Oleszyce

Bastionowy dwór obronny

Zameczek w Oleszycach został zbudowany w XVII w. przez strażnika wielkiego koronnego Mikołaja Hieronima Sieniawskiaego, późniejszego hetmana polnego który był właścicielem i założycielami w 1576 r. tutejszej osady. Do budowy wykorzystano drewno, jedynie piwnice i fundameny były murowane. Dwór był stopniowo rozbudowywany do rezydencji na miarę bardzo możnego rodu magnackiego. Prawdopodobnie rezydencja Sieniawskich powstała na miejscu wcześniejszego dworu rycerskiego rodu Ramszów, którzy byli właścicielem Oleszyc od XV wieku.
1713 r. - syn Hieronima - hetman wielki koronny Adam i jego małżonka Elżbieta z Lubomirskich Sieniawska dokonali znacznej przebudowy obiektu. Dobudowano schody, wymieniono okna, dach, stolarkę, zatarto funkcje obronne dworu
1726 r. - Adam oraz Elżbieta upodobali sobie Oleszyce i jako wybitne postacie swojej epoki zamierzali postawić okazalszą siedzibę. Planowali zburzyć stary dwór i wybudować nowy pałac przy użyciu materiału budowlanego z rozebranego dworu w Dobrej. Śmierć Adama Sieniawskiego, a następnie Elżbiety (zmarła w tutejszym dworze w 1729 r.) przerwała te plany. Majątek odziedziczyła ich córka Maria Zofia Denhoff
1743 r. - wraz z drugim mężem Augustem Aleksandrem Czartoryskim, Maria Zofia przeprowadziła kolejną dużą przebudowę rezydencji. Całkowicie pozbyto się elementów drewnianych, zastępując je cegłą.
ok. poł. XIX - ówczesne relacje mówią o dworze z pięknym ogrodem, oranżeriami i strzyżonymi alejkami. Zdarza się, że autorzy pomijają w ogóle opisy dworu, aby zachwycać się wspaniałym ogrodem
1865 r. - po zawarciu małżeństwa we dworze zamieszkali Anna z Działyńskich i Stanisław Potocki. Było ono w tak fatalnym stanie, że choć przystąpiono do generalnego remontu Potoccy zaniechali jego ukończenia i przenieśli się do Rymanowa
ok. 1880 r. - okolicę kupił Kazimierz Potulicki i przekazał ją córce Elżbiecie, która wyszła za Władysława Sapiehę. Książę Sapieha przystąpił do pełnej restauracji rezydencji. Przy okazji obiekt został przebudowany. Mimo to jego właściciele mieszkali w Krasiczynie, a dwór oleszycki był odwiedzany okazyjnie

1901 r. - Oleszyce często nawiedzały pożary, ale w tym roku pożar był szczególnie dotkliwy, poważnie spustoszył miasto, w tym zapewne i dwór
1914 r. - jeszcze w tym roku trzymano tu dział sztuki i zabytkową broń. Później dawny zameczek został opuszczony, a kolekcja zrabowana podczas działań wojennych.
1920 r. - ostatnim prywatnym właścicielem majątku oleszyckiego został Aleksander Jozafat Sapieha
22.06.1941 - podczas walk niemiecko-sowieckich budowla została spalona
Mieszkańcy wspominają, że jeszcze po 1945 r. mury były całkiem dużych rozmiarów. Jak to zwykle bywa rozebrano je doszczętnie i potraktowano jako budulec.
pocz. XXI w. - wzgórze zamkowe zostało oczyszczone z roślinności
2014 r. - miasto i gmina Oleszyce rozpoczęły wieloetapowy projekt "Przebudowa Zespołu Pałacowo-Parkowego" aby przywrócić i wyeksponować to co jeszcze zostało z dawnego założenia dworskiego. W ramach inwestycji, która będzie kosztować prawie 2,5 mln złotych powstanie atrakcyjny park z grodem, placami zabaw, zbiornikiem wodnym, teatrem.
lata 2016 – 2019 - wykonano badania archeologiczne z pełnym odsłonięciem i zabezpieczeniem zabudowy dworu, taras widokowy, schody terenowe, taras przed dworem. Przywrócono pierwotne ukształtowanie obronnego terenu dworu. Wykonano oświetlenie i monitoring oraz postawiono makietę dworu. W parku odtworzono labirynt grabowy oraz wycięto drzewa porastające relikty budowli. Przeprowadzono pielęgnację drzew parkowych. Założono trawniki, zamontowano elementy małej architektury.