Niemcza

Przebudowany średniowieczny zamek książęcy

Plan Niemczy od strony zachodniej na początku XX wieku z dzieła "Geschichte der Bergstadt Nimptsch" 1935 r. 1 - Brama Górna, 2 - Brama Dolna, 3 - Kościół św. Piotra i Pawła, 4 - kościół katolicki, 5 - zamek, 6 - rynek, 7 - rzeka Ślęza, 8 - Staw Zamkowy, 9 - linia kolejowa, 10 - ratusz

Gród w Niemczy istniał już w X wieku, słynna jest jego skuteczna obrona przed cesarzem Henrykiem II w 1017 r. W XIII wieku przebywała tu m.in. Jadwiga, księżniczka pochodząca ze starego arystokratycznego rodu Andechs-Meran, żona Henryka Brodatego, późniejsza święta. Murowany zamek wzniósł któryś z książąt wrocławskich: albo w końcu XIII w. Bolko I, albo na początku XIV w. Bernard.

1295 r. – książę świdnicki Bolko I rozbudował fortyfikacje Niemczy, być może więc wzniósł też murowany zamek
1331 r. - zamek był bezskutecznie oblegany przez wojska króla Jana Luksemburskiego idącego na pomoc Krzyżakom w walce z Polską.
lata 1429-34 - husyci zniszczyli zamek w Niemczy i rozebrali miejskie fortyfikacje
1585 r. – odbudowa i przebudowa zrujnowanego zamku w stylu renesansowym pod kierunkiem Bernarda Niurona i Giovanni Lugano. Odtąd była to rezydencja księcia brzeskiego Jerzego II. Jego życzeniem było m.in. zbudowanie krużganku wzorowanego na zamku w Pradze.
1633 r. - w czasie wojny trzydziestoletniej zamek był kilkakrotnie oblegany i uległ częściowemu zniszczeniu. Zdobył go dopiero cesarski generał Wallenstein w 1635 r. Zamek stracił charakter książęcej rezydencji
1675 r. - po bezpotomnej śmierci w wieku 15 lat, ostatniego potomka Piastów Śląskich – Jerzego Wilhelma, Niemcza stała się własnością Habsburgów
lata 1713-14 - południowe skrzydło zamku zostało przebudowane na barokowy kościół z kaplicą św. Jadwigi

1735 r. - kolejne zniszczenia wywołał wielki pożar. W ciągu kilkunastu lat odbudowano kościół, ale w nowej formie - od tej pory był znacznie skromniejszy. Skrzydło północne pozostawało w ruinie, wschodnie rozebrano
1829 r. - teren zamku przejęło miasto. Przeprowadzono remont skrzydła zachodniego i częściową odbudowę północnego celem zaadaptowania na urzędy miejskie
1927 r. - następna przebudowa budowli. W skrzydle północnym otwarto Muzeum Regionalne. Poza tym na terenie zamkowym funkcjonował sąd, szkoła katolicka oraz nadal kościół
po 1945 r. - w okresie PRL w zamku mieściły się różne instytucje miejskie
1964 r. - ze względu na osuwanie się gruntu rozebrano skrzydło południowe, czyli kościół z kaplicą św. Jadwigi. Później wiele lat miał tu siedzibę zakład odzieżowy
1992 r. - przeprowadzono konserwację murów zachowanego budynku z rekonstrukcją dekoracji sgraffitowej
XXI w. - obiekt został przekazany nowemu właścicielowi, który ma zamiar odbudować zamek