Pierwotną siedzibę obronną w Oleszycach zbudował w XV wieku rycerski ród Ramszów.
Do budowy wykorzystano drewno. Przypuszcza się, że była położona obok późniejszego dworu bastionowego
1498 r. - teren Oleszyc spustoszyli Tatarzy. Prawdopodobnie po tym fakcie Ramszowie wystawili nową obronną siedzibę, która z czasem mogła mieć murowane elementy.
1570 r. - wieś przejął starosta halicki i kołomyjski, kasztelan kamieniecki i wojewoda ruski Hieronim Sieniawski
1576 r. - lokacja miasta Hieronimów (od imienia założyciela). Dokument lokacyjny mówi o założeniu miasta między kościołem a dworem. Miasto miało charakter obronny, było umocnione fortyfikacjami drewniano-ziemnymi.
Siedzibą Sieniawskich prawdopodobnie wciąż był dwór Ramszów
ok. 1670 r. - Mikołaj Hieronim Sieniawski, najbliższych przyjaciel i towarzysz broni hetmana i króla Jana Sobieskiego, rozpoczął przebudowę starej siedziby.
Prawdopodobnie postawił od zera całą budowlę w nowym kształcie. Była ona drewniana, na murowanych fundamentach i piwnicach.
1713 r. - kolejny Sieniawski - hetman wielki koronny Adam Mikołaj Sieniawski i jego małżonka Elżbieta z Lubomirskich Sieniawska dokonali przebudowy obiektu. Dobudowano schody, wymieniono okna, dach, stolarkę, zatarto przy tym funkcje obronne dworu. Wtedy zapewne powstały pierwsze ogrody
1726 r. - Adam oraz Elżbieta upodobali sobie Oleszyce i jako wybitne postacie swojej epoki zamierzali postawić okazalszą siedzibę. Planowali zburzyć stary dwór i wybudować nowy pałac przy użyciu materiału budowlanego z rozebranego dworu w Dobrej. Śmierć Adama Sieniawskiego, a następnie Elżbiety (zmarła w tutejszym dworze w 1729 r.) przerwała te plany. Majątek odziedziczyła ich córka Maria Zofia z Sieniawskich Denhoff
1743 r. - wraz z drugim mężem Augustem Aleksandrem Czartoryskim, Maria Zofia przeprowadziła dużą przebudowę całego założenia. Całkowicie pozbyto się budulca drewnianego. Powstał nowoczesny, wygodny pałacyk magnacki ze wspaniałymi ogrodami i murowaną zabudowa dworsko-gospodarczą.
1759 r. - po ślubie w Oleszycach we dworze zamieszkała małoletnia Izabela z Flemmingów z mężem Adamem Kazimierzem Czartoryskim
1798 r. - córka z powyższego małżeństwa - Zofia Czartoryska wyszła za Stanisław Kostkę Zamoyskiego. Wniosła w wianie Oleszyce
I poł. XIX - córka Stanisława Kostki - Gryzelda Celestyna Zamoyska wyszła za Tytusa Działyńskiego, znanego działacza społecznego i niepodległościowego z Wielkopolski. Po objęciu jego majątku kórnickiego konfiskatą przez zaborcę pruskiego, Tytus zamieszkiwał w dworze oleszyckim
ok. poł. XIX - ówczesne relacje mówią o dworze z pięknym ogrodem, oranżeriami i strzyżonymi alejkami. Zdarza się, że autorzy pomijają w ogóle opisy dworu, aby zachwycać się wspaniałym ogrodem
1865 r. - po zawarciu małżeństwa, we dworze zamieszkali córka Tytusa - Anna z Działyńskich Potocka i jej mąż Stanisław Potocki. Rezydencja była w złym stanie i choć przystąpiono do generalnego remontu, Potoccy zaniechali jego ukończenia i przenieśli się do Rymanowa.
Oleszyce zaś wystawili na sprzedaż
ok. 1880 r. - Oleszyce za 160 tys. zł kupił Kazimierz Potulicki z córką Elżbietą, która wyszła za ks. Władysława Sapiehę. Sapieha przystąpił do pełnej restauracji rezydencji. Przy okazji, obiekt został przebudowany. Mimo to jego właściciele mieszkali w Krasiczynie, a dwór oleszycki był odwiedzany okazyjnie
Dwór - pałac w Oleszycach od strony południowej na rysunku S. Rodziszewskiego z lat 30. XX w. (R. Aftanazy - Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej)
1901 r. - Oleszyce często nawiedzały pożary, ale w tym roku pożar był szczególnie dotkliwy. Miasto spłonęło prawie doszczętnie.
Ocalał tylko oddalony nieco dwór. Książę Władysław Sapieha aktywnie włączył się w pomoc mieszkańcom. Udzielał schronienia pogorzelcom w budynkach dworskich, a w parku postawiono tymczasowy szpital.
1914 r. - jeszcze w tym roku trzymano tu dzieła sztuki i zabytkową broń. Później dawny zameczek został opuszczony, a kolekcja zrabowana podczas działań wojennych.
1920 r. - ostatnim prywatnym właścicielem majątku oleszyckiego został Aleksander Jozafat Sapieha. W okresie międzywojennym przeprowadzono remont dworu oraz prace związane z zaopatrzeniem go w bieżącą wodę, prąd elektryczny, centralne ogrzewanie, system odwodnienia
22.06.1941 - podczas walk niemiecko-sowieckich budowla została spalona. Wcześniej Sowieci utworzyli w dworze posterunek
Mieszkańcy wspominają, że jeszcze po 1945 r. mury były całkiem dużych rozmiarów. Jak to zwykle bywa rozebrano je doszczętnie i potraktowano jako budulec.
pocz. XXI w. - wzgórze zamkowe zostało oczyszczone z roślinności
2014 r. - miasto i gmina Oleszyce rozpoczęły wieloetapowy projekt "Przebudowa Zespołu Pałacowo-Parkowego" aby przywrócić i wyeksponować to co jeszcze zostało z dawnego założenia dworskiego. W ramach inwestycji, która będzie kosztować prawie 2,5 mln złotych powstanie atrakcyjny park z ogrodem, placami zabaw, zbiornikiem wodnym, teatrem.
lata 2016 – 2019 - wykonano badania archeologiczne z pełnym odsłonięciem i zabezpieczeniem zabudowy dworu, taras widokowy, schody terenowe, taras przed dworem.
Przywrócono pierwotne, obronne ukształtowanie terenu dworu. Wykonano oświetlenie i monitoring oraz postawiono makietę budowli. W parku odtworzono labirynt grabowy oraz wycięto drzewa porastające relikty budowli. Przeprowadzono pielęgnację drzew parkowych. Założono trawniki, zamontowano elementy małej architektury.
Archeolodzy natrafili na wiele zabytków ruchomych, od XVI-wiecznych kafli miskowych, przez kolorowe kafle piecowe i pistolet skałkowy z XVIII wieku po monety z okresu międzywojennego. Sporo przedmiotów pozostawili też po sobie żołnierze sowieccy.
Równocześnie Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Oleszycach wydała publikację poświęconą
tutejszej rezydencji pt. "Księcia Górka - Bijące Serce Oleszyc" autorstwa lokalnych historyków Dariusza Sałka i Tymoteusza Furgały.
Widok na okazałe ogrody i dwór w Oleszycach (kopiec po prawej) od północnego-zachodu, na grafice Kajetana Wawrzyńca Kielisińskiego z 1839 r.
Coś co wygląda na arkadowy mur to szpaler drzewek (zapewne lipowych) kunsztownie ukształtowany do tak ozdobnej formy. Widać też zaskakująco wysoką i regularną ścianę drzew/krzewów(?).
Poniżej powiększenie części z dworem. Niestety budynek jest bardzo słabo czytelny.
Po lewej, na bastionie jakaś czworoboczna budowla, wyglądająca jak wieża (relikt dworu Ramszów?).
ADRES I KONTAKT
brak
CZAS
Oglądnięcie ruin i obejście kopca zajmuje ok. 25 minut.
WSTĘP
Wolny.
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu dworu w Oleszycach
Wschodnia część woj. podkarpackiego. 6 km na zachód od Lubaczowa, 30 km na północny wschód od Jarosławia. Zobacz na
mapie.
Wzgórze zamkowe znajduje się zaraz za mostem przy wyjeździe z Oleszyc na Lubaczów. Jadąc samochodem można zatrzymać się na małym parkingu przy wzgórzu.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w:
Google Maps,
Bing Maps,
Openstreet Maps
format D (stopnie):
N50.16629676°, E23.04085355°
format DM (stopnie, minuty):
50° 9.9778056'N, 23° 2.451213'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):
50° 09' 58.67''N, 23° 02' 27.07''E Zdjęcie dworu Oleszyce od płd.-wsch. z 1936 roku ze zbiorów Barbary Bogusz. Elewacja boczna, wschodnia
Gosztyła Marek, Proksa Michał - Zamki Polski południowo-wschodniej
Adamczyk Jan Leszek - Fortyfikacje stałe na polskim przedmurzu od połowy XV do końca XVII wieku
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Sałka Dariusz, Furgała Tymoteusz - "Księcia Górka" - Bijące Serce Oleszyc
Zdjęcie tej samej elewacji dworu Oleszyce z lat 30-tych XX wieku. Wejście boczne dla służby
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
1498 r. - teren Oleszyc spustoszyli Tatarzy. Prawdopodobnie po tym fakcie Ramszowie wystawili nową obronną siedzibę, która z czasem mogła mieć murowane elementy.
brak
