Opis i stan obecny


Kiedyś w małej wsi Przyszów pod Stalową Wolą nad brzegiem rzeki Łęg stał zamek królewski. Podobno po wojnie były jeszcze widoczne mury przyziemia. Do dzisiaj zostało po nim tylko drobne wzniesienie. Obecnie stoją tam cztery budynki, teren jest prywatny. Można spróbować podejść na teren fosy od wschodu, choć z powodu wysokiej roślinności i niepewnego podłoża raczej nie w lecie i nie po opadach .
Pierwotnie zamek Przyszów składał się z murowanej wieży, o której wspomina Jan Długosz i budynku mieszkalnego, a otoczony był drewnianą palisadą i mokradłami zapewniającymi pełne bezpieczeństwo. Po rozbudowie dokonanej w XVI w. w jego skład wchodziło aż 20 budynków (w tym sporo drewnianych), a prócz parkanów chroniła go także głęboka fosa. Usunięto jednak starą wieżę. Cały obszar zamkowy zajmował ponad 2 ha. Podczas niewielkich badań sondażowych w północnej części terenu zamkowego odkryto cegły gotyckie, ceramikę i 6 piwnic.

Zdjęcie lidar
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamkowego w Przyszowie. 1 - wyrównane wzgórze zamkowe, 2 - fosa (wał już splantowany), 3 - rzeka


Plany i rekonstrukcje


Rekonstrukcja lub stary widok zamku przyszów
Rekonstrukcja zamku Przyszów z w XIV wieku autorstwa R. Zielińskiego

Rekonstrukcja lub stary widok zamku przyszów 2
Rekonstrukcja zamku Przyszów z w XV wieku po rozbudowie autorstwa R. Zielińskiego
Źródło: Królewski zamek w Przyszowie, ks. Wilhelm Gaj-Piotrowski, Stalowa Wola, Tuchów 1998


Mapa z zamkiem przyszów
Austriacka mapa z XVIII wieku z terenem Przyszowa. Pokazano wzgórze zamkowe i wał


Historia, wydarzenia


Murowany zamek w Przyszowie z wieżą w połowie XIV w. zbudował Kazimierz Wielki. Jest to udokumentowane przez Długosza. Przypuszcza się, że zamek miał być siedzibą myśliwską króla, który często wybierał się na polowania do Puszczy Sandomierskiej. Częste napady tatarskie, ruskie i litewskie na ziemię sandomierską przyczyniły się do ufortyfikowania obiektu, a przy okazji mógł on pełnić funkcję strażnicy broniącej dostępu do Sandomierza od wschodu. Przełom XIV i XV w. - za panowania Władysława Jagiełły zamek stracił znaczenie obronę i stał się typową siedzibą myśliwską. Jagiełło wielokrotnie przybywał tu na polowania oraz zapraszał swoich gości, bowiem miejsce to należało do ulubionych siedzib królewskich. Zamek Przyszów został przebudowany tak, aby pomieścić całą świtę króla - rozebrano wieżę i dobudowano nową część mieszkalną
punktor 1409 r. - król dwukrotnie odwiedził Przyszów w celu zaopatrzenia się w mięso potrzebne na zbliżającą się wojnę z Krzyżakami
punktor ok. 1540 r. - w obliczu zbliżającego się niebezpieczeństwa ze strony Tatarów, hetman wielki koronny Jan Tarnowski postanowił z dużym rozmachem wzmocnić fortyfikacje zamku przyszowskiego. Powstała wtedy głęboka fosa i drewniana brama wjazdowa z mostem. Całość wraz z obszernym przedzamczem skladała się z 20 budynków w tym kościoła, browaru, piekarni, stajni i arsenału. Większość z nich była drewniana
punktor 1546 r. - burgrabią warowni był Jan Szucki
punktor 1554 r. - dokumenty z tą datą mówią o kaplicy w zamku ufundowanej przez Jana Tarnowskiego. Po jego śmierci 7 lat później budowla zaczęła podupadać
punktor 1610 r. - przystąpiono do częściowej odbudowy zamku. Postawiono nową piętrową wieżę i most wjazdowy
punktor 1624 r. - zamek przyszowski zniszczyły luźne oddziały kozackie zapuszczające się w te okolice. Od tej pory nie remontowany powoli niszczał
punktor II poł. XVII w. - warownia została zdobyta i splądrowana przez Szwedów. Uległa już prawie całkowitej ruinie. Właścicielami zostali ponownie Tarnowscy, choć z innej tzw. starszej linii
punktor przed 1690 r. - na zamku Przyszów prowadzono bliżej nieznane prace remontowe
punktor ok. 1740 r. - Przyszów przeszedł w ręce Lubomirskich. Z zamku pozostały tylko 2 ściany głównego budynku. Zostały one wykorzystane jako budulec ufundowanego przez Jerzego Ignacego Lubomirskiego w 1752 r. klasztoru ojców Kapucynów w Rozwadowie (obecnie część Stalowej Woli)

Opis i historia zamku w Przyszowie zostały znacznie rozszerzone i poprawione
dzięki nadesłanemu opracowaniu Roberta Millera


klasztor
Klasztor w Rozwadowie zbudowany m.in. z murów zamku w Przyszowie





Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktor Oglądnięcie terenu zamkowego z zewnątrz zajmuje ok. 10 minut. Jeśli uda się dojść do fosy to dłużej.

WSTĘP
punktor Teren zamkowy zajmują prywatne domy. Do odcinka fosy od wschodu chyba wolny.



Położenie i dojazd


Północna część woj. podkarpackiego. 12 km na południowy zachód od Stalowej Woli. Zobacz na mapie.
Zamek stał po prawej stronie drogi nr 872 z Niska. Trzeba z niej skręcić w prawo.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.48897778°, E21.99986944°
format DM (stopnie, minuty):   50° 29.3386668'N, 21° 59.9921664'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 29' 20.32''N, 21° 59' 59.53''E 


Bibliografia



punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Praca zbiorowa - Przemiany architektury rezydencjonalnej w XV-XVIII wieku na terenie dawnego województwa sandomierskiego


Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Przyszów - Teren zamkowy. Dziś stoją tu domy Przyszów - Zbliżenie na małe wzniesienie, na którym stał niegdyś zamek Przyszów -  Widok od płd.-wsch. Przyszów - Zbliżenie na zarośnięty teren dawnej fosy

Zdjęcie wykonane: latem 2021



Noclegi




Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • ZAMEK       Autor:  OLAFUR      Data:  2012-07-18 20:54:41
    Byłem tam w 2010 r.widać jeszcze cegły funtamentów mysle że warto tam zajechać .
  • zamek przyszow       Autor:  MarQoBiker      Data:  2012-01-16 23:06:52
    Czy sa jakiekolwiek pozostałsoci po tym zamku ??
  • pelny dzban monet .       Autor:  Janusz      Data:  2011-05-25 21:47:58
    w latach 60 mieszkalem w Przyszowie jako dziecko przypominam sobie ze ktoswykopal tam dzban monet





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2023 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.