Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Prochowice (woj. dolnośląskie) - Średniowieczny zamek rycerski, później rozbudowany

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
Średnia ocena: 3.9 na 5. Głosów: 38 4 stars
           
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
Średnia ocena: 2.6 na 5. Głosów: 31 2.5 stars
           
 


Opis i stan obecny


Zrujnowany zamek prochowicki stoi na lewym brzegu Kaczawy, czyli po przeciwnej niż miasto. To co z niego pozostało, mimo że sporych rozmiarów robi przygnębiające wrażenie. Kompletna ruina z ograniczonym dostępem, wykupiona przez prywatną osobę. Nie wiem kto kupił ten zamek, ale nie robi przy nim absolutnie nic.
Wyraźnie można odróżnić część zamku pierwotnego, składającego się: z domu mieszkalnego od północy o 3 kondygnacjach naziemnych, wysokiej na 32 m wieży oraz dobudowanych nieco później skrzydeł południowych i wschodnich. Średniowieczny dom mieszkalny ma wymiary ok. 10x25 m i przez wieki został nieco przekształcony. Wiadomo, że parter przeznaczony był na cele gospodarcze, a na najważniejszym pierwszym piętrze znajdowała się sala reprezentacyjna. W sumie na kondygnacji tej były aż 4 wykusze latrynowe. Wieża w narożniku południowo-zachodnim, o planie zbliżonym do kwadratu miała 6 kondygnacji i loch więzienny. Na najwyższej istniało stanowisko obronne. Prowadziły do niej dwa wejścia: z dziedzińca oraz na wysokość 10 m. Również ona mogła pełnić funkcje mieszkalne, ale przede wszystkim miejsca ostatniej obrony. Grubość murów wieży w dolnych partiach przekraczała 2 m. Obok dobudowano później kaplicę. Całość otaczała fosa, ponad którą od południa wjeżdżano do warowni mostem zwodzonym. Po renesansowej rozbudowie zamek Prochowice, zyskał kształt podobny do obecnego, a stara brama - piękny portal.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Wnętrza zamku Prochowice, fot. z "Schlesische Schloesser", R. Weber 1910

Od południa znajduje się nowsza brama w parterowym skrzydle (częściowo rozebranym w latach 60-tych XX w.) oraz dwupiętrowy budynek zwieńczony ozdobnym szczytem. Tej wysokości obiekt stanął w XVI wieku również od wschodu. Przed dawną bramą powstał w ten sposób drugi dziedziniec.
Zamek w Prochowicach otacza dziś sucha fosa, a przed położonym tuż obok podłużnym folwarkiem i browarem płynie Kaczawa tworząc drugą fosę (budynki te są obecnie prywatnymi mieszkaniami). Obronność zapewniały jeszcze ziemne fortyfikacje bastejowe oraz 3 murowane basteje utworzone przy drugiej linii niskich murów obwodowych. Pod jedną z ziemnych bastei widać łuk piwnicy wystający z ziemi. W fosie od wschodu można zobaczyć najmłodszy element założenia - resztki pawilonu ogrodowego postawionego w XIX wieku oraz podmurówkę, która łączyła go z warownią. Od tej strony rozciągają się zdziczałe obecnie, dawne ogrody. W okresie ich funkcjonowania pięknie ponoć zagospodarowano fosę, tworząc w niej finezyjne trawniki, klomby kwiatowe i ścieżki.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Front zamku Prochowice na pocztówce z lat międzywojennych




Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Dziedziniec zamku na zdjęciu z początku XX wieku


Plany i rekonstrukcje


Plan zamku prochowice
Plan zamku w Prochowicach z XVII wieku. Na niebiesko zamek średniowieczny z XV w. 1 - dziedziniec średniowieczny, 2 - dziedziniec renesansowy, A - wieża, B - renesansowy budynek mieszkalny, C - średniowieczny budynek mieszkalny, D - kaplica, E - wjazd, F - wały z ziemnymi bastejami z XVII wieku, G- murowane basteje z XVI wieku, H - miejsce, na którym w XIX w. wybudowano pawilon ogrodowy, zachowany dziś w ruinie


Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Plan Prochowic: A - relikty osady z X-XII w. w rejonie ul. Rymszy i Wesołej, B - zamek C - kościół św. Andrzeja, D - folwark zamkowy w rejonie ul. Ciepłej, E - miasto lokacyjne z końca XIII w. Wg. A. Boguszewicza, N. Lenkow, L. Sus.


Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Rekonstrukcja zamku w Prochowicach z pocz. XIV wieku E. Różyckiej, uzupełniona przez M. Chorowską

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Widok Prochowic z połowy XVIII w. wg planu F. B. Wernera


Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

Mimo że niemiecka tablica na zamku prochowickim mówi o jego budowie w 1259 roku, to badacze datują go na początek XIV wieku. Wcześniej mógł tu istnieć drewniany gród należący do palatyna Legnicy Iko von Parchwitz. Fundację murowanego zamku przypisuje się wnukowi Iko - Stefanowi.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Zamek Prochowice na rycinie C. F. Stuckarta z 1812 r.

punktor lata 1302-1342 - zamek był siedzibą Stefana von Parchwitz, z 1317 roku pochodzi pierwsza wzmianka o warowni
punktor 1342 r. - po jego śmierci, budowlę odziedziczył syn - Piotr von Parchwitz
punktor 1383 r. - Piotr sprzedał miasto z zamkiem książętom legnickim - Ruprechowi, Henrykowi i Wacławowi
punktor ok.1400 r. - zamek wraz z całą okolicą na ponad półtora wieku przejął ród Zedlitzów
punktor 1422 r. - zamek Prochowice został przebudowany przez Ottona Zedlitza. Wzrosła obronność całego założenia, być może podwyższono wieżę
punktor koniec XV w. - prawdopodobnie dobudowano kaplicę
punktor 1554 r. - Prochowice przejęli spokrewnieni z Zedlitzami Oppersdorffowie, którzy toczyli spory z książętami legnickimi o dobra prochowickie
punktor lata 1564-68 - warownia prochowicka była rezydencją księcia Henryka XI
punktor 1568 r. - następnie w dzierżawę Prochowice otrzymał Fabian von Schönaich

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Zamek w Prochowicach w połowie XVIII w. na rysunku F. B. Wernera

punktor ok.1580 r. - Fabian von Schönaich przeprowadził kolejną rozbudowę. Dzięki temu obiekt zyskał budynek mieszkalny od wschodu połączony z kaplicą i parterowe skrzydło z budynkiem bramnym od południa. Od zachodu stanął nieistniejący dziś budynek gospodarczy. Zarówno elewacje zewnętrzne jak wnętrza upiększono w stylu renesansowym, mury otynkowano, zwieńczono attyką, na wieży umieszczono zegar. Prace te przypisuje się mistrzom Parrowi i Lyndenerowi. Zamek otoczono także niskim murem, tworząc coś w rodzaju tarasu z 3 pięciobocznymi bastejami
punktor 1594 r. - miasto wraz z zamkiem przeszło we władanie książąt legnicko-brzeskich. Joachim Frydryk i jego syn Jerzy Rudolf wyremontowali i powiększyli zamek, dodatkowo otaczając go ziemnymi fortyfikacjami

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Prochowicki zamek na rysunku T. Blätterbauera z ok. 1885 r.

punktor XVI - XVII w. - okresowo w zamku zamieszkiwali książęta legnicko: Fryderyk, Jerzy, Rudolf i Jerzy Wilhelm, ostatni piast, zmarły w 1675 r. W latach 1567-68 z powodu zarazy w Legnicy w zamku prochowickim schronił się książę Henryk XI.
punktor 1642 r. - podczas wojny trzydziestoletniej warownia została zniszczona przez Szwedów. Część murów uległa rozbiórce
punktor 1658 r. - warownię odbudowano staraniem siostry księcia wołowsko-legnickiego Christiana - Ludwiki
punktor 1675 r. - Prochowice przeszły na własność cesarza Leopolda
punktor 1740 r. - następnie wraz ze Śląskiem zagarnęli je Prusacy
punktor 1820 r. - Hohenzollernowie sprzedali zamek hr. Erdmannowi Sylviusowi von Pückler, który dokonał przebudowy obiektu. Wtedy prawdopodobnie powstał pawilon ogrodowy w fosie od wschodu, połączony z zamkiem podmurówką
punktor ok. 1870 r. - kolejnym właścicielem był Ernst Liman, 10 lat później Ernst Schlegner, a pod koniec wieku Wrocławianin Leopold Weber
punktor 1906 r. - zaniedbany zamek prochowicki odnowili nowi właściciele hr. Kurt von Strachwitz i barona Richard von Mattencloit, m.in. zmienioniono szczyt wieży, ale przy okazji zniszczono wiele detali renesansowych, szczyty i ganki. Prace upamiętnia wmurowana w bramę tablica
punktor lata 1939-45 - działania wojenne uszkodziły budowlę
punktor lata 1960-61 - przeprowadzono zabezpieczenie murów zamkowych
punktor lata 1966-70 - wyremontowano wnętrza budynku średniowiecznego, uporządkowano piwnice, rozebrano część skrzydła bramnego
punktor 1973 r. - odrestaurowano portal na dziedzińcu renesansowym.
punktor 2000 r. - zabytek wyceniany na 900 tys. zł sprzedano prywatnej osobie za śmieszne pieniądze - 50 tys. zł., od tego czasu popada w coraz większą ruinę

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Pocztówka z widokiem zamku Prochowice z pocz. XX wieku


Informacje praktyczne


KONTAKT
punktor brak

CZAS
punktor Pobieżne oglądnięcie z zewnątrz zajmuje ok. 15 min.

WSTĘP
punktor Wolny do parku i na wały. Brama do zamku jest zwykle zamknięta. Brak muru zastępuje siatka, ale można próbować wejść do środka przez fosę od zachodu i północy.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku prochowice
Pocztówka z parku zamkowego z pocz. XX wieku



Położenie i dojazd

Powrót na górę strony

Centralno - północna część woj. dolnośląskiego. 15 km na północny wschód od Legnicy, 17 km na południowy wschód od Lubina. Zobacz na mapie.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N51.27514444°, E16.36078333°
format DM (stopnie, minuty):   51° 16.5086664'N, 16° 21.6469998'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   51° 16' 30.52''N, 16° 21' 38.82''E 



Rekonstrukcja lub stary widok zamku!@
Przedwojenna pocztówka z widokiem folwarku i browaru zamkowego


Bibliografia



punktor Chorowska Małgorzata - Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne
punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Guerquin Bohdan - Zamki śląskie
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Mazurska Teresa, Rachwalski Eugeniusz, Załęski Jerzy - Zamki Dolnego Śląska


Rekonstrukcja lub stary widok zamku!@
Zamek Prochowice na pocztówce z 1907 r.

Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Prochowice - Widok na zamek od płd.-zach. Prochowice - Widok od zach. - najstarszy budynek, wieża a za nią ukryta kaplica i nowożytne skrzydło z bramą Prochowice - Widok na zamek od płd.-zach. Przed wieżą miejsce po brakującym budynku Prochowice - Widok z drogi dojazdowej Prochowice - Najstarszy budynek mieszkalny od północy Prochowice - Budynek od frontu zbudowany z w XVI wieku Prochowice - Portal na dziedzińcu renesansowym Prochowice - XVI-wieczny budynek wschodni. Widać podmurówkę prowadzącą do pawilonu ogrodowego Prochowice - Stara i mało czytelna tablica pamiątkowa w bramie Prochowice - Tablica upamiętniajaca remont w 1906 r. z kilkoma faktami z dziejów zamku Prochowice - Skrzydło dobudowane od wschodu i połączone z kaplicą Prochowice - Widok od wschodu. Widać niewielką basteję Prochowice - Zbliżenie na wysoką wieżę Prochowice - Ruina pawilonu ogrodowego w fosie Prochowice - Ruina pawilonu ogrodowego w fosie Prochowice - Widok od zachodu na szeroką fosę Prochowice - Ścieżka na wale Prochowice - Ukryta w w ziemnej bastei piwnica Prochowice - Budynki folwarku i browaru przed zamkiem Prochowice - Narożna wieża w zabudowaniach folwarcznych Prochowice - Budynki folwarku i browaru przed zamkiem
Zdjęcia wykonane: latem 2006


Materiały wideo


Zamek w Prochowicach i okolice z lotu ptaka



Noclegi


punktor Prochowice - Zajazd "U Beaty / u Wioletty", Prochowice-Kawice, tel. (076) 858 45 79
punktor Legnica - Hotel Arkadia, ul. Gliwicka 6, tel. (076) 862 47 29,
punktor Legnica - Bursa - Akademik Miedzianka, u. Żółkiewskiego 8, tel. (076) 723 80 47, gsm 605 079 207
punktor Legnica - Hotel Narol, ul. Gliwicka 1, tel. (076) 862 69 27, 866 95 78
punktor Legnica - Hotel Tramp, ul. Kardynała Kominka 7, tel. (076) 86 200 10

Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!


oferta noclegowa 1       

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Wizyta w Ptochowicach       Autor:  Katarzyna      Data:  2020-01-14 18:57:18
    Byliśmy dzisiaj. Zamek wygląda na miejsce zapomniane przez Boga i ludzi. Niby za kratami w bramie przymocowane są tablice informacyjne, że jest jakieś dofinansowanie ze środków rządowych, ale tego nie widać. Zatem albo to są tak małe środki albo potrzeby są tak ogromne. A szkoda, bo miejsce ma ogromny potencjał. I aż serce się kraje, kiedy widzi się takie marnotrawstwo i niegospodarność.
  • Nowy etap zamku w Prochowicach       Autor:  Marek      Data:  2018-06-09 10:16:18
    Prochowicki zamek dzięki nowemu właścicielowi Panu Adamowi Wawrzyniakowi, powoli powstaje z ruin. Jest to mozolny i bardzo kosztowny etap jego istnienia. Zamek został dzięki zgodzie jego właściciela,12 maja 2018, wciągnięty na listę kolejnej siedziby zreaktywowanego Zakonu Obroża Psa Gończego Rudenband. Planowane są tam działania o charakterze odtwórstwa historycznego z przełomu XV wieku. Trzymajcie za nas kciuki , aby wszystko nam udało się zrealizować.
  • moja wizyta w Prochowicach       Autor:  Mirek      Data:  2017-09-03 16:11:50
    Dzisiaj byłem z rodziną w Prochowicach oraz spacerkiem wokół zamku --( wcześniej w maju ) -- są postępy w pracach remontowo-rekonstruk­cyjnych -- część balustrady zdjęta z bramy wjazdowej w częśći pozostałej widać prace konserwatora -- jedyna karygodna uwaga to zamalowanie bez zbicia tynku fasadę części renesansowej z podróbką boniowania -- wygląda to FATALNIE ! no i jeszcze jedna uwaga -- remont trwa i trwa --- zbliża się jesień a we wnękach okiennych brak okien





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.