ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Przezmark (woj. pomorskie) - Średniowieczny zamek krzyżacki
Na wzgórzu we wsi Przezmark, przy samej drodze zobaczyć można pozostałości krzyżackiej warowni otoczonej wodami jeziora Mołtawa Wielka. Wybitnie obronne położenie na półwyspie jakoś jej nie sprzyjało. Była zdobywana i niszczona, a do naszych czasów w dobrym stanie przetrwała tylko wysoka sześciokodygnacyjna wieża narożna na przedzamczu. Jej wielkość świadczy o potędze całego założenia. Zamek główny jest obecnie zarośniętym kopcem, na którym widać resztki bramy wjazdowej, kilka fragmentów murów oraz w wykopie piwnice pod dawnym skrzydłem wschodnim. Niedługo może się to zmienić, ponieważ archeolodzy zapowiadają tu poważne prace i być może zostanie odsłoniętych znacznie więcej murów.
Wjazd do zamku Przezmark prowadził od północy przez warowną przedbramie zwane "pierwszą basteją" (nie ma po niej śladu). Na przedzamczu górowała wspomniana już kwadratowa wieża o wysokości 35 m. Widać ślady po stykających się z nią kiedyś budynkach. Na najwyższym poziomie wieży znajdował się ganek strażniczy, a nad nim wisiał dzwon z herbami wielkich mistrzów krzyżackich. W piwnicach natomiast funkcjonowało więzienie. W przeciwległym narożu przedzamcza również stała wieża, lecz cylindryczna. Przedzamcze od zamku głównego oddzielone było nawodniona fosą, dziś jest ona suchą i zarośnięta chwastami. Nad fosą znajdował się most zwodzony. Zamek główny otoczony był obwodem kamienno ceglanych murów o wymiarach 47 x 73 m. Znajdowała się w nim przynajmniej jedna wieża od strony płn.-wsch., gdzie umieszczono skarbiec. Dzisiaj widać jeszcze jej resztki z otworem okiennym. Istniała również druga, niższa linia murów obwodowych otaczających zamek główny od południa, zachodu i wschodu. W powstałym w ten sposób międzymurzu utworzono prawdopodobnie ogrody. Część mieszkalna zamku Przezmark to początkowo dwukondygnacyjny "dom wielki" po stronie wschodniej. Później rozbudowano warownię o skrzydła południowe i zachodnie. Od południa na zewnątrz murów znajdowała się potężna ośmioboczna wieża od której biegł ganek do wieży latrynowej usytuowanej ze zrozumiałych względów nad samym jeziorem. Zamek (a właściwie zagospodarowane przedzamcze) jest obecnie otoczony ogrodzeniem, stanowi bowiem własność prywatną, lecz uprzejmi właściciele wpuszczają turystów. W wieży jest dosyć ubogie wyposażenie, ale w przyszłości ma się to zmienić, bo prace przy zamku cały czas trwają. Na dziedzińcu z ładnymi alejkami, kwiatami i inną roślinnością ozdobną stoją drewniane domki, zapewne pozostałość po dawnym ośrodku wczasowym. Do niedawna w linii północnych murów obwodowych zobaczyć można było ruinę spichlerza wzniesionego w XVIII wieku, lecz jest już on chyba rozebrany całkowicie. Aby dostać się do zamku głównego nie należy wchodzić do góry drogą, lecz pójść ścieżką po lewej stronie, koło jeziora. Przy fosie można wejść na górę do pozostałości skrzydła wschodniego zamku z resztkami wieżyczki. Idąc dalej dołem dochodzi się do innego wejścia na zamek główny po schodkach. W lecie nie radzę jednak schodzić z wydeptanych ścieżek na zarośnięte tereny, bo osobiście natknąłem się tam na węża. Idąc dalej dołem dookoła kopca zamkowego można zobaczyć wysoki fragment muru obwodowego.
![]() Plan zamku w Przezmarku wg Z. Nawrockiego. 1 - zamek główny, 2 - przedzamcze, 3 - skrzydło mieszkalne, 4 - wieża główna, 5 - wieża narożna przedzamcza (zachowana), 6 - fosa
Pierwotnie zamek w Przezmarku był obiektem drewniano -ziemnym wzniesionym w II pol. XIII wieku. Murowaną warownię wzniósł w I poł. XIV wieku komtur dzierzgoński i Wielki Szatny Zakonu Krzyżackiego Luter z Brunszwiku.
Założenie już wtedy uzyskało rozplanowane niewiele odbiegające od wyglądu z czasów największej świetności.
Składało się z zamku wysokiego i warownego przedzamcza. Część mieszkalną stanowił "wielki dom" w skrzydeł wschodnim na planie prostokąta z kapitularzem i kaplicą.
Jeszcze wcześniej na miejscu zamku znajdował się gród plemion pruskich wypędzonych przez rycerzy zakonnych oraz osada targowa (stąd najstarsza nazwa miejscowości - Preussisch Markt czyli Pruski Rynek). ![]() Zamek w Przezmarku od strony płn.-zach. wg rysunku z lat 1627-1628 w Dzienniku A. Boot'a Źródło: Zamki krzyżackie w Polsce, M. Haftka, Malbork - Płock 1999 ![]() ![]()
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Północne skrzydło zamku Przezmark w 1750 r. wg rysunku J.H. Dewitz'a za H. Domańska Źródło: Zamki krzyżackie w Polsce, M. Haftka, Malbork - Płock 1999
KONTAKT ![]() CZAS ![]() WSTĘP ![]() Zachodnia część woj. pomorskiego. 38 km na południowy wschód od Malborka, 42 km na północ od Iławy. Zobacz na mapie. Wzgórze zamkowe znajduje się przy samej drodze, wieżę widać z daleka. ![]() Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N53.858232°, E19.495184° format DM (stopnie, minuty): 53° 51.49392'N, 19° 29.71104'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 53° 51' 29.64''N, 19° 29' 42.66''E
![]() ![]() ![]() ![]()
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zamek w Przezmarku z drona 4K
![]() ![]() Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
![]() Powrót do strony startowej
(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę