"O całości i pierwotnym kształcie zamku trudno dziś powziąć wyobrażenie, lubo znacznie z niego sterczą jeszcze zwaliska. Widać tylko, że nie był zbyt obszernym, a miał posadę nieforemną, zastosowaną do kształtu skały, na której go wzniesiono. [...]
Została więc tylko ruina do niczego nieprzydatna, wielce jednak podnosząca malowniczą okolicę. Ściągała ona od dawna mnóstwo ciekawych, czego dowodem są liczne nazwiska wędrowców na kamieniach wyżłobione; niektóre z nich siedemnastego wieku nawet sięgają."
Tygodnik Ilustrowany, 1865 r.
Ocena
Możesz ocenić: Kazimierz Dolny / lubelskie - Gotycki zamek królewski, później rozbudowany
Opis
amek w Kazimierzu Dolnym, pieknym miasteczku nad Wisłą składa się z dwóch części:
Podziemne korytarze
W okolicy Kazimierza Dolnego znajdują się jeszcze 2 zamki - w Janowcu i Bochotnicy. Krążą więc legendy o podziemnych korytarzach prowadzących niegdyś do obu warowni. W Bochotnicy miała bowiem zamieszkiwać Esterka, w której zakochał się Kazimierz Wielki i z zamku kazimierzowskiego wyprawiał się niepostrzeżenie tunelem na schadzki z nią. Janowiec natomiast, tak jak i Kazimierz, od XVI w. był siedzibą rodu Firlejów, stąd połączenie między obiema budowlami. W tym przypadku tunel musiałby biec pod Wisłą.
okrągłej baszty (typowego stołpu) oraz właściwego zamku dolnego.
Położona wyżej baszta oddalona jest o 200 metrów od zamku i tak do końca to nie wiadomo jaka była jej geneza.
Zakłada się że to pozostałość strażnicy strzegącej przebiegającego tędy ważnego szlaku handlowego oraz urzędu celnego. Reszta tego założenia była już drewniano-ziemna i nic po nim nie zostało. Pięciokondygnacyjna baszta posiada zrekonstruowany krenelaż, ma 20 metrów wysokości i 10 średnicy, a grubość murów dochodzi do 4 metrów. Wejście znajduje się na wysokości 6 metrów. Obecnie służy jako wspaniały punkt widokowy, kiedyś natomiast pełniła także funkcję latarni rzecznej (palono na jej szczycie ogień) oraz więzienia.
Zamek dolny ma kształt nieregularnego czworoboku. Od północy czyli od strony Wisły posiada resztki oszkarpowanej kwadratowej wieży na planie kwadratu o boku 10 m, niezachowana mniejsza przypominająca wykusz znajdowała się od zachodu. W przyziemiu ceglanej wieży znajduje się sklep z pamiątkami. Duży dziedziniec otoczony jest murami obwodowymi. Tu odbywają się dziś różne imprezy a kiedyś znajdowała się bardzo głęboka studnia. W głębi dziedzińca mamy najbardziej interesującą część ruin czyli skrzydło mieszkalne, w którym zachowały się wysokie mury z otworami okiennymi. Całość otoczona jest wykutą w skale suchą fosą o szerokości dochodzącej do 8 m.
Turyści nie powinni zapomnieć o zajrzeniu do pobliskiego kościoła farnego, aby zobaczyć wiszący tam wspaniały żyrandol wykonany na bazie trofeum myśliwskiego pochodzący z sali zamkowej.
Obecnie zamek jest po 4-letnich pracach konserwacyjnych, które nieco zwiększyły walory turystyczne obiektu. Powstało muzeum z wystawą archeologiczną oraz komiksem ściennym, a dzięki drewnianym pomostom i schodom budynek mieszkalny można zwiedzać na kilku kondygncjach.
Widok Kazimierza Dolnego (z zamkiem po lewej) od strony Puław. Akwarela Z. Vogla 1792 r.
Plan
Plan zamku Kazimierz Dolny
A - odkryte mury pierwotnego założenia, B - skrzydło mieszkalne, C - wolno stojąca baszta, D- kwadratowa wieża zamkowa
Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
Historia
ierwotny zamek, czy też strażnicę, wzniósł w końcu XIII / pocz. XIV w. Władysław Łokietek. Jego pozostałością jest samotna baszta. Właściwy zamek poniżej baszty postawił w I poł. XIV w. Kazimierz Wielki. Do budowy użyto miejscowego wapienia, a w niektórych miejscach cegły. Zamek miał wtedy kształt zbliżony bardziej do owalu niż czworoboku (jak jest obecnie), składał się z grubych na 2 metry murów obwodowych z blankami otaczających dziedziniec, na którym stały niewielkie budynki, być może drewniane.
Widok Kazimierza Dolnego w II poł. połowie XIX w. wg Napoleona Ordy
Nazwa miasta
Wbrew pozorom, nazwa Kazimierz nie została nadana na cześć budowniczego zamku króla Kazimierza Wielkiego, lecz księcia Kazimierza Sprawiedliwego, który w XII w. podarował tę okolicę siostrom norbertankom z podkrakowskiego Zwierzyńca. One to właśnie zmieniły poprzednią nazwę Wietrzna Góra na Kazimierz.
XV w. - zamkiem zarządzał ród Grotów. Dokonali oni znacznej rozbudowy budowli: od strony zachodniej powstało skrzydło mieszkalne złożone z trzech kondygnacji oraz kwadratowa wieża mieszkalno-obronna od strony Wisły. Później Grotowie dobudowali jeszcze kolejne skrzydło mieszkalne przylegające do wieży oraz przecięli wzgórze zamkowe suchą fosą
1509 r. - z nadania Zygmunta Starego warownia na blisko 150 lat stała się siedzibą rodu Firlejów
przełom XVI i XVII w. - Firlejowie rozpoczęli przebudowę zamku w Kazimierzu w stylu renesansowym, dodano m.in. attykę, nadbudowano skrzydła mieszkalne. Pracami kierowali najlepsi architekci jak Santi Gucci i Piotr Likiel. Stara baszta natomiast była wtedy wykorzystywana jako więzienie
1644 r. - kolejnymi dzierżawcami zamku byli Radziwiłłowie, a po nich kolejno aż do XIX w.: Lubomirscy, Sapiechowie, Sanguszkowie i Czartoryscy
1655 r. - podczas "potopu" Szwedzi zdobyli i spalili zamek
Widok miasta Kazimierz Dolny grafika z Zakładu Litograficznego Banku Polskiego, ok. poł. XIX wieku
1657 r. - także wojska księcia Rakoczego zniszczyły warownię
1663 r. - wielki pożar Kazimierza dopełnił dzieła zniszczenia zamku
pocz. XVIII w. - za panowania Augusta II Mocnego na zamku w Kazimierzu Dolnym podjęto prace renowacyjne
koniec XVIII w. - zrujnowany zamek został opuszczony
pocz. XIX w. - zaborca austriacki rozkazał wysadzić w powietrze część murów i wieżę, ponieważ groziła ona zawaleniem
18.04.1831 r. - w ruinach kazimierzowskich miała miejsce potyczka powstańców listopadowych z wojskami rosyjskimi. Poległ w niej polski dowódca płk. Małachowski
lata 1958-60 - przeprowadzono badania archeologiczne po kierunkiem K. Sicińskiego
2013 r. - zakończono prace rewaloryzacyjne, rozpoczęte w 2011 r. Odnowiono mury
obwodowe, skrzydło mieszkalne i część wieży ceglanej. Obniżono również poziom dziedzińca oraz zamontowano
instalację elektryczną, która zasila nocne oświetlenie ruin
październik 2014 r. - po trwającym ponad rok zwodzeniu turystów, zamek został w końcu udostępniony. Przez ten czas usunięto wiele usterek stwierdzonych po zakończeniu ubiegłorocznych prac, zabezpieczono nowo odkryte mury, wykonano kamienną opaskę wokół murów i odwodniono loch wieży.
Widok spod łuku bramy wejściowej. Akwarela Z. Vogla 1792 r.
Widok spod łuku bramy na wieżę i Wisłę. Akwarela Z. Vogla 1792 r.
Wstęp
Płatny na wieżę i do zamku. Wspólny bilet kosztuje 10 zł (ulgowy 7).
Ponieważ informacje o godzinach otwarcia, a przede wszystkim cenach biletów szybko się dezaktualizują, sprawdź je na stronie oficjalnej opisywanego zamku/dworu: otwórz stronę obiektu
Panorama Kazimierza Dolnego z zamkiem na zdjęciu z okresu międzywojennego z Ilustrowanego Kuriera Codziennego. Widok w kierunku półncono-wschodnim.
Położenie i dojazd
Zachodnia cześć woj. lubelskiego. 9 km na południe od Puław. Zobacz na mapie.
Dojazd pociągiem do Puław a stamtąd PKS-em lub autobusem miejskim nr 12. Zamek widać z daleka. Jadąc samochodem należy zaparkować gdzieś w centrum.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N51.32368611°, E21.95053056°
format DM (stopnie, minuty): 51° 19.4211666'N, 21° 57.0318336'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51° 19' 25.27''N, 21° 57' 01.91''E
Czas
Zamek leży blisko centrum miasteczka, dojście trwa ok. 5 min. Pobieżne oglądnięcie zamku i wieży zajmuje ok. 30 min.
Zdjęcie dziedzińca zamku z 1940 r. W ramach akcji przywracania w Polsce praworządności, niemieckie elity wizytują ruiny
Bibliografia
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Jurasz Tomasz - Zamki i ich tajemnice
Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Sypkowie Agnieszka i Robert - Zamki i warownie ziemi mazowieckiej
Pocztówka z 1926 roku
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane po remoncie latem 2019
Zdjęcia wykonane: jesienią 2006
Noclegi
Kazimierz Dolny - Kwatery prywatne ul. Krakowska 3, tel. (081) 881 06 93 Kazimierz Dolny - Kwatery prywatne ul. Małachowskiego 7, tel. (081) 881 08 32 Kazimierz Dolny - Pokoje do wynajęcia ul. Góry 22/23, tel. (081) 881 02 35 Kazimierz Dolny - Pokoje Gościnne ul. Nadrzeczna 1, tel. (081) 881 08 46 Kazimierz Dolny - Pokoje do wynajęcia ul. Góry 25, tel. (081) 881 09 52 Kazimierz Dolny - Dom turysty PTTK, ul. Krakowska 59/36, tel. (081) 881 00 36 Kazimierz Dolny - Hotel na wodzie Dziunia - ul. Nadwiślańska, Statek "Dziunia" - tel. gsm 603 635 746 Kazimierz Dolny - Hotel Wenus - ul. Tyszkiewicza 25a, tel. - (081) 882 04 00 Kazimierz Dolny - Pensjonat Willa Słoneczna, ul. Szkolna 23A, tel. (081) 88 10 388
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Re: brunhilda Autor: Di Data: 2013-09-05 04:41:56
To chyba sie Pan włamał, 10 lat temu także były pobierane opłaty za wstęp. Festiwal odbywa się nadal.
Chyba zakradł się błąd Autor: Misiek Data: 2012-05-13 14:23:30
Pierwotny zamek czy też strażnicę wzniósł w końcu XIII lub na pocz. XVI w. Władysław Łokietek to tak długo żył ? ;)
Re: Re: Kazimierz Dolny miał klimat...Ale to juz bylo. Autor: Tishia Data: 2012-03-01 22:28:41
Widzę, że większość wpisów jest dosyć stara a szkoda.. sama lubię zamki i po nich łazić, a do Kazimierza co jakiś czas chętnie wracam, odwiedzam bliskich i za każdym razem nie mogę sobie odmówić smażonej rybki w mojej ulubionej Rybce.
Ale do tematu..
Z lubelskiego pochodzę, w Wawie mieszkam, aczkolwiek Warszawianką się nie czuję. Z tego, co obserwuję to nie tylko Warszawa przyjeżdża.. ale ceny.. iście wyższe niż warszawskie.
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
amek w Kazimierzu Dolnym, pieknym miasteczku nad Wisłą składa się z dwóch części:
ierwotny zamek, czy też strażnicę, wzniósł w końcu XIII / pocz. XIV w. Władysław Łokietek. Jego pozostałością jest samotna baszta. Właściwy zamek poniżej baszty postawił w I poł. XIV w. Kazimierz Wielki. Do budowy użyto miejscowego wapienia, a w niektórych miejscach cegły. Zamek miał wtedy kształt zbliżony bardziej do owalu niż czworoboku (jak jest obecnie), składał się z grubych na 2 metry murów obwodowych z blankami otaczających dziedziniec, na którym stały niewielkie budynki, być może drewniane. 
XV w. - zamkiem zarządzał ród Grotów. Dokonali oni znacznej rozbudowy budowli: od strony zachodniej powstało skrzydło mieszkalne złożone z trzech kondygnacji oraz kwadratowa wieża mieszkalno-obronna od strony Wisły. Później Grotowie dobudowali jeszcze kolejne skrzydło mieszkalne przylegające do wieży oraz przecięli wzgórze zamkowe suchą fosą
