okolicy Pieszyc napotykamy na wiele miejsc o nazwach powi膮zanych z budownictwem obronnym. W rzeczywisto艣ci mo偶na jednak m贸wi膰 o dw贸ch zamkach w Pieszycach.
Pierwszy, po kt贸rym nie pozosta艂y 艣lady mur贸w na powierzchni, sta艂 kiedy艣 na g贸rze zwanej dzi艣 Grodzisko lub G贸ra Forteczna. Drugi znajduje si臋 w centrum miasta i mimo 偶e miejscowi nazywaj膮 go zamkiem, zwykle uznawany jest za pa艂ac. Podczas mojej wizyty w 2003 roku by艂 on remontowany i w ca艂o艣ci pokryty rusztowaniami.
Zapomniany zamek
Resztki zamku na Grodzisku by艂y badane w XIX w., jednak p贸藕niej ca艂kowicie o nich zapomniano. W latach 30-tych XX w. archeolodzy planowali przeprowadzi膰 tu badania, ale nie uda艂o im si臋 odnale藕膰 miejsca po zamku! Podobna sytuacja powt贸rzy艂a si臋 w latach 60-tych. Zapewne sporo zamieszania wprowadzi艂a wspomniana ju偶 du偶a liczba miejsc w okolicy Pieszyc z "zamkowymi" nazwami. Dopiero w 1982 r. dzi臋ki informacjom udzielonym przez w艂adze Pieszyc S艂u偶bie Ochrony Zabytk贸w w Wa艂brzychu ponownie odkryto zapomnian膮 warowni臋.
Przy zamku natrafiono na 艣lady pracowni ku藕niczej i kowalskiej co 艣wiadczy, 偶e budowniczowie zamku sami produkowali potrzebne im wyroby 偶elazne. Jest to zaskakuj膮ce, bo zwykle by艂y one kupowane. Wida膰, 偶e w okolicy brak by艂o wi臋kszego o艣rodka, w kt贸rym mo偶na by si臋 by艂o zaopatrzy膰. Tak wi臋c w czasie budowy zamku Dzier偶oni贸w i Pieszyce nie mog艂y by膰 jeszcze rozwini臋tymi osadami.
Grodzisko jest cz臋艣ci膮 G贸r Sowich i le偶y w masywie w pobli偶u wsi Ro艣cisz贸w na wysoko艣ci 535 m npm. Tak na marginesie, najwy偶szy punkt tego masywu zwie si臋 G贸r膮 Zameczn膮, jednak nie by艂o tam 偶adnego zamku, podobnie jak na G贸rze Zamkowej po艂o偶onej przy parku pa艂acowym (natomiast jeszcze inne grodzisko po艂o偶one jest po prawej stronie drogi z Pieszyc do Bielawy).
Dzi臋ki pracom archeologicznym wiadomo, 偶e powierzchnia pierwszego zamku wynosi艂a 1,5 ha. Kszta艂tem przypomina艂 trzy okr臋gi, z kt贸rych 艣rodkowy by艂 zamkiem g贸rnym a dwa skrajne przedzamczami, kt贸re w przybli偶eniu mo偶na nazwa膰: po艂udniowym i p贸艂nocnym. Na zamku g贸rnym znajdowa艂 si臋 budynek mieszkalny o wymiarach 7 x 14 m podzielony na dwie cz臋艣ci, budynek bramny, dziedziniec i otaczaj膮cy je mur obwodowy. Nie wyklucza si臋, 偶e sta艂a tam jeszcze kaplica lub wie偶a. Mur w wielu miejscach wzmocniony by艂 s艂upami. Obron臋 zapewnia艂a te偶 podw贸jna linia wa艂贸w i wykuta w skale fosa otaczaj膮ca zar贸wno zamek g贸rny jak i przedzamcza. Wa艂y maj膮ce 10 m szeroko艣ci zbudowane by艂y z wype艂nionych glin膮 i kamieniami drewnianych skrzy艅. Dlatego te偶 na rozkopanych wa艂ach w szczeg贸lno艣ci wida膰 by艂o 艣lady wielkiego po偶aru jaki strawi艂 zamek. Prawdopodobnie nie by艂 to skutek ataku wroga, poniewa偶 nie odkryto szcz膮tk贸w uzbrojenia, kt贸re zwykle g臋sto wyst臋puje w ruinach zniszczonych w czasie walki.
Zamek miejski nie jest warowni膮 w pe艂nym tego s艂owa znaczeniu, ale kiedy艣 posiada艂 fortyfikacje i nawet dzi艣 s膮 one jeszcze widoczne: fosa i mury obwodowe z baszt膮. Wjazd do ca艂ego za艂o偶enia prowadzi przez bram臋 z postumentami, na kt贸rych umieszczono alegorie Wenus, Apollo, Merkurego i Diany. Obiekt jest budowl膮 ceglano - kamienn膮, trzykondygnacyjn膮, tr贸jskrzyd艂ow膮 o kszta艂cie litery E. W skrzydle wschodnim mie艣ci艂a si臋 kiedy艣 kaplica.
Elewacje s膮 w przyziemiu boniowane, za艣 na wy偶szych kondygnacjach ozdobione pilastrami jo艅skimi (p艂askie pionowe filary w 艣cianie). Powy偶ej przebiega ozdobny fryz meandrowy. Nad wej艣ciem g贸ruje wie偶a z zegarem. Sklepienia wn臋trz by艂y pierwotnie zdobione stiukami, dzi艣 s膮 jednak mocno zniszczone.
Za zamkiem rozci膮ga si臋 艂adny, cho膰 zdzicza艂y park krajobrazowy.
Aktualizacja: Pa艂ac zosta艂 ju偶 w du偶ej cz臋艣ci odrestaurowany i mog膮 go zwiedza膰 grupy zorganizowane, g艂贸wnie w weekendy. Trzeba si臋 kontaktowa膰 telefonicznie.
Plan
Plan zamku na Grodzisku A - zamek g贸rny, B - podzamcze p贸艂nocne, C - podzamcze po艂udniowe
殴r贸d艂o: Pieszyce od czas贸w najdawniejszych do ko艅ca XX wieku
Historia
istoria pierwszego zamku w obecnych Pieszycach ginie w mrokach dziej贸w. Nic o nim nie wiadomo, nawet jaka by艂a jego nazwa. Na podstawie znalezionych przedmiot贸w i zastosowanej zaprawy murarskiej (glinianej) powstanie zamku datuje si臋 na pocz膮tek drugiej po艂. XIII w. Tradycja wi膮偶e go z Piotrem W艂astem, bardzo wp艂ywowym mo偶now艂adc膮 od czas贸w Boles艂awa Krzywoustego, ale nie ma na to jednak dowod贸w. Drugi zamek w centrum Peterswaltu, bo tak nazywa艂y si臋 Pieszyce do 1945 r., powsta艂 w I po艂. XVII w. w wyniku rozbudowy istniej膮cego wcze艣niej dworu.
Widok pa艂acu z 1765 r.
殴r贸d艂o: Pieszyce od czas贸w najdawniejszych do ko艅ca XX wieku
1258 r. - pierwsza wzmianka o Pieszycach dotycz膮ca kaplicy. Jej patronem by艂 Otton z Willina, kt贸ry m贸g艂 by膰 te偶 w艂a艣cicielem wsi lub przynajmniej jej cz臋艣ci, bowiem w p贸藕niejszym okresie by艂a ona ju偶 podzielona na 3 cz臋艣ci. Nast臋pnie Pieszyce by艂y w艂asno艣ci膮 niemieckich rycerzy, m.in. Zeidlitza, Heynemanna i pisz膮cych si臋 von Peterswald. S膮 oni cz臋sto wymieniani w dokumentach, jednak nigdzie nie jest wspomniany zamek na g贸rze Grodzisko. Albo wi臋c zosta艂 on szybko zniszczony (spalony) albo nale偶a艂 do kogo艣 innego
ok 1580 r. - w miejscu gdzie stoi obecny pa艂ac postawiono dw贸r. By膰 mo偶e ju偶 wcze艣niej istnia艂 w Pieszycach jaki艣 dw贸r w艂a艣cicieli wsi, ale nie jest on znany
lata 1615-17- z inicjatywy Friedricha von Gellhorna rozbudowano dw贸r do du偶ego renesansowego zamku-pa艂acu
1634 r. - podczas wojny trzydziestoletniej zamek zosta艂 zdobyty i spl膮drowany
1643 r. - pospieszne prace przy fortyfikacjach zamkowych. Otoczono go podw贸jn膮 fos膮 (we fragmentach zachowan膮 do dzisiaj) oraz mostem zwodzonym, utworzono te偶 stra偶 pa艂acow膮
30.09.1645 - Szwedzi najechali miasto i zamek. W艂a艣ciciel zamku Ernest von Gellhorn schroni艂 si臋 w g贸rach
29.05.1648 - ponowny najazd Szwed贸w i spl膮drowanie zamku
prze艂om XVI i XVII w. - rozpocz臋to rozbudow臋 zamku Gellhorn贸w na jedn膮 z najwi臋kszych i najwspanialszych 艣l膮skich rezydencji pa艂acowych. Powsta艂y liczne dodatkowe budynki i pi臋kny ogr贸d. Wszystko w duchu baroku
1705 r. - w艂a艣cicielem pa艂acu zosta艂 Bernhard von Mohrental
1721 r. - Pieszyce kupi艂 hrabia Erdman v. Promnitz
1742 r. - lewe skrzyd艂o pa艂acu zaadaptowano na zb贸r ewangelicki.
1765 r. - w艂a艣cicielem d贸br pieszyckich zosta艂 hr. Christian Friedrich Stolberg-Werenigerode
1813 r. w zamku pieszyckim kwaterowa艂 car Aleksander I oraz 16-letni nast臋pca tronu pruskiego, p贸藕niejszy cesarz Wilhelm I
Widok pa艂acu wraz z panoram膮 centrum wsi. Miedzioryt Endlera z 1804 r.
殴r贸d艂o: Pieszyce od czas贸w najdawniejszych do ko艅ca XX wieku
XIX w. - do pa艂acu dobudowano portyk balkonowy na I pi臋trze. W tym wieku tak偶e zainteresowano si臋 pierwszym zamkiem na g贸rze Grodzisko. Obiekt odkryto i opisano
pocz膮tek XX w. - pa艂ac wzbogacono o nieistniej膮c膮 dzi艣 przybud贸wk臋 od zachodu
lata 70-te XX w. - budowla s艂u偶y艂a m.in. jako dom kolonijny, dzia艂a艂o te偶 w nim kino. Z braku remont贸w stopniowo popada艂a w ruin臋 i zosta艂a nast臋pnie opuszczona
1982 r. - ponownie odkryto resztki warowni na Grodzisku
1993 r. - przeprowadzono pe艂ne prace archeologiczne na Grodzisku. Pod warstw膮 gleby i gruzu odkryto mury zamkowe. W sumie wykopano ponad 10 000 zabytkowych szcz膮tk贸w, g艂贸wnie ceramiki (szczeg贸lnie du偶o naczy艅 s艂u偶膮cych do picia), gwo藕dzie, okucia, zawiasy, klucze, groty oraz takie ciekawostki jak figura szachowa czy miniaturowa 偶elazna siekierka b臋d膮ca zabawk膮 dzieci臋c膮. Znaleziska 艣wiadcz膮 o bogactwie w艂a艣cicieli i szerokich kontaktach, niekt贸re wyroby pochodz膮 np. z Nadrenii.
koniec 2000 r. - zrujnowany pa艂ac kupili polonusi z USA Alicja i Marian Hajdukowie. Rozpocz臋li jego remont, kt贸rego zako艅czenie planowane jest na 2020 rok.
2013 r. - pa艂ac zosta艂 otwarty dla zwiedzaj膮cych w soboty i niedziele. Obecnie obs艂ugiwane s膮 tylko grupy turystyczne
Wykopaliska na Grodzisku w latach 90-tych
殴r贸d艂o: Pieszyce od czas贸w najdawniejszych do ko艅ca XX wieku
Wst臋p
Zwiedzanie cz臋艣ciowo odrestaurowanego pa艂acu dla turyst贸w indywidualnych jest na razie mocno utrudnione. Trzeba organizowa膰
si臋 w grupy lub do艂膮czy膰 do jakiej艣 wycieczki. Na Grodzisko wst臋p wolny.
Po艂o偶enie i dojazd
Centralno - po艂udniowa cz臋艣膰 woj. dolno艣l膮skiego. 30 km na wsch贸d od Wa艂brzycha, 5 km na zach贸d od Dzier偶oniowa. Zobacz na mapie.
Dojazd PKS-em z Wa艂brzycha lub Dzier偶oniowa. Zamek-pa艂ac stoi przy placu Zamkowym, nieopodal ul. Mickiewicza, kt贸ra przebiega rzez centrum Pieszyc. Z g艂贸wnej drogi przelotowej nale偶y skr臋ci膰 w d贸艂 czyli w lewo od strony Wa艂brzycha, w prawo od Dzier偶oniowa. G贸ra Grodzisko, na kt贸rej sta艂 starszy zamek le偶y na zach贸d od Pieszyc przy wsi Ro艣cisz贸w, po lewej stronie drogi na Wa艂brzych.
Wsp贸艂rz臋dne geograficzne:
Zamek - pa艂ac:
format D (stopnie): N50.715573掳, E16.581631掳
format DM (stopnie, minuty): 50掳 42.93438'N, 16掳 34.89786'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50掳 42' 56.06''N, 16掳 34' 53.87''E
Zamek na Grodzisku:
format D (stopnie): N50.70274364852掳, E16.54962468327掳
format DM (stopnie, minuty): 50掳 42.1646189112'N, 16掳 32.9774809962'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50掳 42' 09.88''N, 16掳 32' 58.65''E
Czas
Z centrum miasteczka do pa艂acu idzie si臋 nieca艂e 5 min. Pobie偶ne ogl膮dni臋cie z zewn膮trz zaj臋艂o mi 5 min, bo trwa艂 remont. Obej艣cie dooko艂a znacznie wi臋cej, poniewa偶 pa艂ac jest otoczony r贸偶nymi zabudowaniami. Na Grodzisko jest ju偶 znacznie dalej, odleg艂o艣膰 wynosi ok. 2 kilometry.
Zdj臋cia
Klikaj膮c w zdj臋cie otrzymasz jego powi臋kszenie w nowym oknie. Okno to mo偶na zamkn膮膰 klikni臋ciem w dowolny punkt POZA zdj臋ciem.
Zdj臋cia wykonane: zim膮 2003/2004
Wideo
Film przedstawiaj膮cy dzieje zamku, jego wn臋trza oraz 艂adne widoki z lotu ptaka
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowo艣ci lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online s膮 zwykle atrakcyjniejsze ni偶 rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesy艂ania swoich wypowiedzi i komentarzy odno艣nie opisywanego zamku. Ukazuj膮 si臋 one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ciesze sie ,ze bad臋 mog艂a zwiedzi膰 zamek w Pieszycach , w艂asnie w maju przyjezdzamy z Niemiec na urlop do Bielawy.
Pozdrawiam serdecznie w艂asciciela .Stworzy艂 pi臋kne dzie艂o.
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatno艣ci Wszelkie prawa do w艂asnych zdj臋膰 i tekst贸w zastrze偶one, nie mog膮 by膰 one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opis贸w.
Wykryto blokad臋 reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezale偶ny serwis. Pozwalaj膮c na wy艣wietlenie paru nienarzucaj膮cych si臋 reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wy艂膮czenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobi膰 w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
okolicy Pieszyc napotykamy na wiele miejsc o nazwach powi膮zanych z budownictwem obronnym. W rzeczywisto艣ci mo偶na jednak m贸wi膰 o dw贸ch zamkach w Pieszycach.
Pierwszy, po kt贸rym nie pozosta艂y 艣lady mur贸w na powierzchni, sta艂 kiedy艣 na g贸rze zwanej dzi艣 Grodzisko lub G贸ra Forteczna. Drugi znajduje si臋 w centrum miasta i mimo 偶e miejscowi nazywaj膮 go zamkiem, zwykle uznawany jest za pa艂ac. Podczas mojej wizyty w 2003 roku by艂 on remontowany i w ca艂o艣ci pokryty rusztowaniami.
istoria pierwszego zamku w obecnych Pieszycach ginie w mrokach dziej贸w. Nic o nim nie wiadomo, nawet jaka by艂a jego nazwa. Na podstawie znalezionych przedmiot贸w i zastosowanej zaprawy murarskiej (glinianej) powstanie zamku datuje si臋 na pocz膮tek drugiej po艂. XIII w. Tradycja wi膮偶e go z Piotrem W艂astem, bardzo wp艂ywowym mo偶now艂adc膮 od czas贸w Boles艂awa Krzywoustego, ale nie ma na to jednak dowod贸w. 
1258 r. - pierwsza wzmianka o Pieszycach dotycz膮ca kaplicy. Jej patronem by艂 Otton z Willina, kt贸ry m贸g艂 by膰 te偶 w艂a艣cicielem wsi lub przynajmniej jej cz臋艣ci, bowiem w p贸藕niejszym okresie by艂a ona ju偶 podzielona na 3 cz臋艣ci. Nast臋pnie Pieszyce by艂y w艂asno艣ci膮 niemieckich rycerzy, m.in. Zeidlitza, Heynemanna i pisz膮cych si臋 von Peterswald. S膮 oni cz臋sto wymieniani w dokumentach, jednak nigdzie nie jest wspomniany zamek na g贸rze Grodzisko. Albo wi臋c zosta艂 on szybko zniszczony (spalony) albo nale偶a艂 do kogo艣 innego
