Możesz ocenić:
Owiesno (woj. dolnośląskie) - Średniowieczny zamek rycerski, później rozbudowany
Warownia w Owieśnie należy do typu zamków nizinnych.
Templariusze
Kiedyś atrakcją Owieśna był gródek z XIII w., identyfikowany z templariuszami, który przyciągał turystów. Niektórzy historycy uważali, że Pogorzelowie mogli w I poł. XIII w. ufundować na swej ziemi siedzibę zakonu templariuszy. Choć hipoteza ta została obalona przez B. Grundmanna w 1982 r. to jednak wiele osób nadal wierzy w obecność tajemniczego zakonu w Owieśnie i wielkie skarby tu ukryte. Symbolem bogactwa u templariuszy był bowiem owies, poza tym potwierdzona w dokumentach niewielka siedziba zakonu znajdowała się nie aż tak daleko, bo koło Oławy, więc ich obecność w Owieśnie nie byłaby wcale tak nieprawdopodobna. Inni twierdzą, że byli tu nie templariusze, lecz bożogrobcy. Faktem jest, że murowane pozostałości jakiegoś gródka można było oglądać jeszcze w końcu XIX w. Niestety, nie miałem czasu szukać tego miejsca, ale leży ono gdzieś za parkiem zamkowym, w lesie.
|
Zbudowano ją na planie koła o średnicy 30 m z wewnętrznym dziedzińcem, co jest rzadkością nie tylko w Polsce. Zamek był dobrze ufortyfikowany, w średniowieczu otaczał go mur obwodowy, fosa i kolejna zewnętrzna linia murów. Wjazd prowadził od strony południowej, tam też stała wysoka wieża. Mimo kilku przebudów, które zmieniły charakter obiektu na rezydencję pałacową, jego ogólny kształt pozostał nie zmieniony. Całość nieco powiększono, podwyższono o jedną kondygnację i utworzono drugie wejście od północy.
Zamek Owiesno przetrwał nienaruszony wojnę i nawet po pobycie Sowietów wciąż znajdowało się w nim wyposażenie. Dopiero w latach 50-tych i 60-tych fala szabrowników oraz miejscowa ludność doprowadziła go do stanu ruiny. Jeszcze długo później zamek był bezkarnie dewastowany.
Na początku lat 90-tych, chyba w obawie przed złodziejami wywieziono stąd barokową fontannę do Lewina Kłodzkiego, gdzie podobno stoi na rynku. Obecnie można oglądać zniszczone, ale wciąż wysokie na 3 kondygnacje mury, barokowy portal i kupę gruzu w środku. Obydwa wejścia są ogrodzone i zamknięte. Przy jednym stał traktor - prowadzono akurat prace odgruzowujące. Mimo niewielkich rozmiarów przed wojną w pałacu mieściło się aż 60 pomieszczeń. Całość wraz z ogrodem i parkiem ze stawami tworzyła bardzo piękne i gustowne założenie rezydencjonalne. Miejscowi wspominają m.in. iż w fosie pływały łódki z parasolkami.
Przy pałacu znajdują się budynki gospodarcze i administracyjne z XVIII w., a wjazd prowadzi przez zrujnowaną bramę. W połowie lat 90-tych stały na niej rzeźby lwów i antyczne popiersia, jednak dziś nie ma po nich śladu.
![Rekonstrukcja lub stary widok zamku owiesno]() Rysunek zamku i kościoła na widokówce z początku XX wieku
![plan]() Plan zamku Owiesno
A - wieża, B - bramy, C - dziedziniec Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
| Historia, wydarzenia | ![Powrót na górę strony]() |
Zamek w Owieśnie wzniesiono na przełomie XIV i XV w. z inicjatywy Siegemunda von Pogrella, starosty księstwa świdnicko-jaworskiego. Okolica należała do tego rodu już w XIII w., z tym że wtedy von Pogrellowie zwali się jeszcze Pogorzelami. Komes Jarosław Pogorzel w 1290 pisał się "z Owieśna", tak więc wtedy już istniała w miejscu dzisiejszego zamku jakaś siedziba rycerska, zapewne drewniana.
Obiekt składał się z trójskrzydłowego budynku mieszkalnego o dwóch kondygnacjach, tworzącego wewnętrzny dziedziniec w kształcie trapezu, wieży, fosy i muru obwodowego. Druga linia murów została postawiono nieco później, ale jeszcze w średniowieczu.
![Rekonstrukcja lub stary widok zamku owiesno]() Zamek von Zeidlitzów w Owieśnie Źródło: Tajemnice zamki podziemia, Joanna Lamparska, Wrocław1999 Podziemia i skarby
Warownia miała ponoć podziemne połączenie z pobliskim kościołem, a nawet co mało prawdopodobne z fortami w Srebrnej Górze. Bardziej współczesne opowieści o skarbach zamkowych nie dotyczą jednak piwnic, a pobliskiego parku i lasu. W 1945 r. Zeidlitzowie zlecili miejscowemu kowalowi zrobienie 6 dużych obitych blachą skrzyń. Po załadowaniu w zamku, ukryto je gdzieś w okolicy. Podobno jeszcze długo po wojnie pojawiali się we wsi Niemcy, po których zostawały dziury w lesie. W samych murach zamkowych również utworzono skrytki. Na jedną z nich natrafili żołnierze armii sowieckiej. Znaleźli jednak tylko butelki wspaniałego starego wina. Wino na zamku odnaleźli także synowie obecnego właściciela.
|
![punktor]() lata 1385-1417 - budowa zamku, nowej siedziby możnego rodu Pogorzelów. Wiele książek podaje informacje iż tu urodził się i zmarł biskup wrocławski Przecław z Pogorzeli, co jednak nie jest prawdą
![punktor]() I poł. XVI w. - budowla przeszła w ręce rodu von Bock, a następnie Nimptschów i von Heyde
![punktor]() I ćwierć XVII w. - zamek został rozbudowany
![punktor]() koniec XVII w. - w wyniku mariażu Zofii von Heyde z Fryderykiem von Zeidlitzem zamek Owiesno stał się własnością rodu von Zeidlitzów aż do roku 1945
![punktor]() XVIII w. - kolejne przebudowy zamieniały zamek na barokowy pałac. Dobudowano jedną kondygnację, podwyższono wieżę, tak iż po części była czworoboczna, cylindryczna i ośmioboczna
![punktor]() lata 1879-85 - kolejna przebudowa zamku
![punktor]() 1945 r. - w zamku stacjonowała armia sowiecka, a później miała tu filię legnicka NKWD i kółko rolnicze
![punktor]() lata 60-te XX w. - pozostawiony na żer szabrowników zbytek popadł w ruinę, zawaliła się m.in. wieża. Od tej pory każdy nawet się nie kryjąc, mógł brać z zamku co chciał
![punktor]() lata 90-te XX w. - całkowicie zrujnowany zamek kupił prawnik z Legnicy, który przeniósł się do Owieśna i chciał go odbudować. Z bliżej nieznanych powodów porzucił te plany i obiekt stał się własnością gminy Dzierżoniów
![punktor]() 2000 r. - zamek stał się własnością fundacji "Zamek Chudów" co dobrze rokuje jego przyszłości. Na razie przeprowadzono odgruzowywanie, zabezpieczenie muró i odnowiono bramę wjazdową
![Rekonstrukcja lub stary widok zamku owiesno]() Zamek w Owieśnie na XIX-wiecznym drzeworycie
| Legendy i podania | ![Powrót na górę strony]() |
Stara legenda mówi, iż w roku 1241 w Owieśnie zatrzymali się Tatarzy wracający z bitwy pod Legnicą. Mieszkańcy wsi schronili się w miejscowej warowni. Była to albo pierwsza siedziba Pogorzelów albo tajemniczy gródek. Mongołowie oblegali ją przez dwa tygodnie, ale załoga broniła się dzielnie. Niestety kończyły się zapasy wody i jedzenia. Gdy została już tylko jedna kromka chleba i mały kawałek mięsiwa, postanowiono zachować je dla rannego towarzysza. Kiedy ten już zamierzał włożyć je do ust, do komnaty wbiegł pies, porwał jedzenie i wybiegł z zamku. Tatarzy widząc psa z kawałkiem mięsa stracili nadzieje na wzięcie warowni głodem, bo skoro karmione są psy, to żywności musi być pod dostatkiem. Odeszli więc z Owieśna, a mieszkańcy na pamiątkę postawili figurę psa. Co ciekawe w 1996 r. we wsi odnaleziono głowę psa z dość dużego pomnika, co znaczy, że legenda wśród okolicznych mieszkańców była naprawdę żywa ...
![Rekonstrukcja lub stary widok zamku owiesno]() Zamek Owiesno na początku XX wieku
Zabroniony, ale można wejść przez fosę
Południowa część woj. dolnośląskiego. 8 km na południe od centrum Dzierżoniowa, 15 km na północny zachód od Ząbkowic Śl. Zobacz na mapie.
Pociągiem można dojechać do Ząbkowic Śl. lub Dzierżoniowa, a dalej PKS-em. Zamek znajduje się w pobliżu kościoła, który leży w górnej części wsi. Należy skręcić przed nim w drogę w prawo. Po chwili ujrzymy bramę wjazdową i staw.
![GPS]() Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N50.649158°, E16.686176°
format DM (stopnie, minuty): 50° 38.94948'N, 16° 41.17056'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 38' 56.97''N, 16° 41' 10.23''E
Z przystanku PKS idzie się ok. 10 min. Samochodem można podjechać pod samą bramę. Pobieżne oglądnięcie zajmuje ok. 20 min.
![punktor]() Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
![punktor]() Guerquin Bohdan - Zamki śląskie
![punktor]() Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
![punktor]() Lamparska Joanna - Tajemnice zamki podziemia
![punktor]() Mazurska Teresa, Rachwalski Eugeniusz, Załęski Jerzy - Zamki Dolnego Śląska
![Rekonstrukcja lub stary widok zamku owiesno]() Zamek w Owieśnie na przedwojennej pocztówce
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem. |
|
lata 1385-1417 - budowa zamku, nowej siedziby możnego rodu Pogorzelów. Wiele książek podaje informacje iż tu urodził się i zmarł biskup wrocławski Przecław z Pogorzeli, co jednak nie jest prawdą
