Łodygowice

Przebudowany bastionowy dwór obronny

Zameczek łodygowicki powstał w I połowie XVII wieku z inicjatywy kasztelana krakowskiego Jerzego Zbaraskiego herbu własnego. Zamienił się on włościami z Krzysztofem Rarowskim, który z kolei otrzymał te tereny od Komorowskich na początku XVII stulecia w ramach spłaty długów. Komorowscy władali Łodygowicami od XV wieku i utworzyli tzw. Państwo Łodygowickie z 10 okolicznymi wsiami. Musieli więc posiadać tu jaką siedzibę, prawdopodobnie drewniany dwór.
1629 r. - początek budowy nowego obiektu obronnego. Trudno powiedzieć jakie były zamiary fundatora, być może miał tu stanąć zamek, a nie dwór obronny
1631 r. - budowę przerwano z powodu śmierci Jerzego Zbaraskiego. Łodygowice przeszły na własność jego krewnych Wiśniowieckich herbu Korybut. Helena Wiśniowiecka wniosła je w wianie wojewodzie mazowieckiemu Stanisławowi Warszyckiemu herbu Abdank. Ten wkrótce postanowił kontynuować budowę rezydencji obronnej
1673 r. - Warszycki otoczył dwór nowymi fortyfikacjami na planie kwadratu o boku ok. 150 m. Był to wał kamienno-ziemny, fosa oraz bastiony w narożach. W XVII wieku Łodygowice były bowiem niszczone przez Kozaków, Szwedów i polskie wojsko, które nie opłacane zakładało konfederacje i łupiło terytoria, na których stacjonowało
1682 r. - po jego śmierci łodygowicki dwór często zmieniał właścicieli, ale wszyscy pochodzili z rodziny Warszyckich
1709 r. - rodzinny konflikt doprowadził do zbrojnego zajęcia Łodygowic przez Jerzego Warszyckiego
1714 r. - na mocy wyroku sądowego Ludwik Pociej herbu Waga, bratanek hetmana wielkiego litewskiego, najechał Łodygowice i odebrał je Warszyckiemu. Rok później oddał należny mu fragment wsi
lata 1768-1772 - twierdzę łodygowicką wykorzystali konfederaci barscy w czasie walk z moskalami
1849 r. - dobra łodygowickie nabył bielski kupiec Rudolf Teodor Seelinger. Następnie szybko przechodzą przez ręce różnych osób: Józefa Karola Humborga, barona Artura Luttwitza, Maksymiliana Luttwitza. Ten ostatni w dobie wojny prusko - austriackiej okazał się być szpiegiem pruskim. Po wojnie jako zdrajca musiał ewakuować się z Łodygowic
1866 r. - majątek od Luttwitza nabyła Klementyna Primovesi de Weber, żona Adolfa Klobusa majora austriackiego. Przebudowali oni gruntownie zameczek do własnych potrzeb, pozbywając się cech obronnych obiektu. Powstał wtedy glazurowany dach o nowym układzie, (w jego centrum znajdowała się kiedyś latarnia z dwoma oknami), balkon oraz arkady wejściowe, neogotyckie attyki i nowe wnętrza. Otoczenie budowli zyskało piękne ogrody ze stawami (utworzonymi z dawnej fosy), w których pływały łabędzie Rodzina Klobusów posiadała Łodygowice wraz z przyległościami aż do śmierci ostatniego potomka Otto Klobusa w 1942 r.
po 1940 r. - majątek Klobusów został skonfiskowany przez Niemców. Początkowo pozostawiono im łodygowicki dwór, gdzie mogli mieszkać. Potem mieścił się tu sztab okupacyjnych wojsk niemieckich
1945 r. - wyposażenie dworu zostało rozkradzione. Potem mieściły tu urzędy gminne, a następnie szkoła rolnicza. Szkoła zadbała o park i ogrody dworskie.
pocz. XXI wieku - we dworze działały nadal placówki gminne i różne organizacje jak np. związek żołnierzy AK
2014 r. - kosztem 3 mln. zł rozpoczął się remont budowli, która odzyskała już dawny blask
KONTAKT
Dwór - ul. Królowej Jadwigi 6, Łodygowice

CZAS
Oglądnięcie dworu i otoczenia zajmuje ok. 20 minut.

WSTĘP
Wolny do otoczenia, do środka wstęp w dni powszednie




Południowa część woj. śląskiego. 6 km na północ Żywca, 17 km na południe od Bielska Białej. Zobacz na mapie.
Dwór stoi ok. 100 m od głównej drogi. Jadąc z Żywca należy skręcić w pierwszą oznaczona drogę w prawo.


Współrzędne geograficzne:

Bibliografia