Możesz ocenić: Prochowice / dolnośląskie - Średniowieczny zamek rycerski, później rozbudowany
Opis
rujnowany zamek prochowicki stoi na lewym brzegu Kaczawy, czyli po drugiej stronie niż miasto.
To co z niego pozostało, mimo że sporych rozmiarów robi przygnębiające wrażenie. Kompletna ruina z ograniczonym dostępem, wykupiona przez prywatną osobę. Nie wiem co za barbarzyńca kupił ten zamek, ale nie robi przy nim absolutnie nic.
Wyraźnie można odróżnić część zamku pierwotnego składającego się: z domu mieszkalnego od północy o 3 kondygnacjach naziemnych, wysokiej na 32 m wieży oraz dobudowanych później skrzydeł południowych i wschodnich. Średniowieczny dom mieszkalny ma wymiary ok. 10x25 m i przez wieki został nieco przekształcony. Wiadomo, że parter przeznaczony był na cele gospodarcze, a na najważniejszym pierwszym piętrze znajdowała się sala reprezentacyjna. W sumie na kondygnacji tej były aż 4 wykusze latrynowe. Wieża w narożniku południowo-zachodnim, o planie zbliżonym do kwadratu miała 6 kondygnacji i loch więzienny. Na najwyższej istniało stanowisko obronne. Prowadziły do niej dwa wejścia: z dziedzińca oraz na wysokość 10 m. Również ona mogła pełnić funkcje mieszkalne, ale przede wszystkim miejsca ostatniej obrony. Grubość murów wieży w dolnych partiach przekraczała 2 m. Obok dobudowano później kaplicę. Całość otaczała fosa, ponad którą od południa wjeżdżano do warowni mostem zwodzonym. Po renesansowej rozbudowie zamek, zyskał kształt podobny do obecnego, a stara brama - piękny portal.
Wnętrza zamku, fot. z "Schlesische Schloesser", R. Weber 1910
Od południa znajduje się nowsza brama w parterowym skrzydle (częściowo rozebranym w latach 60-tych XX w.) oraz dwupiętrowy budynek zwieńczony ozdobnym szczytem.
Tej wysokości obiekt stanął w XVI wieku również od wschodu. Przed dawną bramą powstał w ten sposób drugi dziedziniec.
Zamek otacza dziś sucha fosa, a przed położonym tuż obok podłużnym folwarkiem i browarem płynie Kaczawa tworząc drugą fosę (budynki te są obecnie prywatnymi mieszkaniami). Obronność zapewniały jeszcze ziemne fortyfikacje bastejowe, oraz 3 murowane basteje utworzone przy drugiej linii niskich murów obwodowych. Pod jedną z ziemnych bastei widać łuk piwnicy wystający z ziemi.
W fosie od wschodu można zobaczyć najmłodszy element założenia - resztki pawilonu ogrodowego postawionego w XIX wieku oraz podmurówkę, która łączyła go z zamkiem. Od tej strony rozciągają się zdziczałe obecnie, dawne ogrody. W okresie ich funkcjonowania pięknie ponoć zagospodarowano fosę, tworząc w niej finezyjne trawniki, klomby kwiatowe i ścieżki.
Front zamku na pocztówce z lat międzywojennych
Plan
Plan zamku z XVII wieku. Na niebiesko zamek średniowieczny z XV w. 1 - dziedziniec średniowieczny, 2 - dziedziniec renesansowy, A - wieża, B - renesansowy budynek mieszkalny, C - średniowieczny budynek mieszkalny, D - kaplica, E - wjazd, F - wały z ziemnymi bastejami z XVII wieku, G- murowane basteje z XVI wieku, H - miejsce, na którym w XIX w. wybudowano pawilon ogrodowy, zachowany dziś w ruinie
Rekonstrukcja
Rekonstrukcja zamku z pocz. XIV wieku E. Różyckiej, uzupełniona przez M. Chorowską
Historia
imo, że niemiecka tablica na zamku prochowickim mówi o jego budowie w 1259 roku, to badacze datują go na początek XIV wieku. Wcześniej mógł tu istnieć drewniany gród należący do palatyna Legnicy Iko von Parchwitz. Fundację murowanego zamku przypisuje się wnukowi Iko - Stefanowi.
lata 1302-1342 - zamek był siedzibą Stefana von Parchwitz, z 1317 roku pochodzi pierwsza wzmianka o warowni
1342 r. - po jego śmierci odziedziczył go syn - Piotr von Parchwitz
1383 r. - Piotr sprzedał miasto z zamkiem książętom legnickim Ruprechowi, Henrykowi i Wacławowi
ok.1400 r. - zamek wraz z całą okolicą, na ponad półtora wieku przejął ród Zedlitzów
1422 r. - zamek został przebudowany przez Ottona Zedlitza. Wzrosła obronność całego założenia, być może podwyższono wtedy wieżę
koniec XV w. - prawdopodobnie dobudowano kaplicę
1554 r. - Prochowice przejęli spokrewnieni z Zedlitzami Oppersdorffowie, którzy toczyli spory z książętami legnickimi o dobra prochowickie
lata 1564-68 - zamek był rezydencją księcia Henryka XI
1568 r. - następnie w dzierżawę Prochowice dostał Fabian von Schönaich
Zamek w Prochowicach w II poł. XVIII w. na rysunku F. B. Wernera
ok.1580 r. - Fabian von Schönaich przeprowadził kolejną rozbudowę.
Dzięki temu zamek zyskał budynek mieszkalny od wschodu połączony z kaplicą i parterowe skrzydło z budynkiem bramnym od południa. Od zachodu stanął nieistniejący dziś budynek gospodarczy. Zarówno elewacje zewnętrzne jak wnętrza upiększono w stylu renesansowym, mury otynkowano, zwieńczono attyką, na wieży umieszczono zegar. Prace te przypisuje się mistrzom Parrowi i Lyndenerowi. Zamek otoczono także niskim murem, tworząc coś w rodzaju tarasu z 3 pięciobocznymi bastejami
1594 r. - miasto wraz z zamkiem przeszło we władanie książąt legnicko-brzeskich. Joachim Frydryk i jego syn Jerzy Rudolf wyremontowali i powiększyli zamek, dodatkowo otaczając zamek ziemnymi fortyfikacjami
Pocztówka z widokiem parku zamkowego, pocz XX wieku
XVI - XVII w. - okresowo w zamku zamieszkiwali książęta legnicko: Fryderyk, Jerzy, Rudolf i Jerzy Wilhelm, ostatni piast, zmarły w 1675 r. W latach 1567-68 z powodu zarazy w Legnicy w zamku schronił się książę Henryk XI.
1642 r. - podczas wojny trzydziestoletniej zamek został zniszczony przez Szwedów. Część murów uległa rozbiórce
1658 r. - warownię odbudowano staraniem siostry księcia wołowsko-legnickiego Christiana - Ludwiki
1675 r. - Prochowice przeszły na własność cesarza Leopolda
1740 r. - następnie wraz ze Śląskiem zagarnęli je Prusacy
1820 r. - Hohenzollernowie sprzedali zamek hr. Erdmannowi Sylviusowi von Pückler, który dokonał przebudowy obiektu. Wtedy prawdopodobnie powstał pawilon ogrodowy w fosie od wschodu, połączony z zamkiem podmurówką
ok. 1870 r. - kolejnym właścicielem był Ernst Liman, 10 lat później Ernst Schlegner, a pod koniec wieku Wrocławianin Leopold Weber
1906 r. - zaniedbany zamek odnowili nowi właściciele hr. Kurt von Strachwitz i barona Richard von Mattencloit, m.in. zmienioniono szczyt wieży, ale przy okazji zniszczono wiele detali renesansowych, szczyty i ganki. Prace upamiętnia wmurowana w bramę tablica
lata 1939-45 - działania wojenne uszkodziły zamek
lata 1960-61 - przeprowadzono zabezpieczenie murów zamkowych
lata 1966-70 - wyremontowano wnętrza budynku średniowiecznego, uporządkowano piwnice, rozebrano część skrzydła bramnego
1973 r. - odrestaurowano portal na dziedzińcu renesansowym.
2000 r. - zamek wyceniany na 900 tys. zł sprzedano prywatnej osobie za śmieszne pieniądze - 50 tys. zł., od tego czasu popada w coraz większą ruinę
Pocztówka z widokiem zamku z pocz. XX wieku
Wstęp
Wolny do parku i na wały. Brama do zamku jest zwykle zamknięta a brak muru zastępuje siatka, ale można próbować wejść do środka przez fosę od zachodu i północy.
Położenie i dojazd
Centralno - północna część woj. dolnośląskiego. 15 km na północny wschód od Legnicy, 17 km na południowy wschód od Lubina. Zobacz na mapie.
Dojazd PKS-em z Wołowa, Legnicy lub Wrocławia. Aby dojechać się do dworu należy zjechać z głównej drogi i kierować się na kościół. Dwór stoi po drugiej stronie ulicy.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 51.27514444°, E 16.36078333°
format DM (stopnie, minuty): N 51° 16.5086664', E 16° 21.6469998' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 51° 16' 30.52'', E 16° 21' 38.82''
Przedwojenna pocztówka z widokiem folwarku i browaru zamkowego
Czas
Pobieżne oglądnięcie z zewnątrz zajmuje ok. 15 min.
Bibliografia
Chorowska Małgorzata - Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Guerquin Bohdan - Zamki śląskie
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Mazurska Teresa, Rachwalski Eugeniusz, Załęski Jerzy - Zamki Dolnego Śląska
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: latem 2006
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Noclegi
Prochowice - Zajazd "U Beaty / u Wioletty", Prochowice-Kawice, tel. (076) 858 45 79
Legnica - Hotel Arkadia, ul. Gliwicka 6, tel. (076) 862 47 29,
Legnica - Bursa - Akademik Miedzianka, u. Żółkiewskiego 8, tel. (076) 723 80 47, gsm 605 079 207
Legnica - Hotel Narol, ul. Gliwicka 1, tel. (076) 862 69 27, 866 95 78
Legnica - Hotel Tramp, ul. Kardynała Kominka 7, tel. (076) 86 200 10
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Wizyta w Ptochowicach Autor: Katarzyna Data: 2020-01-14 18:57:18
Byliśmy dzisiaj. Zamek wygląda na miejsce zapomniane przez Boga i ludzi. Niby za kratami w bramie przymocowane są tablice informacyjne, że jest jakieś dofinansowanie ze środków rządowych, ale tego nie widać. Zatem albo to są tak małe środki albo potrzeby są tak ogromne. A szkoda, bo miejsce ma ogromny potencjał. I aż serce się kraje, kiedy widzi się takie marnotrawstwo i niegospodarność.
Nowy etap zamku w Prochowicach Autor: Marek Data: 2018-06-09 10:16:18
Prochowicki zamek dzięki nowemu właścicielowi Panu Adamowi Wawrzyniakowi, powoli powstaje z ruin. Jest to mozolny i bardzo kosztowny etap jego istnienia. Zamek został dzięki zgodzie jego właściciela,12 maja 2018, wciągnięty na listę kolejnej siedziby zreaktywowanego Zakonu Obroża Psa Gończego Rudenband. Planowane są tam działania o charakterze odtwórstwa historycznego z przełomu XV wieku. Trzymajcie za nas kciuki , aby wszystko nam udało się zrealizować.
moja wizyta w Prochowicach Autor: Mirek Data: 2017-09-03 16:11:50
Dzisiaj byłem z rodziną w Prochowicach oraz spacerkiem wokół zamku --( wcześniej w maju ) -- są postępy w pracach remontowo-rekonstrukcyjnych -- część balustrady zdjęta z bramy wjazdowej w częśći pozostałej widać prace konserwatora -- jedyna karygodna uwaga to zamalowanie bez zbicia tynku fasadę części renesansowej z podróbką boniowania -- wygląda to FATALNIE ! no i jeszcze jedna uwaga -- remont trwa i trwa --- zbliża się jesień a we wnękach okiennych brak okien
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).