ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl)  
| ||||||||||||||||||||||||
Autorem całego opisu i zdjęć jest Radek Konecki |  KRZYKAWKA |  Zdjęcia | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
a pograniczu dzisiejszych województw śląskiego i małopolskiego, nieopodal miejscowości Sławków znajduje się wieś – Krzykawka.
Na początku lat 80 XX wieku, na wzgórzu o nazwie Zamczysko, odkryty został średniowieczny gródek rycerski, datowany po badaniach archeologicznych na wiek XIII.
Obiekt posiada bardzo ciekawe położenie, bowiem ulokowany jest na naturalnym, wyniosłym cyplu lessowym otoczonym z trzech stron podmokłymi wąwozami.
Już same położenie wiele mówi nam o tym obiekcie dając nam przykład obronnej siedziby rycerskiej, która w znakomity sposób wykorzystała warunki naturalne.
Gródek składa się z dwóch zasadniczych części: małego kopca i stosunkowo dużego majdanu mającego kształt trójkąta o długości boku ok. 40 m. Obie części gródka oddzielone zostały szeroką fosą przez, którą przerzucony był drewniany most. Relikty tego mostu udało się odkryć archeologom. Był to most o szerokości ok. 2 m wsparty na 4 narożnych słupach, które prawdopodobnie miały obudowę kamienną mającą na celu wzmocnienie filaru mostu (dwie takie obudowy kamienne stwierdzono). Od wschodu majdan gródka został zabezpieczony dwoma wałami odcinkowymi z fosą ulokowaną miedzy nimi. Wspomniane wały miały: 31 m długości i 14 m szerokości podstawy w przypadku wału wewnętrznego oraz 37 m długości i 6 m szerokości podstawy jeśli chodzi o wał zewnętrzny. Od strony północnej, południowej i zachodniej nie stwierdzono wałów co było podyktowane zapewne dużą stromizną stoków i w rezultacie po zastosowaniu np. palisady dawało to odpowiednie zabezpieczenie.
Co do zabudowy wewnętrznej grodziska stożkowatego w Krzykawce możemy przyjąć, że na kopcu stała drewniana wieża o długości podstawy 5 m i konstrukcji zrębowej. Zapewne była ona kilkukondygnacyjna, mająca funkcje mieszkalno-obronne a zarazem reprezentacyjna manifestująca pozycje społeczną rycerza-ziemianina. Stwierdzono w trakcie badań także, że ściany wieży oblicowane były gliną (znaleziono grudki polepy) co miało za zadanie zabezpieczyć budynek przed ewentualnym pożarem. Majdan gródka przypuszczalnie również był zabudowany a jego funkcja gospodarcza wyznaczała typ zabudowy. Stwierdzono na majdanie ślady po budynku gospodarczym o konstrukcji słupowej o nieznanym dokładnie przeznaczeniu.
ierwsze wzmianki źródłowe odnoszące się do wsi
Krzykawka pochodzą dopiero z roku 1394 i z lat 1398-1400, a więc z lat kiedy to obiekt ten już nie funkcjonował.
Nie jest więc możliwe ustalenie fundatora i właścicieli omawianej budowli, ponieważ źródła milczą na jej temat.
Właścicielem był zapewne bliżej nie znany z imienia rycerz. Stwierdzić można również, że rycerz ten był dość zamożny, skoro stać było go na wybudowanie swojej siedziby
obronnej, mimo że była ona tylko drewniana. Kres działalności gródka w Krzykawce przypada na początek XIV w i być może związane to było z walkami o tron krakowski Władysława Łokietka z jego przeciwnikiem
biskupem krakowskim Janem Muskatą, który był zwolennikiem orientacji proczeskiej. Przypuszcza się właśnie, że to wtedy warownia ta została spalona i już nigdy więcej nie odbudowana.
Średniowieczne rezydencje obronne możnowładztwa na terenie województwa krakowskiego, Kołodziejski S., Kraków 1994
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę