół
Źródło: Średniowieczne zamki Pomorza Zachodniego. Zbigniew Radacki, PWN 1976


Przekrój wieży zamkowej
Przekrój wieży golczewskiej
Źródło: Średniowieczne zamki Pomorza Zachodniego. Zbigniew Radacki, PWN 1976


Plan zamku z 1771 r.
Stary dokument z planem zamku Golczewo z roku 1771. a - brama wjazdowa, b - dziedziniec, c - fosa, d,e,f - budynki gospodarcze, prawdopodobnie drewniane, g - budynek mieszkalny, h - baszta
Źródło: Średniowieczne zamki Pomorza Zachodniego. Zbigniew Radacki, PWN 1976


Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

Pierwotną warownię golczewską wzniesiono w końcu XIII w. prawdopodobnie z inicjatywy trzech rycerzy: braci Smerlingów i Wedelstedta. Był to niewielki zamek rycerski z domem mieszkalnym po środku, otoczony murem obwodowym i fosą. Jego usytuowanie związane jest z biegnącym tędy od XI w. ważnym szlakiem handlowym z siedziby książęcej i biskupiej w Kamieniu Pomorskim do Wielkopolski. Obecnie zachowane resztki zamku powstały na początku XV w. z inicjatywy księcia pomorskiego Bogusława VIII.
punktor 1304 r. - od trójki rycerzy zamek za 1200 marek kupił biskup Henryk Wachholz. Nie wpłacił jednak całej kwoty, dlatego ci nadal tu mieszkali. Dalszą wpłatę dokonał dopiero w 1331 r. biskup Fryderyk Eickestedt. Zamek wciąż nie był w pełni własnością biskupią, ale dokumenty potwierdzają ich obecność tutaj m.in. po najeździe Brandenburczyków na Kamień Pomorski. Następnie zamek Golczewo był kilkakrotnie zastawiany za pożyczki udzielane biskupom
punktor 1402 r. - w zamian za zrzeczenie się 6000 marek długu biskupiego warownię przejął ród Flemmingów
punktor 1406 r. - Flemmingowie z podwójnym zyskiem sprzedali zamek księciu Bogusławowi VIII, który pretendował do tronu biskupiego. Jak widać wartość budowli znacznie wzrosła, być może więc biskupi dokonali w XIV w. jakiejś rozbudowy, ale nie jest to potwierdzone. Całkowitej przebudowy dokonał na pewno Bogusław VIII, nadając zamkowi kształt czworoboku o wymiarach 40 x 40 m. Dokonał on rozbiórki starych zabudowań aż do piwnic i podwyższenia wzgórza o 2-3 metry. Dom mieszkalny o wymiarach 12 x 25 m stał przy skrzydle południowym. W narożniku płd.-wsch. powstała wysoka zachowana do dzisiaj baszta
ozdoba
Klątwa biskupia
Sprzedaż zamku w 1406 r. księciu Bogusławowi VIII, który toczył wojnę z biskupem kamieńskim i był kandydatem do jego stanowiska odbiła się szerokim echem w Europie. Biskupem był wtedy Krzyżak Mikołaj Bock, który próbował podważyć legalność transakcji. W 1410 r. sam papież potwierdził jednak jej prawidłowość. Cała sprawa była jeszcze omawiana w Malborku, Awinionie, a nawet na soborze w Konstancji. Mimo interwencji samego cesarza Zygmunta spór pozostał nierozstrzygnięty. Krzyżacy wymogli jednak obłożenie klątwą księcia Bogusława VIII i jego następcę Bogusława IX, który również pozostał nieugięty i nie zrzekł się Golczewa. Dopiero w 1436 r. w drodze zwykłej transakcji handlowej warownia powróciła do biskupów.

punktor 1436 r. - zamek odkupili biskupi kamieńscy
punktor 1454 r. - w zamku odbył się synod diecezjalny, choć był on wtedy formalnie własnością 3 osób: hrabiego Otto Ebersteina, Kurta Fleminga i Ludka z Maszewa, którzy znowu udzielili pożyczki biskupom i wzięli w zastaw warownię
punktor 1500 r. - biskupi zwrócili długi i ponownie stali się w pełni właścicielami zamku
punktor lata 1534-1637 - budowla była własnością książęcą rodu Gryfitów aż do wygaśnięcia dynastii. Piastowali oni także stanowisko biskupów kamieńskich
punktor 1637 r. - ostatni książę Gryfita - Bogusław XIV przekazał zamek Golczewo księciu biskupowi Ernestowi Bogusławowi de Croy. Zamieszkiwał on tu blisko pół wieku i uchronił Golczewo od zniszczenia przez Szwedów podczas wojny trzydziestoletniej
punktor po 1682 r. - zamek przestał być zamieszkiwany i popadał w coraz większą ruinę
punktor XVIII w. - zachowany jest plan zamku, na którym przy murach obwodowych stoi kilka budynków. Są to m.in. piekarnia i browar. Nie wiadomo kiedy dokładnie powstały, ale przypuszcza się że współcześnie i były one drewniane
punktor 1812 r. - ruiny przeszły w ręce prywatne
punktor ok. 1840 r. - zamek uległ rozbiórce, oszczędzono tylko basztę
punktor 1895 i 1929 r. - Niemcy przeprowadzali konserwacje wieży oraz rekonstrukcję krenelażu i hełmu
punktor 1971 r. - badania archeologiczne doprowadziły do odkrycia domu mieszkalnego przy wieży, a rok później także części pierwotnego zamku golczewskiego na głębokości 4 m. To interesujące znalezisko posiadało 2 okienka i wejście. Odsłonięto 2 ściany stykające się ze sobą pod kątem prostym. Nie wydaje się więc żeby była to wieża mieszkalna, lecz podłużny budynek na osi płn. - płd. Jak już wspomniano przed budową nowego zamku podwyższono wzgórze stąd ocalały parter budynku tak głęboko pod ziemią
punktor 2010 r. - ukończono prace rewitalizacyjne wieży i utworzono na niej punkt widokowy

Pocztówka z wieża golczewską
Wieża w Golczewie na pocztówce z 1910 roku



Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorWieża zamkowa - ul. Zwycięstwa 46, Golczewo

CZAS
punktor Dojście z rynku zajmuje niecałe 10 minut. Oglądnięcie wzgórza zamkowego i wieży w środku zajmuje ok. 35 minut.

WSTĘP
punktor Do wieży wstęp płatny - ok. 5 zł.

INNE
punktor Zamek w Golczewie w portalu promującym turystykę rodzinną "Wakacje z dzieciakiem" - relacje ze zwiedzania obiektu z dziećmi


Przedwojenna pocztówka
Przedwojenna pocztówka z zamkiem Golczewo




Położenie i dojazd


Północno-zachodnia cześć woj. zachodniopomorskiego. 22 km. na południowy wschód od Kamienia Pomorskiego, 20 km na północ od Nowogardu. Zobacz na mapie.
Do zamku łatwo trafić, ponieważ wieżę widać z daleka.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N53.821055° E14.971522°  
format DM (stopnie, minuty):   53° 49.2633'N 14° 58.29132'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   53° 49' 15.80''N 14° 58' 17.48''E 



Bibliografia



punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Radacki Zbigniew - Średniowieczne zamki Pomorza Zachodniego

Galeria zdjęć


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Golczewo - Wzgórze zamkowe Golczewo - Wieża od strony dziedzińca Golczewo - Wieża od strony nieistniejących murów obwodowych Golczewo - Mury wieży Golczewo - Wnętrze wieży Golczewo - Widok z wieży na oczyszczony dziedziniec Golczewo - Widok z wieży na stawy Golczewo - Fosa Golczewo - Fosa Golczewo - Pomnikowe drzewa nad fosą Golczewo - Fragmment murów na brzegu kopca
Zdjęcia z roku 2013

Golczewo - Wieża pośród bujnej roślinności od północy Golczewo - Wieża pośród bujnej roślinności od zachodu Golczewo - Wieża z rosnącymi na niej krzaczkami Golczewo - Wieża Golczewo - niemiecka tablica na wieży z pocz. XX wieku
Zdjęcia wykonane: latem 2003


Filmy wideo


Golczewo. Na rycerskim szlaku



Noclegi


punktor Golczewo - Halina i Janusz Chudziccy – ul. Kamieńska 26, tel. (091) 386 02 39
punktor Golczewo - Jarosław i Lidia Rudolf – ul. Witosa 33, tel. (091) 386 01 72
punktor Golczewo - "U Małgosi", ul. Witosa 24, tel. (091) 386 04 60
punktor Golczewo - Stanisława Zielińska, ul. Sadowa 3, tel. (091) 386 02 09
punktor Golczewo - Teresa Waszczenko, ul. Zaciszna 8, tel. (091) 386 06 36
punktor Golczewo - Janina Kołodzińska, ul. Warszawska 18, tel. (091) 386 05 12
punktor Golczewo - Krystyna Strycharczyk, ul.Witosa 15, tel. (091) 386 02 01
punktor Golczewo - Kemping przy ul. szkolnej, tel. (091) 386 04 07, gsm 602 348 451

Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!


oferta noclegowa 1       

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • BASZTA       Autor:  ROMEK T      Data:  2011-05-10 12:40:01
    NAPRAWDę WARTO
  • Golczewo       Autor:  Golczewianka      Data:  2011-03-03 14:35:37
    Nie urodziłam się w Golczewie i mieszkam od niedawana, jednak już przynależę do tego miejsca, tak czuję.   Golczewo to miejsce dla ludzi ceniących sobie spokój i upływ czasu, który nie goni, a wolno przemija.   Otoczenie jezior małych, ale urokliwych, lasy, zwierzęta, trasy turystyczne.   Dodatkowo bliskość Bałtyku i miejsc, które warto odwiedzić szczególnie w sezonie letnim: Kamień Pomorski, Wolin, Międzyzdroje, świnoujście, Dziwnów, Dziwnówek, Kołobrzeg i wiele innych.   Ludzie są mili,mamy fajnego Burmistrza, który dba o Gminę   Szczerze polecam przejezdnym i Tym którzy szukają swojego miejsca na ziemi.   Gmina rozwija się i widać w jej potencjał.    
  • Re: nazwisko       Autor:  xxx      Data:  2009-05-29 08:30:12
    nazwa golczewo została wymyslona i przypomina nazwe nieniecka. golczewo po wojnie nazywalo sie "goliszewo".





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.