Na wzgórzu zwanym Górą Heleny lub Stróżą o wysokości 332 m stała niegdyś zapomniana warownia broniąca granicy z Czechami, a także szlaku handlowego biegnącego z Lwówka do Gryfowa.
Miała on formę przejściową między drewnianym grodem a kamiennym zamkiem. Całe założenie składało się z dwóch części: zamku górnego i znacznie większego przedzamcza otoczonych 2 mocnymi drewniano-ziemnymi wałami i rozdzielającą je fosą. W sumie warownia zajmuje powierzchnię ok. 5000 m2.
Zamek górny również jest oddzielony od przedzamcza 2 wałami i fosą. Jest wyniesiony w stosunku do podzamczy na wysokość 8 m i zajmuje ok. 600 m2.
Zabudowa był kamienna. Wiadomo, że stały tam: budynek mieszkalny, wieża i kaplica. Na przedzamczu znajdowały się głównie drewniane budynki gospodarcze.
Obecnie całe wzgórze jest zarośnięte, ale wciąż można dostrzec wzniesienia, resztki fos i wałów. Po murach nie ma śladu.
Plany i rekonstrukcje
Rzut z góry na resztki wałów zamku Pirszyn w Gradówku. A - zamek górny (Archiwum DWKZ we Wrocławiu)
Historia, wydarzenia
Miejscowość Gradówek pojawia się w dokumencie Henryka Brodatego pod nazwą Hac w 1217 r.
Zamek Pirszyn w Gradówku powstał prawdopodobnie w II połowie XIII wieku. Maciej z Miechowa w "Chronica Polonarum" wspomniał o "Castrum Pirzschin" przy okazji zatargów z lat 1275-1277 między książętami Śląska a margrabiami Marchii Wschodniej. W II połowie XIV stulecia zamek powoli pustoszał, w pobliżu powstała wygodniejsza i dogodniej położona warownia w Podskalu.
Do końca XIV w. właścicielem wsi był ród von Waldau. O ile jeszcze był użytkowany to ostateczny kres zamkowi w Gradówku przyniósł najazd husytów w połowie XV wieku. Być może jednak ruina przetrwałaby do dzisiejszych czasów, gdyby nie destrukcyjne działania robotników w roku 1818. Rozebrano wtedy mury zamkowe i wykorzystano je przy budowie drogi do Gryfowa.
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamku Pirszyn.
Informacje praktyczne
ADRES I KONTAKT brak
CZAS Dojście z drogi do grodziska zajmuje ok. 10 minut. Oglądnięcie ok. 15 minut.
WSTĘP Wolny.
Położenie i dojazd
Zachodnia cześć woj. dolnośląskiego. 8 km. na zachód od Lwówka Śląskiego, 8 km na północny wschód od Gryfowa. Zobacz na mapie.
Góra Heleny leży na południowy wschód od wsi, ok. 800 m od jej centrum. Z Gradówka trzeba iść w tym kierunku polną drogą w stronę zalesionych wzgórz. Powinno dać się też podjechać dość blisko autem.
Z Pirszyna prowadzi czarny szlak do zamku Podskale we wsi Rząsiny.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N51.08824248746° E15.49083630554°
format DM (stopnie, minuty): 51°5.2945492476'N 15°29.4501783324'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51°05'17.67''N 15°29'27.01''E
Bibliografia
Wrzesiński Szymon - Zamki dwory i pałace. Zapomniane miejsca powiatu lwóweckiego
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis historyczno-krajoznawczy. Nie finansuje nas żadna firma ani instytucja. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz nasze dalsze funkcjonowanie i aktualizację informacji.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).