Kłodzko

Zamek średniowieczny przebudowany na twierdzę

Pierwszym obiektem warownym na Zamkowym Wzgórzu w Kłodzku był czeski drewniany gród (X w.), przechodzący od czasu do czasu w polskie ręce. Kamienny zamek wzniesiono na przełomie XIII i XIV wieku.

Św. Wojciech W 981 roku gród kłodzki był prawdopodobnie własnością Sławnika, ojca św. Wojciecha, jednego z głównych patronów Kościoła i Polski. Wojciech musiał więc tu często przebywać, dziś jego grób w katedrze gnieźnieńskiej jest najstarszym miejscem pielgrzymkowym w Polsce.

1076 r. - wzmianka w dokumentach o grodzie kłodzkim
1114r. - spalenie grodu i jego odbudowa 15 lat później
1169 r. - w akcie nadania ziem joannitom, wymieniony jest Groznata - pierwszy znany kasztelan kłodzki
ok. 1300 r. - budowa dużego murowanego zamku przez Czechów
1349 r. - arcybiskup praski Arnoszt z Pardubic sprowadził do Kłodzka augustianów. Ufundował im klasztor i kolegiatę przy zamku (od strony południowo - zachodniej)
1388 r. - burgrabim zamku kłodzkiego, a jednocześnie starostą był Stefan Poduszka
XV w. - król Czech Jerzy z Podiebradu ogłosił Kłodzko samodzielnym hrabstwem
1472 - burgrabim zamku był książę Henryk Ziębicki (Starszy) z czeskiej dynastii Podiebradów
1485 r. - kolejnym burgrabim był Jacob Stanke von Koritau



od 1557 r. - rozbudowa warowni w stylu renesansowym. Od strony płd.-zach. zbudowano nowy zamek dolny z fortyfikacjami bastionowymi. Pracami kierował Lorenz Krischke, nadworny architekt księcia Ernesta Bawarskiego. Prawdopodobnie dawny zamek dolny stał się zamkiem średnim

Odwiedziny króla 10 sierpnia 1472 roku na kłodzkim zamku zatrzymał się król Władysław Jagiellończyk wraz ze świtą liczącą ponad 9 tysięcy osób!!

1560 r. - hrabstwo kłodzkie przeszło pod zwierzchnictwo Habsburgów
1620 r. - poważna rozbudowa fortyfikacji. Powstały szańce i nowe bastiony. Zamek górny zamieniony został na koszary
1621 r. - kościół św. Wacława został rozebrany, a na jego miejscu zbudowano bastion Wacław
1622 r. - podczas wojny trzydziestoletniej zamek został zdobyty przez wojska cesarskie Habsburgów. Wkrótce potem Austriacy naprawili zniszczenia i rozpoczęli prace zmierzające do przebudowy zamku w nowoczesną twierdzę. Początkowo realizowano plany Walentyna Säbischa - znanego fortyfikatora z Wrocławia. Następne rozbudowy projektował włoski architekt J. Carove. Mury zamkowe wciąż istniały, a prace posuwały się dosyć powoli
1627 r. - zawaliła się część zamku i wieża kościelna po wybuchu zmagazynowanego w niej prochu. Na skutek tego musiała zostać rozebrana kolegiata

Wojna trzydziestoletnia Wojna ta przyniosła zniszczenie i spalenie zamku. Gdy hrabstwo kłodzkie wypowiedziało posłuszeństwo Habsburgom w 1618 roku, 4 lata później cesarz wysłał 20-tysięczną armię, która miała zakończyć bunt. Kłodzko bowiem jako ostatnie trwało jeszcze przy elektorze Palatynatu Fryderyku V, którego obrano królem Czech. Z Palatynatu przybył ze swoim wojskiem hrabia Thurn i objął dowództwo nad obroną warowni. Do dyspozycji miał niecałe 1500 żołnierzy. Najpierw kazał spalić przedmieścia, aby nie mogli je wykorzystać Austriacy. Było to fatalne posunięcie, ponieważ ogień rozprzestrzenił się na miasto, a nawet zamek. Pożar trwał 4 dni. Artyleria cesarska dopełniła dzieła zniszczenia. Miasto i w pewnym stopniu zamek legły w gruzach, a załoga poddała się. W walkach o Kłodzko brali udział również Polacy z najemnego oddziału Lisowczyków. Zostali wysłani prze cesarza aby "poskromić bunt heretyków i herezji".

1742 r. - nie w pełni jeszcze ukończona twierdza została zdobyta przez wojska pruskie i stała się już na długie lata własnością Niemców
lata 1745-1750 - rozbudowa twierdzy wg planów Gerharda Corneliusa Wallrawe o nowe bastiony, forty m.in. na pobliskiej Owczej Górze i kazamaty
1769 r. - rozebrano ostatni już budynek sakralny na Górze Zamkowej w Kłodzku - kościół św. Marcina
lata 1770-1774 - w tym czasie ostatecznie zniknęły wszelkie pozostałości po dawnym zamku
1763 r. - po zaciętych walkach Prusacy oderwali Śląsk od monarchii Habsburgów, twierdza kłodzka stała się już ostatecznie własnością Niemców
1807 r. - przez kilka miesięcy twierdza skutecznie broniła się przed atakiem wojsk napoleońskich. Dopiero zatrucie wody przez agentów Napoleona zmusiło załogę do poddania. Na mocy rozejmu twierdza kłodzka pozostała w rękach pruskich
poł. XIX w. - militarne znaczenie twierdzy stało się już tak nikłe, iż postanowiono zamienić ją na więzienie. Byli tu więzieni m.in. powstańcy styczniowi. Część została natomiast udostępniona turystom
lata 1939-1945 - w czasie wojny w twierdzy działała niemiecka fabryka zbrojeniowa
po 1945 r. - po wojnie obiekt zajmowało wojsko i wykorzystywało na magazyny
lata 90-te XX w. - rozpoczęto prace porządkujące i przystosowujące twierdzę dla potrzeb turystycznych oraz muzealnych