Latoszyn

Całkowicie przebudowany dwór obronny

Relikty zapomnianej renesansowej rezydencji, być może w postaci XVI-wiecznej wieży mieszkalnej, stoją na skarpie nad Wisłoką na terenie zespołu dworskiego zajmowanego do niedawna przez Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego (uległo ono likwidacji) i inne firmy budowlane. Miejsce to nazywane jest Zamczyskiem, a zachowana budowla ze starymi murami - Lamusem.
Obiekt pozbawiony był przez dziesięciolecia jakiejkolwiek opieki i w tej w chwili jest ruderą z zawalonym dachem. Runął on ok. 2006 roku, ale na nikim nie zrobiło to wrażenia. Wydaje się, że Lamus skazany jest na całkowitą zagładę. Instytucje państwowe nie dadzą środków na jego ratowanie z powodu znikomej wartości zabytkowej, a dla prywatnego inwestora jest on z pewnością zbyt skromny rozmiarowi i za mało atrakcyjny, choć okolica z parkiem i Wisłoką, która utworzyła pod dworem sporą wyspę, ma duży potencjał.
Do XXI wieku dwór obronny w Latoszynie przetrwał jako piętrowy budynek zbudowany z cegły na kamiennych fundamentach na planie prostokąta, przykryty dwuspadowym dachem. Na każdej kondygnacji znajdowało się tylko jedno pomieszczenie. Na piętro nadal wchodzi się z zewnątrz schodami przez drewniany ganek, ale jest tam teraz jedno wielkie gruzowisko. Najciekawiej wygląda parter ze sklepieniami kolebkowymi. Poza tym, nie zachował się żaden zabytkowy detal architektoniczny, ale nic w tym dziwnego, bo budynek od kilku wieków wykorzystywano jako zwykły lamus/magazyn. Nawet wspomniane Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego miało tam swój skład materiałów. Jeszcze po wojnie było ponoć widać fortyfikacje ziemne, ale teraz są one nieczytelne. Od strony północnej nad rzeką znajduje się coś co w zarysach przypomina bastion ziemny.
Istnieją hipotezy, że Lamus był pierwotnie zbrojownią albo oficyną, a dwór obronny stał w miejscu obecnego zeszpeconego dworu z XIX wieku lub wcześniejszej budowli. Jest to bardzo prawdopodobne. Mimo braku informacji, pewne wnioski można wyciągnąć patrząc na stare mapy. Widać na nich, że Lamus zawsze stał na uboczu głównej siedziby. Jego położenie jest zbyt bliskie Wisłoki. Zdecydowanie bardziej pasuje jako element dawnych fortyfikacji lub po prostu oficyna.