Możesz ocenić: Modliszewice (woj. świętokrzyskie) - Bastejowy dwór obronny
Opis i stan obecny
W niewielkiej wsi Modliszewice koło Końskich znajdują się okazałe ruiny dworu obronnego.
Piec z Modliszewic
Podczas badan archeologicznych w Modliszewicach w latach 80-tych odnaleziono 567 fragmentów kafli z czasów prymasa Lipskiego (lat 30-te XVII wieku). Na ich podstawie możliwa stało się rekonstrukcja całej bryły pieca, co zdarza się niezwykle rzadko. Był to drugi przypadek, po Zamku Królewskim w Warszawie, pieca który udało się w pełni zrekonstruować na podstawie materiału pozyskanego z wykopalisk. Przy czym piec modliszewicki był znacznie bogatszy jeśli chodzi o treści ideowe i urzeźbienie niż piec z zamku królewskiego.
Malowniczo położony na sztucznej wyspie do dzisiaj otoczony jest nawodnioną fosą. Obecny wygląd to efekt niedokończonych prac rekonstrukcyjnych z lat osiemdziesiątych, oryginalne mury wymieszane są ze współczesnymi, a fosa została "zapsuta" nasypem, prawdopodobnie aby zapewnić dojazd na wyspę samochodom. Wciąż można jeszcze zobaczyć fragment niskiego muru obwodowego otaczającego niegdyś obiekt.
Dwór zbudowano na planie prostokąta o wymiarach 11 x 27 m, ma dwie kondygnacje i dwie basteje w przeciwległych narożach. Można jeszcze dostrzec ciekawe detale architektoniczne, obramowania okienne i drzwiowe, tarasy, arkady świadczące o dużych walorach artystycznych obiektu. W środku oczywiście nic nie ma, ale przy drzwiach na piętrze widnieje inskrypcja łacińska skopiowana z bramy wawelskiej - CHRISTUS REX FORTIS VENIT IN PACE ET D[EUS HO]MO FACTUS EST. SI DEUS NOBISCU[M] Q[U]IS C[ONTRA NOS] - "Chrystus król potężny przybył w pokoju i Bóg stał się człowiekiem. Jeśli Bóg za nami, któż przeciwko nam?".
Obok dworu stoi odnowiony budynek bramny z portalem i otworami strzelniczymi oraz budynek zwany kuźnią.
Obecnie zabytek zarządzany przez ośrodek doradztwa rolniczego oczekuje na inwestora, który dokończyłby jego odbudowę.
Zniszczony dwór w Modliszewicach na przedwojennej pocztówce
Plany i rekonstrukcje
Plan dworu Modliszewice wg E. Gąssowskiej i L. Kajzera
Źródło: Przemiany architektury rezydencjonalnej w XV-XVIII wieku na terenie dawnego województwa sandomierskiego
Plan całego założenia wg E. Gąssowskiej i L. Kajzera. I - dwór, II - budynek bramny, III - "kuźnia"
Modliszewice na mapie z XVIII wieku. Widać dwór na wodzie, park po stronie wschodniej, ogrody po zachodniej, folwark na północnym wschodzie
Historia, wydarzenia
Dwór obronny w Modliszewicach postawił właściciel tych ziem Andrzej Dunin herbu Łabędź w końcu XVI wieku, na miejscu dawnego zamku lub dworu Odrowążów z XIV stulecia. o którym niestety nic nie wiadomo. Duninowie pochodzili z Krajowa i po przybyciu na tereny koneckie w 1430 r. przyjęli nazwisko Modliszewickich.
Andrzej Modliszewicki
Budowniczy zameczku w Modliszewicach - Andrzej Modliszewicki był starostą łomżyńskim i kolneńskim. Mimo że nie piastował zbyt ważnych stanowisk to był człowiekiem obytym w świecie i znającym najnowsze trendy mody i kultury. Od najmłodszych lat przebywał bowiem na dworze cesarza Maksymilian II, a następnie Anny Jagiellonki. Znany jest jego renesansowy nagrobek w katedrze łomżyńskiej dłuta słynnego włoskiego architekta i rzeźbiarza Santi Gucciego (lub z jego kręgu warsztatowego). Dwór obronny w Modliszewicach również przypisuje się Santi Gucciemu, choć nie ma na to stuprocentowych dowodów.
W pierwszej kolejności powstał główny korpus obiektu, a następnie dostawiono dwie półokrągłe basteje ze strzelnicami. Do dworu prowadził drewniany most zwodzony.
pocz. XVII w. - Modliszewice kupił Jan Lipski herbu Łada, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski
ok 1630 r. - od strony północnej dobudował on piętrowy budynek bramny, a całość otoczył niewysokim murem obwodowym.
Mimo obronnego wyglądu siedziba ta była traktowana tylko jako letnia rezydencja Lipskich
koniec XVII w. - dwór przeszedł w ręce Humięckich
I poł. XVIII w. - po ślubie Izabelli Humieckiej z Janem Nałęcz - Małachowskim, kanclerzem wielkim koronnym stał się własnością Małachowskich. Oni to dobudowali przylegający do bramy budynek zwany "kuźnią". W jego murze wykryto fragmenty kamieniarki z dworu, a więc musiał on być już w ruinie
Następnymi właścicielami byli Tarnowscy, ale nie poczynili żadnych starań o odbudowę dworu. Zamieszkali oni natomiast w nowym drewnianym dworku, stojącym niegdyś za obecną siedzibą ośrodka rolniczego
poł. XIX w. zrujnowany zameczek częściowo rozebrano (skrzydło południowe)
Plener filmowy
W 1958 r. w ruinach modliszewickiego dworu kręcono film "Trzeci warunek" Wojciecha Fiwka na bazie scenariusza Aleksandra Kamińskiego (autora "Kamieni na szaniec"). Film przedstawia formowanie się drużyny zuchów w małym miasteczku.
1939-43 - podczas okupacji Modliszewice były siedzibą wyjątkowo okrutnego Niemca o nazwisku Fitting (po wysiedleniu hrabiny Anny Tarnowskiej zajął jej drewniany dworek, nie mieszkał w zrujnowanym zameczku jak się to często podaje). Zmuszał on Polaków do morderczej pracy i grabił całą okolicę. W obawie przed zamachem kazał dewastować okoliczne żydowskie cmentarze i z macew postawić wieżę strzelniczą. Nie pomogło mu to jednak, bo został zabity na rozkaz Armii Krajowej przez dowódcę II Zgrupowania Partyzanckiego Waldemara Szwieca "Robota" w 1943 roku
1976 r. - badania archeologiczne w Modliszewicach przeprowadzili E. Gąssowska i L. Kajzer
1986 r. - prace zostały wznowione przed planowaną odbudową zabytku
lata 1983-1985 - Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego odbudował budynek bramny i kuźnię
lata 1985-1990 - odbudowywano sam dwór, ale prace zostały przerwane z powodu braku środków finansowych
Aktualnie modliszewicki dwór jest własnością Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego okolicy dworu / zamku w Modliszewicach. D - dwór, K - budynek "kuźnia", B - brama, F - fosa
Informacje praktyczne
ADRES I KONTAKT Zamek Modliszewice - ul. Piotrkowska 28, Modliszewice
CZAS Oglądnięcie ruiny i wyspy zamkowej zajmuje ok. 30 minut.
WSTĘP Wolny, choć na terenie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. W weekendy ośrodek ten jest zamknięty, ale można zadzwonić dzwonkiem przy bramie i poprosić o wpuszczenie.
Ruina dworu na pocztówce z 1915 roku
Położenie i dojazd
Północna cześć woj. świętokrzyskiego. 2 km na północny zachód od miasta Końskie. 33 km na południe od Opoczna. Zobacz na mapie. Zabytek stoi tuż przy drodze. Samochodem można dojechać pod sam dwór.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N51.20434722° E20.37176667°
format DM (stopnie, minuty): 51°12.2608332'N 20°22.3060002'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51°12'15.65''N 20°22'18.36''E
Bibliografia
Sypkowie Agnieszka i Robert - Zamki i warownie ziemi sandomierskiej
Praca zbiorowa - Przemiany architektury rezydencjonalnej w XV-XVIII wieku na terenie dawnego województwa sandomierskiego
Budynek bramny na pocztówce z 1915 roku
Galeria zdjęć
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: jesienią 2002
Filmy wideo
Dwór obronny Modliszewice z drona
Noclegi
Modliszewice - Ośrodek WODR, tel. (041) 372 22 84
Końskie - Hotel "Łuczyński", ul. Warszawska 24, tel. (041) 372 29 68
Końskie - OW "Łucznik", ul. Spacerowa 11, tel. (041) 372 02 96
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Re: Re: ZAMEK Autor: haga Data: 2019-07-06 00:22:40
Coś w tym zamku musi być...Bo i mama mojego męża z rozrzewnieniem wspomina dwór, hrabinę i to jak się tam bawiła będąc małą dziewczynką (a ma teraz 96 lat) .
Mieszkam w Końskich.Dziś odwiedziłem ten obiekt(podobno turystyczny)po raz pierwszy.Bardzo przykry widok.Mój siedmioletni wnuczek znalazł sposób na reanimację tej starej warowni.Pozdrawiam w imieniu swoim i wnuczka opiekunów obiektu!!
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis historyczno-krajoznawczy. Nie finansuje nas żadna firma ani instytucja. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz nasze dalsze funkcjonowanie i aktualizację informacji.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).