Możesz ocenić: Stara Łomnica (woj. dolnośląskie) - Średniowieczna wieża rycerska
Opis i stan obecny
W tej starej śląskiej wsi tuż przy drodze widać potężną kamienną wieżę z resztkami muru obwodowego (w lecie jednak może być zakryta drzewami).
Zbudowana na planie prostokąta o wymiarach ok. 13x11 m i wysokości 14 m, posiada obecnie pięć kondygnacji, ale pierwotnie było ich cztery. Wysoki parter (6 m) posiadał niegdyś funkcje gospodarcze. Prowadziło do niego dzisiejsze wejście dolne, natomiast
na pierwsze piętro, gdzie było drugie wejście, wiodły drewniane schody, łatwe do zniszczenia w razie zagrożenia zewnętrznego.
Odmiennie niż w starszych wieżach rycerskich (sprzed poł. XIV w.) sala reprezentacyjna w Starej Łomnicy mieściła się właśnie na tym piętrze, a nie na drugim, które w tym przypadku było podzielone na dwie izby mieszkalne. Przy ścianie płn.-wsch. znajdowały się schody łączące poszczególne kondygnacje.
Patrząc z zewnątrz należy wspomnieć, iż wieża posiada nieregularnie rozmieszczone niewielkie otwory okienne, kamienny portal oraz ślady po wykuszu w ścianie zachodniej. Od południa do wieży przylega mur z tego samego budulca, a właściwie jest to zrujnowany podłużny budynek, którego zewnętrzna cześć to dawny mur obwodowy. Być może budynek gospodarczy stał tu już w średniowieczu. Od wschodu założenie zamyka kolorowo otynkowany budynek z XVI wieku zwany "dworem środkowym". Obecnie to dom mieszkalny i tam trzeba pytać o pozwolenie oglądnięcia wieży. Niegdyś był to zapewne o wiele bardziej stylowy obiekt, dziś jedyną ozdobą jest portalik wejściowy, a nad nim herby Pannewitzów i Habsburgów oraz mało wyszukane obramowania w kilku oknach. Być może budynków należących do XVI-wiecznej rezydencji Pannewitzów było więcej, ale nie ma już po nich śladu, podobnie jak po sporej części muru obwodowego. Poniżej wieży, po drugiej stronie drogi znajduje się staw, zapewne pozostałość fosy.
Stan zabytku w Starej Łomnicy jest bardzo zły. Jak to bywa w tych rejonach, nie ma pieniędzy, a zapewne i ochoty na przeprowadzenie nawet podstawowej konserwacji. Jako, że wieża stoi na prywatnej posesji, państwo o niej zapomniało, a gospodarz przez lata wykorzystywał jako magazyn na siano i inne rzeczy. Dzięki jego pracom zabezpieczającym wieża nie zawaliła się jeszcze, choć w środku jest całkowicie zrujnowana i wejście na wyższe kondygnacje nie jest już możliwe. Bez fachowej pomocy wkrótce może zawalić się albo zostanie po prostu rozebrana...
Plany i rekonstrukcje
Przekrój oraz elewacja wschodnia wieży w Starej Łomnicy Źródło: Rezydencje średniowieczne na Śląsku, Małgorzata Chorowska, Wrocław 2003
Plan zamku Stara Łomnica wg A. Kwaśniewskiego z 1998. 1 - mur z XIV/XV wieku, 2 - mur sprzed połowy XVI wieku
Źródło: Rezydencje średniowieczne na Śląsku, Małgorzata Chorowska, Wrocław 2003
Historia, wydarzenia
Wieżę wznieśli pod koniec XIV wieku przedstawiciele rodu Pannewitzów (Panowiców), którzy otrzymali Łomnicę od króla Czech ok. połowy XIV wieku. W 1409 roku Konrad Pannewitz jako pierwszy pisał się "z Lomnicz".
Amerykanie w Łomnicy
W czasie II wojny światowej w wieży łomnickiej przetrzymywano żołnierzy amerykańskich wziętych do niewoli. Pracowali oni przy czyszczeniu rzeki w Różance.
W XV wieku wieża łomnicka była zbyt skromnym założeniem dla możnego rodu, zbudowano więc przynajmniej jeden nowy budynek oraz mur obwodowy zamykający powiększony dziedziniec od zachodu. Budynek ten został w XVI wieku rozbudowany w tzw. dwór środkowy, bowiem od XVI wieku, w Łomnicy istniały jeszcze dwie inne niewielkie renesansowe rezydencje Pannewitzów zwane dworami dolnym i górnym.
W 1617 r. w wieży wybuchł pożar. Prawdopodobnie przy odbudowie zmieniono układ wnętrz, dzieląc przede wszystkim wysoki parter na dwie kondygnacje.
W 1625 r. za poparcie rebelii antycesarskiej w Czechach Pannewitzowie stracili dwór środkowy ze średniowieczną wieżą na rzecz arcybiskupa Karola. Ten sprzedał go szlachcie austriackiej. Od tej pory każda z 3 rezydencji łomnickich miała innego właściciela (Pannewitzowie utrzymali się jeszcze w dworze górnym). Po wojnie wieża z resztkami średniowiecznych murów stała się częścią prywatnych zabudowań. Właściciel wzmocnił ją i tymczasowo zapobiegł jej zawaleniu, ale to było już dawno temu i nowe prace są bezwzględną koniecznością.
Informacje praktyczne
ADRES I KONTAKT Zamek - Wieża rycerska - Stara Łomnica 75
CZAS Oglądnięcie wieży z wejściem do środka zajmuje ok. 15 minut.
WSTĘP Wieża w Starej Łomnicy stoi na prywatnym i ogrodzonym terenie. Właściciele są jednak mili i powinni wpuścić do środka.
Położenie i dojazd
Południowa cześć woj. dolnośląskiego. 17 km na południowy zachód od Kłodzka, 9 km na północny zachód od Bystrzycy Kłodzkiej. Zobacz na mapie. Wieża stoi przy głównej drodze, koło kościoła i dworu środkowego.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N50.3520231583° E16.5807300843°
format DM (stopnie, minuty): 50°21.121389498'N 16°34.843805058'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50°21'07.28''N 16°34'50.63''E
Bibliografia
Chorowska Małgorzata - Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Guerquin Bohdan - Zamki śląskie
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Lamparska Joanna - Sudety Środkowe
Mazurska Teresa, Rachwalski Eugeniusz, Załęski Jerzy - Zamki Dolnego Śląska
Galeria zdjęć
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: wiosną 2005
Noclegi
Bystrzyca Kłodzka - Hotel "Energetyk", ul. Strażacka 28, tel. (074) 811 15 54
Bystrzyca Kłodzka - "Młyn pod Świerkami", ul. Młynarska 6, tel. (074) 811 42 32
Bystrzyca Kłodzka - "Na Podgrodziu", ul. Górna 17, tel. (074) 811 03 75
Bystrzyca Kłodzka - "Piast", ul. Okrzei 26, tel. (074) 811 03 22
Gorzanów - "Bartoszówka", Kolonia Muszyn 1, tel. (074) 811 14 57
oraz mnóstwo miejsc noclegowych w Polanicy Zdroju
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Re: fotki Autor: Max Data: 2019-04-05 13:30:18
Witam, mieszkam w okolicy jakie zdjęcia potrzebnę?
Re: Re: Ręce opadają... Autor: kukuk ruku Data: 2017-06-11 23:18:55
Właściciel powinien pjść siedziec za takie zaniedbania
Re: wieża w okresie II wojny Autor: zamki.res.pl Data: 2014-06-06 23:00:42
witam
niestety nie pamiętam już tego, tekst powstał wiele lat temu. prawdopodobnie znalazłem jakiś artykuł nas ten temat.
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis historyczno-krajoznawczy. Nie finansuje nas żadna firma ani instytucja. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz nasze dalsze funkcjonowanie i aktualizację informacji.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).