ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | |||||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Pieniężno (woj. warmińśko-mazurskie) - Średniowieczny zamek kapituły warmińskiej, później przebudowany
Ruiny zamku w Pieniężnie znajdują się na stromym cyplu nad rzeką Wałszą, w dawnym północno-zachodnim krańcu miasta i bezpośrednim sąsiedztwie kościoła św. Piotra i Pawła.
Zamek był włączony do miejskich fortyfikacji, nie był od niego niczym oddzielony i nie posiadał żadnej wieży. Od początku współistniał z kościołem, początkowo drewnianym, potem murowanym. Gotycka świątynia została jednak rozebrana, a obecna pochodzi z końca XIX wieku (włączono do niej tylko średniowieczną wieżę). Warownia składała się z czterech skrzydeł, z głównym domem zakonnym od zachodu, który był najwyższy i posiadał dwa piętra. Ten właśnie budynek zachował się do naszych czasów najlepiej, choć po licznych przebudowach. Posiada plan prostokąta o wymiarach 45x11 m, zbudowany jest z cegły na kamiennej podmurówce. W wielkiej sali można podobno zobaczyć bogato profilowane stropy z malowidłami z XVIII w. oraz belkę z napisem "Anno 1674". Piwnice ze sklepieniami kolebkowymi i krzyżowymi wciąż zachowały cechy gotyckie. Niestety nie można tego wszystkiego oglądnąć, ponieważ do środka nie ma wejścia. Reprezentacyjne komnaty z kaplicą i refektarzem mieściły się na 1. piętrze. Parter i piwnice pełniły funkcje gospodarcze i magazynowe, a 2. piętro obronne. Boczne skrzydła zamkowe były niższe o jedną kondygnację. W północnym zwanym "domem burgrabiego" mieściły się izby urzędowe i mieszkalne zarządców zamku. W XX wieku Niemcy umieścili w nim sąd rejonowy. Południowe było typowym budynkiem gospodarczym ze stajniami i mieszkaniami dla służby. Do dzisiaj przetrwało z nich w ruinie tylko północne. Jest mocno zarośnięte, ale warto przedrzeć się ścieżką przy łączeniu obu budynków. Trzeba tylko ubrać się tak, by nogi mieć zakryte. Jest tam sporo chwastów, gruzu i resztek murów wraz z wejściem do piwnicy. Widać, że dewastacja tego budynku stale postępuje. Całość dopełniała parterowa część wschodnia o funkcjach gospodarczych z przejazdem bramnym usytuowanym bliżej skrzydła południowego. Obecnie nie ma po nich śladu. Panorama Pieniężna z zamkiem (biały budynek koło kościoła) na pocztówce z 1916 r. Rysunek F. Heitmanna z 2. połowy XIX wieku. Widać skrzydło zachodnie zamku z gniazdem bociana, dwa skrzydła boczne oraz wieżę kościelną.
Plan Pieniężna w 1826 r. Zamek na czerwono, obok kościół Plan parteru i 1. piętra zamku w Pieniężnie wg rysunków z połowy XIX wieku za M. Garniec i M. Jackiewicz-Garniec "Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach"
ok. 1302 r. - początek budowy zamku w Pieniężnie. Na początku składał się z dwukondygnacyjnego skrzydła zachodniego oraz budynków gospodarczych z przejazdem bramnym od wschodu. ok. poł. XIV w. - główny budynek nadbudowano o jedno piętro i dobudowano boczne skrzydła południowe i północne. 1414 r. - zamek jak i miasto zostały zniszczone przez wojska polsko-litewskie podczas wojny z Krzyżakami 1455 r. - podczas wojny trzynastoletniej Pieniężno jako jedyne miasto warmińskie stanęło po stronie zakonu. Zamek został więc spalony przez propolskie wojska Związku Pruskiego I poł. XVI w. - administratorem Pieniężna był Mikołaj Kopernik. Zamek był ośrodkiem skąd Kopernik wyjeżdżał w teren aby ponownie lokować okoliczne wsie zniszczone podczas wojen. Na pewno przebywał tu w październiku 1518 r. i w marcu 1519 r. lata 1589-1599 - zarządcą zamku był książę Siedmiogrodu i biskup warmiński Andreas (Andrzej) Batory, bratanek króla Stefana 1626 r. - zamek Pieniężno zajęli Szwedzi 1627 r. - odbił go hetman Stanisław "Rewera" Potocki, ale wkrótce ponownie przybyli Szwedzi i warownia została spalona oraz częściowo zburzona ok. 1640 r. - odbudowa w stylu barokowym. Powstały m.in. barokowe szczyty, obiekt stracił cechy obronne, mury zostały otynkowane, gotyckie okna przemurowane pocz. XVIII w. - prace nie były zbyt trwałe, bo stan zamku był już określany jako zły 1772 r. - po I rozbiorze Polski zrujnowany zamek przejął rząd Prus. Utworzono w nim m.in. magazyn soli XIX i XX w. - kilka przebudów spowodowało w dużej mierze utratę gotyckiego i barokowego charakteru głównego budynku ok. 1870 r. - ze względu na zły stan rozebrano skrzydło wschodnie i południowe budowli. pocz. XX w. - skrzydła zachodnie i północne wyremontowano i przebudowano na potrzeby administracji i sądu zaborcy pruskiego. Z oryginalnych trzech kondygnacji domu zakonnego wydzielono czwartą. Pocztówka z 1921 z mostem kolejowym, zamkiem i kościołem lata 1920-31 - przeprowadzono remont skrzydła zachodniego umieszczając w nim szkołę i niewielkie muzeum regionalne 1945 r. - podobnie jak 90% zabudowy Pieniężna, zamek został zniszczony 1958 r. - rozpoczęto prowizoryczną konserwację zachowanych ruin 2000 r. - miasto sprzedało obiekt prywatnemu inwestorowi, który jednak wbrew umowie nie przeprowadził żadnych prac remontowych 2014 r. - Sąd Rejonowy w Braniewie nakazał zwrot ruin miastu 2020 r. - Pieniężno ponownie szuka inwestora, który przywróci zabytkowi dawną świetność Widok na oba budynki zamkowe na pocztówce z 1917 r.
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Oglądnięcie ruin z zewnątrz trwa ok. 10 minut. WSTĘP Wolny, wnętrze zamknięte. Na górze zamek Pieniężno w latach 70-tych XX wieku na zdjęciu Wacława Górskiego, a poniżej na zdjęciu z 1939 r. Na skrzydle północnym tabliczka "Sąd rejonowy"
Na północny zachód od centrum woj. warmińsko-mazurskiego. 30 km na południowy wschód od Braniewa, 55 km na wschód od Elbląga. Zobacz na mapie. Ruiny zamku stoją w rynku przy neogotyckim kościele świętych Piotra i Pawła. Należy więc kierować się na wysoką wieżę kościelną. Jadąc samochodem można jechać na oznaczoną ścieżkę przyrodniczą "Dolina rzeki Wałszy". Przy jej początku parkujemy samochód i idziemy schodkami przy kościele do góry. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N54.233588°, E20.123648° format DM (stopnie, minuty): 54° 14.01528'N, 20° 7.41888'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 54° 14' 00.92''N, 20° 07' 25.13''E wypożyczalnia samochodów kraków
Czubiel Lucjan - Zamki Warmii i Mazur Haftka Mieczysław - Zamki krzyżackie w Polsce. Szkice z dziejów Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce Zamek na zdjęciu z 1925 r., przed remontem
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
TV Kopernik - Zamek Pieniężno szuka właściciela
Pieniężno - Agroturystyka Helena Misiło, ul. Szkolna 1c, tel. (055) 243 65 43 Pieniężno - Schronisko PTSM kat. III (tylko wakacje), ul. Ornecka 8, tel. (055) 243 60 15
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę