ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Kazimierz Dolny (woj. lubelskie) - Gotycki zamek królewski, później rozbudowany
Zamek w Kazimierzu Dolnym, urokliwym miasteczku nad Wisłą, składa się z dwóch części:
Baszta oddalona jest od zamku o 170 metrów i mocno góruje nad warownią Kazimierza Wielkiego. Tak do końca nie wiadomo jaka była jej geneza. Zakłada się, że to pozostałość wcześniejszego zameczku - strażnicy strzegącej przeprawy przez Wisłę i ważnego szlaku handlowego. Reszta tego założenia była już drewniano-ziemna i nic po nim nie zostało. W baszcie pobierano zapewne cło i pełniła funkcję latarni rzecznej (palono na jej szczycie ogień). Pod wejściem znajdującym się na wysokości 6 metrów jest loch, co pozwala domniemywać, że służyła również jako więzienie. Pięciokondygnacyjna budowla ze zrekonstruowanym krenelażem posiada obecnie wysokość 20 m i średnicę 10 m. Grubość murów dochodzi na dole nawet do 4 metrów, więc przestrzeni wewnątrz było bardzo niewiele. Na górnej kondygnacji z okienkiem można zobaczyć kamienne ławy (sedilia). Obecnie baszta służy jako wspaniały punkt widokowy. Zamek właściwy ma kształt nieregularnego wieloboku. Duży dziedziniec otoczony jest murami obwodowymi ze przyporami, które wraz z wieżą południowo-zachodnią były pierwszymi elementami XIV-wiecznej warowni. Od razu jednak zaplanowano postawienie głównego budynku na skarpie od południa (na przeciw wejścia). Nazwano go "Domem Wielkim. Powstał w drugiej kolejności wraz z wieżą południowo - wschodnią oraz studnią wykutą w skale po wschodnie stronie (na lewo od wejścia) o głębokości ponad 60 m. Dom Wielki został z czasem przebudowany z budowli gotyckiej do późnorenesansowego pałacu z reprezentacyjnymi komnatami na drugim piętrze. Podobnie jak inne budowle zamkowe zwieńczony został attyką. Do niedawna można było tylko wejść do środka i popatrzeć na mury z dołu, ale po pracach zabezpieczających pojawiły się drewniane pomosty i schodki umożliwiające zwiedzanie wyższych kondygnacji i piwnic. Od zachodu do Domu Wielkiego przylega wybudowane znacznie później skrzydło, które połączyło Dom Wielki z tzw. Wieżą Firlejowską. Ta renesansowa wieża wyróżniała się spośród reszty zamku. Była jego najwyższym elementem, zbudowano ją z cegły i mocno wysunięto poza obwód murów, dlatego wzmocniono 2 szkarpami. Posiada kształt kwadratu o boku 10 m i pełniła funkcje mieszkalne. Obecnie jest tarasem widokowym, bo jej górne kondygnacje (było ich 3 lub 4) nie przetrwały. W piwnicach zaś utworzono muzeum z wystawą archeologiczną oraz ciekawym komiksem ściennym. Mury od północy (z bramą) wspierane były narożnymi wieżyczkami, przypominającymi wykusz. Obronność zapewniała jeszcze sucha fosa (częściowo naturalna) o szerokości dochodzącej do 8 m, stanowisko artyleryjskie od południa oraz strome zbocza wzgórza zamkowego. Aktualnie zarządcą zabytku jest Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki. Na dziedzińcu odbywają się czasem koncerty i inne imprezy. Turyści nie powinni zapomnieć o zajrzeniu do pobliskiego kościoła farnego, aby zobaczyć wiszący tam żyrandol wykonany na bazie trofeum myśliwskiego i pochodzący z sali zamkowej. ![]() Widok Kazimierza Dolnego (z zamkiem po lewej) od strony Puław. Akwarela Z. Vogla 1792 r. ![]() Kazimierz Dolny na akwareli z końca XVIII w.
![]() Plan zamku Kazimierz Dolny wg B. Guerquina A - odkryte mury pierwotnego założenia, B - skrzydło mieszkalne południowe, C - kwadratowa wieża ceglana, D - skrzydło zachodnie z XVII wieku, E - fosa, F - wieża południowo-wschodnia, G - najstarsza wieża południowo-zachodnia, H - baszta wolnostojąca Ostrężnik ![]() Plan i rozwarstwienie zamku kazimierzowskiego na poziomie fundamentów. Opracowanie Maria Brykowska, Wojciech Wółkowski ![]() Porównanie Domu Wielkiego - gotyckiego z ok. 1500 r. oraz po przebudowie na pałac z ok. 1600. Rekonstrukcje opracowali: Maria Brykowska, Wojciech Wółkowski
Pierwotny zamek, czy też strażnicę, wzniósł król Władysław Łokietek w końcu XIII wieku lub na początku XIV stulecia, kiedy to nastąpił znaczący rozwój tutejszej osady. Pozostałością tej warowni jest samotna baszta. Właściwy zamek poniżej baszty postawił po 1350 roku Kazimierz Wielki. Do budowy użyto miejscowego wapienia, a w niektórych miejscach cegły. Zamek miał wtedy kształt zbliżony bardziej do owalu niż czworoboku (jak jest obecnie), składał się z grubych na 2 metry murów obwodowych z blankami otaczających dziedziniec, na którym stały niewielkie budynki, być może drewniane.
![]() Zamek i baszta Ostrężnik w Kazimierzu Dolnym w połowie XIX wieku - Albumy Kazimierza Stronczyńskiego
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kolejny widok z Albumów Stronczyńskiego - charakterystyczne miejsca Kazimierza Dolnego od prawej: Góra Trzech Krzyży, kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja, zamek, baszta ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Widok na dziedziniec zamku spod łuku bramy wejściowej. Akwarela Z. Vogla 1792 r. ![]() Widok spod łuku bramy na wieżę i Wisłę. Akwarela Z. Vogla 1792 r.
Tym razem nie będzie przedstawiona legenda, ale dementi legendy o Maćku Borkowiczu, który został utożsamiony z wojewodą poznańskim (od 1343 r.) Maciejem Borkowicem. Nawet poważne publikacje przytaczają opowieść jak to możny rycerz, przyjaciel Kazimierza Wielkiego, nadużył jego zaufania uwodząc powierzoną jego ochronie królewską kochankę Esterkę w Bochotnicy. Poza tym mordował i grabił, aż w końcu podniósł otwarty bunt. Został za to skazany przez monarchę na śmieć głodową w wieży w Bochotnicy lub Kazimierzu.
![]() Widok miasta Kazimierz Dolny grafika z Zakładu Litograficznego Banku Polskiego, ok. poł. XIX wieku W rzeczywistości wojewoda poznański nie miał nic wspólnego z ziemią kazimierską i nigdy nie pisano jego nazwiska "Borkowicz". Zginął w wieży zamku w Olsztynie pod Częstochową. Podobno uwodził (sam rozpowiadał takie plotki) nie Esterkę, lecz królową Adelajdę, a chronił kochankę z polecenia króla w pałacu w Łobzowie pod Krakowem, a nie w Bochotnicy. Prawdopodobnie więc na bazie jakiejś lokalnej sprawy kryminalnej z niejakim Borkowiczem w roli głównej, który faktycznie mógł zginąć w miejscowej wieży zamkowej, zbudowano efektowną legendę z królem Kazimierzem i sławnym buntownikiem Borkowicem w rolach głównych. Opowieść ta jednak kłóci się ze znanymi faktami i jej powielanie nie ma sensu. ![]() Widok Kazimierza Dolnego w II poł. połowie XIX w. wg Napoleona Ordy
![]()
tel. +48 81 888 07 72
![]() CZAS ![]() WSTĘP ![]() Ponieważ informacje o godzinach otwarcia, a przede wszystkim cenach biletów szybko się dezaktualizują, sprawdź je na stronie oficjalnej opisywanego zamku/dworu: Zamek i wieża w Kazimierzu Dolnym INNE ![]() ![]() Panorama Kazimierza Dolnego z zamkiem na zdjęciu z okresu międzywojennego z Ilustrowanego Kuriera Codziennego. Widok w kierunku północno-wschodnim. Zachodnia cześć woj. lubelskiego. 9 km na południe od Puław. Zobacz na mapie. Zamek widać z daleka. Jadąc samochodem należy zaparkować gdzieś w centrum. ![]() Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N51.32368611°, E21.95053056° format DM (stopnie, minuty): 51° 19.4211666'N, 21° 57.0318336'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51° 19' 25.27''N, 21° 57' 01.91''E ![]() Zdjęcie dziedzińca zamku z 1940 r. W ramach akcji przywracania w Polsce praworządności, niemieckie elity wizytują ruiny
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Pocztówka z 1926 roku
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zamek w Kazimierzu Dolnym z drona
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]()
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
![]() Powrót do strony startowej
(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę