Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Morsko (woj. śląskie) - Średniowieczny zamek Bąkowiec

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
3.5 stars
Średnia ocena: 3.3 na 5. Głosów: 106

       
    
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
3.5 stars
Średnia ocena: 3.3 na 5. Głosów: 87

       
    
 


Opis i stan obecny


Kolejne jurajskie orle gniazdo uformowane na wyniosłej skale, jednak usytuowanie zamku Bąkowiec jest dosyć niezwykłe, bo na terenie ośrodka wypoczynkowego z historią sięgająca czasów powojennych. Komunistyczne zarządzanie zabytkiem w Morsku poskutkowało jego oszpeceniem i brakiem poszanowania dla również zabytkowego otoczenia. Do skały dobudowano bowiem budynek, a na miejscu systemu dojazdowego do zamku z drewnianą basztą, postawiono urządzenia wyciągu narciarskiego, nieco dalej powstała kawiarnia z tarasem. Na szczęście obiekt nadal malowniczo się prezentuje i po wjeździe na teren ośrodka od razu rzuca się w oczy.
Zamek Bąkowiec w Morsku postawiono na planie nieregularnego wieloboku o powierzchni ok. 500 m2. Dwa budynki mieszkalne położone były naprzeciw siebie, na dwóch bokach skały od strony północnej i południowej, tworząc po środku dziedziniec z dwiema półkolistymi basztami. Całość połączona była murem obwodowym. Baszta wschodnia broniła wejścia do zamku prowadzącego od tej strony po drabinie. Od wschodu znajdowało się przedzamcze z zabudową gospodarczą, chronione wałem z palisadą i suchą fosą. Wjazd na podzamcze znajdował się od strony północno-wschodniej i broniony był przez okrągłą basztę. Po drugiej stronie, od zachodu do skały przylegała studnia, z której korzystano wciągając wodę linami na skałę. Obecnie przetrwały niskie mury budynków mieszkalnych, w tym jeden z otworem drzwiowym (ledwie widoczny z dołu), mury dwóch półkolistych baszt oraz studnia. Od południa czyli na lewo patrząc od frontu stoi kamienny budynek z przeszklonym oknami do którego prowadzą wysokie drzwi wciśnięte w skałę. Nie jest to oryginalny element zamku, lecz kamienica postawiona w latach międzywojennych z materiału pozyskanego z zamku. Niestety drzwi są zamknięte, wiec na skałę nie można się dostać. Niżej natomiast szpeci skałę wspomniany już parterowy budynek ośrodka wypoczynkowego. Od dawna nie jest on wykorzystywany. Dookoła warowni Bąkowiec prowadzi ścieżka dydaktyczna. Zamek bywa czasem umiejscawiany w dzielnicy Zawiercia - Skarżycach.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku morsko bąkowiec
Ruiny na pocztówce z 1960 r.




Plany i rekonstrukcje


Plan zamku morsko
Plan zamku górnego na podstawie rys. Bohdana Guerquina - autor

Rekonstrukcja zamku morsko
Rekonstrukcja zamku wg Zygmunta Lisa, za Fidura Jolanta - Zamki i inne warownie wyżyny krakowsko-częstochowskiej


Historia, wydarzenia


Nie wiadomo kto i kiedy wzniósł zamek Bąkowiec. Przyjmuje się że powstał w XIV wieku, a za fundatorów można uznać króla Kazimierza Wielkiego, rycerzy Morskich herbu Topór lub księcia Władysława Opolczyka. Możliwe że pierwotną strażnicę Kazimierza Wielkiego później rozbudowano. Pewne jest, iż Opolczyk dzierżył Bąkowiec od roku 1370 do 1390, kiedy to przekazał go swojemu zaufanemu stronnikowi - rycerzowi ze Śląska Mikołajowi Strzale. Jest to pierwsza wzmianka o zamku Bąkowiec w dokumentach. W 1392 roku wraz z kresem panowania Opolczyka pojawił się nowy właściciel Piotr z Marcinowic. W latach 1413-34 właścicielem całej okolicy był Jan z Sieciechowic a funkcję burgrabiego zamku w Morsku powierzył na pewien czas rycerzowi o imieniu Piotr herbu Lis (1418-22). Od 1435 dobra z zamkiem Bąkowiec przejął Krystyn z Koziegłów i jego potomkowie, a następnie Włodkowie, Zborowscy, Brzescy i Giebułtowscy. Nie są znane dzieje warowni pod panowaniem tych rodów. Wiadomo tylko, że na początku XVII wieku obiekt był w bardzo złym stanie i został opuszczony. W XX wieku zabytek miał nieszczęście stać się przedmiotem dziwacznych zabiegów budowlanych. Najpierw w 1927 r. kupił go architekt Witold Czeczott, któremu kilka lat później zachciało się wybudować na skale od strony południowej budynek - kamienicę z materiału pozyskanego z oryginalnych murów. Po 1945 roku teren kupiły Zabrzańskie Zakłady Naprawcze Przemysłu Węglowego i przekształciły w ośrodek wypoczynkowy. U stóp skały dostawiły szpecący całość podłużny kamienny budynek, oraz nieco dalej kawiarnię z tarasem. Na miejscu dawnego majdanu gospodarczego i baszty bramnej powstał wyciąg narciarski. Administracyjnie ruiny zostały włączono do wsi Skarżyce. W 1961 roku miały miejsce prace zabezpieczające ruiny, podwyższono wtedy nieco mury. W 1975 r. zamek przyłączono do wsi Morsko. Obecnie zamek Bąkowiec nadal leży na terenie ośrodka wypoczynkowego pod nazwą Ośrodek Rekreacyjny "Morsko Plus", będącego od 1999 roku prywatna własnością firmy z Dąbrowy Górniczej, najpierw KEM Sp. z o.o., a od 2014 r. Morsko Plus Sp. z o.o. W 2020 r. cały ośrodek został wystawiony na sprzedaż za 18 mln zł.

Legendy i podania

Powrót na górę strony

Legendy mówią o skarbie pozostawionym w zamku Bąkowiec przez bogatego pana, który wyruszył na wojnę i nigdy nie powrócił, zostawiając swój majątek ukryty gdzieś na terenie warowni.

Inna legenda opowiada o rycerzu z Morska, który uwięził swoją córkę w lochu zamkowym, gdy ta zakochała się w ubogim chłopaku. Córka zmarła z głodu a młodzieniec postanowił się zemścić. Pod skałą zwaną Okiennikiem Wielkim zebrał ludzi i zaczął nękać zbójeckimi napadami mieszkańców zamku i okoliczną ludność. Pewnego dnia podczas burzy zaatakował warownię. W jej zdobyciu dopomogły mu pioruny, które nagle zaczęły bić w zamek niszcząc całą zabudowę i zabijając obrońców poza panem zamku. Wywleczono go z ruin i powieszono. Od tego czasu podczas burz w ruinach pojawia się postać wisielca, a jakby z głębi skały dochodzi szloch uwięzionej córki...



Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorZamek Bąkowiec / Ośrodek Morsko Plus - ul. Zamkowa 70, Morsko

CZAS
punktor Oglądnięcie ruin Bąkowca z zewnątrz zajmuje ok. 15 minut.

WSTĘP
punktor Wolny. Można jedynie obejść skałę z ruinami po wyznaczonej ścieżce.



Położenie i dojazd


Centralno pólnocna część Jury Krakowsko-Częstochowska, wschodnia część woj. małopolskiego, 10 km. od Zawiercia w kierunku płn-wsch. Zobacz na mapie Jury lub woj. śląskiego.
Zamek leży de facto poza Morskiem. Po dojechaniu do wsi kierujemy się oznaczoną drogą przez las do Ośrodka Rekreacyjnego (ok. 2 km od wsi)

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.55058889°, E19.52066389°
format DM (stopnie, minuty):   50° 33.0353334'N, 19° 31.2398334'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 33' 02.12''N, 19° 31' 14.39''E 



Bibliografia



punktor Borkowski Jacek - Orle Gniazda Jury Krakowsko Częstochowskiej
punktor Fidura Jolanta - Zamki i inne warownie wyżyny krakowsko-częstochowskiej
punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Sypek Robert - Zamki i obiekty warowne Jury Krak.-Częst.
punktor Zinkow Julian - Krakowskie i jurajskie podania, legendy, zwyczaje


Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Morsko - Skała z zamkiem od frontu Morsko - Front zamku, po lewej dom Czeczotta, po środku półbaszta wschodnia Morsko - Zamek od frontu, na pierwszym planie budynek ośrodka wypoczynkowego Morsko - Po lewej dom ośrodka, na górze mury budynku północnego Morsko - Wejście do domu Czeczotta Morsko - Półkolista baszta wschodnia Morsko - Dom Czeczotta na skale Morsko - Ścieżka dydaktyczna dookoła zamku Morsko - Mury budynku południowego i dom Czeczotta na skale Morsko - Budynek północny z otworem drzwiowym
Zdjęcie wykonane wiosną 2009

Materiały wideo


Przez Jurę - Historia jurajskiego Zamku Bąkowiec




Zamek Bąkowiec - Szlak Orlich Gniazd



Noclegi


punktor Morsko - Ośrodek Rekreacyjny "Morsko", tel. (0..32) 673 76 31 i 32
punktor Myszków - Hotel Pol-Ital Sp. z o.o., ul. Jana Pawła II 48, tel. (034) 313 14 72
punktor Myszków - Agroturystyka Maciejówka, ul. Jurajska 70, gsm 609 98 94 64
punktor Zawiercie - OSiR, ul. Moniuszki 10, tel. (032) 672 23 32
punktor Zawiercie - Hotel Putek, ul. Paderewskiego 61, tel. (032) 671 56 10

Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!


oferta noclegowa 1       

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Re: Wakacje w Morsku       Autor:  Maciej      Data:  2016-08-05 09:23:12
    Orientuje się Pan w jakich okolicznościach w 1944 zginął w Morsku p.Czeczot?
  • mrówki z Bąkowca - legenda       Autor:  l      Data:  2016-07-24 19:51:41
    Jedną z przyczyn opuszczenia zamku Bąkowiec w Morsku przez właścicieli jest inwazja mrówek. Obok zamku są nie tylko mrówcze kopce, ale i same mrówki są dosłownie wszędzie w bliskiej okolicy zamku. Nie dało się tam żyć przez tak liczne mrówki. Kto nie wierzy niech się tam wybierze i idąc do zamku spojrzy pod nogi - wszędzie mrówcze plemię.
  • Jak dotrzeć?       Autor:  PPL      Data:  2015-05-03 21:45:20
    Jadąc się od Bobolic po ujrzeniu pierwszego drogowskazu, wyłączyć google maps - tylko wprowadza w błąd. Drogowskazy są wystarczające, choć mówiąc szczerze - nie wiem czy wycieczka jest warta zachodu, chyba tylko, żeby zaliczyć wszystkie zamki na Jurze. Położenie zamku jest rewelacyjne i gdyby tylko ktoś podjął się odbudowy, to mogłoby powstać niezłe cacko.





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2023 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.