Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Koło (woj. wielkopolskie) - Średniowieczny zamek królewski

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
Średnia ocena: 4.1 na 5. Głosów: 158 4 stars
           
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
Średnia ocena: 3.5 na 5. Głosów: 115 3.5 stars
           
 


Opis i stan obecny


Zamek w Kole znajduje się zaskakująco daleko do miasta, na piaszczystym wzniesieniu nad samym brzegiem Warty. Pierwotna osada mogła być bowiem usytuowana na pobliskim wzniesieniu, przy najstarszej warowni - murowanej wieży mieszkalno - obronnej. Po lokacji miasta Koła na wyspie między odnogami Warty, rozbudowana warownia pozostała na starym miejscu.
Podziemia
Podania ludowe mówią o głębokich podziemiach pod zamkiem. Podobno na początku XX wieku penetrowali je mieszczanie kolscy. Spodziewali się natrafić na kosztowności, ale jedyne co odnaleźli to dwie beczki wina.
Jak ustalili archeolodzy pierwotna wieża mieszkalno - obronna w Kole zbudowana z kamienia i cegły miała plan prostokąta o wymiarach 11,8x13,2 m i grubość murów 2,5 m. Parter zajmowały dwie izby, w tym jedna prawdopodobnie ze studnią. Całość otoczona była drewnianą palisadą. Później założenie rozbudowano pomijając wieżę, która znalazła się na zewnątrz zachodniego muru obwodowego. Zamek zyskał plan wydłużonego trapezu o bokach 30x50x38x50 m oraz powierzchnię 1800 m2 (wraz ze starą wieżą 2000 m2).
Wjazd do zamku Koło znajdował się od wschodu i od tej strony stała też druga kwadratowa, oszkarpowana wieża (o boku 9 m) znacznie wysunięta poza mury obwodowe. Podczas prac badawczych na dziedzińcu nie natrafiono na mury zabudowy mieszkalnej, więc była prawdopodobnie drewniana.
Obecnie możemy zobaczyć nikłe resztki zamku w Kole z czasów Kazimierza Wielkiego: fragment muru obwodowego ze szkarpami oraz wieżę główną. Dużą część zabrała w swe nurty podmywająca warownię Warta. Mury są niestety osprejowane przez miejscowych debili. Wieża dołem ma plan kwadratu o boku 8 m, powyżej murów jest cylindryczna. Zachowały się w niej dwie kondygnacje naziemne do wysokości 17 m.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Zamek w Kole na litografii Napoleona Ordy z ok. 1880 r.



Plany i rekonstrukcje



Plan zamku kolo
Plan ruin zamku Koło. A - wieża główna, B - brama, C - ślady po wieży z czasów Łokietka

Plan zamku kolo
Rekonstrukcja zamku w Kole w XV wieku wg A. Wagnera

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Rysunek zniszczonego podczas potopu zamku Koło wykonany przez Dahlberga w 1655 r.



Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

Jak podaje Jan Długosz, kolska warownia to jeden z zamków wzniesionych z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Obecnie wiadomo jednak, że ma on wcześniejszą metrykę i pierwotny obiekt przypisywać należy Władysławowi Łokietkowi. Była to wieża otoczona drewnianą palisadą. Nowy zamek powstał tuż przed lokacją nieco oddalonego miasta w 1362 roku.
punktor 1410 r. - pod warownię zjechało się rycerstwo z Wielkopolski, aby po bitwie pod Grunwaldem kontynuować bój przeciw Krzyżakom. Później w zamku często bywał Władysław Jagiełło
punktor 1452 r. król Kazimierz Jagiellończyk spotkał się na zamku w Kole z przedstawicielami Związku Pruskiego, czyli pruską szlachtą i mieszczanami występującymi przeciwko władzy zakonu
punktor1476 r. - warownię wraz ze sporym obszarem otrzymała od Kazimierza Jagiellończyka w dożywotnie władanie księżna mazowiecka Anna Sochaczewska (natomiast księstwo mazowieckie odziedziczone przez nią po zmarłym mężu księciu Władysławie zostało włączone do Korony)
punktor1507 r. - starosta Jarosław Sokołowski rozpoczął na zamku kolskim prace renowacyjne
punktor 1513 r. - przebywał tu król Zygmunt Stary
punktorkoniec XVI wieku - starosta kolski nie rezydował już w miejscowym zamku, lecz w Kościelcu, ale lustracja z lat 1616-20 mówi jeszcze o przeznaczeniu 400 florenów na remont budowli
punktor 1655 r. - przyjmuje się, że w zamku Koło doszło do bezowocnych negocjacji posła króla Jana Kazimierza płk. Krzysztofa Przyjemskiego z najeżdżającym Polskę królem szwedzkim Gustawem Adolfem i że na odchodne został on przez Szwedów zdewastowany. Jednak dokumenty szwedzkie sprzed tego wydarzenia opisują warownię jako już zniszczoną - "castelum destructum"

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Ruiny w Kole z lotu ptaka - zdjęcie z 1927 r.


punktor1696 r. - obiekt przejął zakon bernardynów i uczynił z niego swój klasztor
punktor 1768 r. - brak środków na remont spowodował stopniową rozbiórkę murów i ostateczne opuszczenie zamku
punktor XIX w. - z zabytku pozyskiwano budulec, stąd jego obecna postać ruiny
punktorpo 1945 r. - po wojnie ruinę zabezpieczono, a badania archeologiczne przeprowadzono dopiero w 1976 r. Doprowadziły one do odkrycia budynku zachodniego
punktor2007 r. - obecnie miasto chce wykupić działki wokół zamku i po dobudowaniu dodatkowych obiektów utworzyć Nadwarciański Park Kultury, Rekreacji i Wypoczynku "Zamek"

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Zamek Koło od zachodu w poł. XIX wieku - Albumy Kazimierza Stronczyńskiego


Legendy i podania


Wg legendy na zamku zginęli w pojedynku bracia, którzy walczyli między sobą o rękę córki jednego ze starostów kolskich. Na ich cześć postawiono na podzamczu dwa pomniki.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Zamek Koło od południa w poł. XIX wieku - Albumy Kazimierza Stronczyńskiego




Informacje praktyczne


KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktorZ rynku piechotą idzie się ok. 20 min. Autem można podjechać znacznie bliżej. Oglądnięcie zajmuje ok. 15 min.

WSTĘP
punktor Wolny

Rekonstrukcja lub stary widok zamku!@
Rycina z II poł. XIX wieku. Wartę widać tutaj także po południowej stronie ruin



Położenie i dojazd


Wschodnia część woj. wielkopolskiego. 27 km na wschód od Konina, 70 km na południe od Włocławka. Zobacz na mapie.
Do zamku idzie się z rynku ponad 1,5 km. Jadąc od północy mjamy centrum miasta i drugi most i zaraz za nim jest polna ul. Zamkowa, którą trzeba jechać 1 km do ruin zamku.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Pocztówka z początku XX wieku


GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N52.19760278°, E18.60858333°
format DM (stopnie, minuty):   52° 11.8561668'N, 18° 36.5149998'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   52° 11' 51.37''N, 18° 36' 30.90''E 



Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Zamek w Kole na przedwojennym zdjęciu



Bibliografia



punktorGuerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktorKaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
punktorKajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktorWagner Adam - Murowane budowle obronne w Polsce X - XVII wieku
punktorOlejnik Karol - Grody i zamki w Wielkopolsce
punktorPietrzak Janusz - Zamki i dwory obronne w dobrach prowincji wielkopolskiej

Rekonstrukcja lub stary widok zamku kolo
Pocztówka PTK z 1908 roku



Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Koło - Widok od płd.-wsch. Koło - Widok od płd.-zach. Mur ze szkarpami Koło - Widok od płn.wsch. od strony Warty Koło - Widok z dziedzińca Koło - Widok od zachodu. Tu stała pierwotna wieża Koło - Widok na Wartę i mur zachodni Koło - Widok na Wartę i mur zachodni Koło - Mur zachodni na tle Warty Koło - Wnętrze wieży Koło - Wnętrze wieży

Zdjęcia wykonane: latem 2007



Noclegi


punktorKoło - Hotel Sara, ul. Zielona 5, tel. (063) 26 24 880
punktorKoło - Gościniec Mieszko, ul. 3 Maja 5, tel. (063) 272 14 44
punktorKoło - Bursa szkolna, ul. Kolejowa 13, tel. (063) 261 01 77
punktorKoło - Kwatery prywatne, Anna Kwiatek-Gralak, ul. 3 Maja 45, tel. (063) 272 15 83

Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!


oferta noclegowa 1       

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • zamek       Autor:  kris      Data:  2015-06-30 00:57:53
    czy są tam jakieś podziemia lub piwnice?
  • Re: pierwotna osada       Autor:  Wizja Koła      Data:  2014-02-22 20:41:27
    A co do tego "Nadwarciańskiego Parku Kultury, Rekreacji i Wypoczynku "Zamek" to jest na stronie internetowej
    http://zamki.res.p­l/wiadomosci.htm (z dnia 06.09.2007)i to Koło dało tę informację ale kilka lat wstecz i nic nie jest realizowane w tym kierunku a to bardzo fajny pomysł :)
  • ZAMEK       Autor:  MAREK      Data:  2011-01-30 22:24:16
    DLA MNIE BEDZIE TO ZAWSZE WSPANIALY ZAMEK PONIEWAZ TO MOJE DZIECINSTWO I WSPOMNIENIA Z MLODOSXI





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.