Opis i stan obecny


Obronny dwór, prawdopodobnie w formie wieży mieszkalno - obronnej w Ruścu stał nad rzeką Nieciecz, na wysepce otoczonej bagnami jeszcze na początku XX wieku. Choć w zmienionej postaci i znacznie skromniejszy niż w czasach świetności to jednak wyglądał całkiem interesująco. Niestety, z jakichś powodów rozebrano go i obecnie nie ma po nim śladu. Działka z terenem dworskim należy do osoby prywatnej. Mury użyto podobno na budowę ogrodzenia kościoła. Przed rozbiórką dokonano jednak pomiarów. Zachowany budynek miał kształt prostokąta o wymiarach 10,3 x 13,9 m. Posiadał dwie kondygnacje, ale wiadomo że wcześniej było ich więcej trzy lub cztery. Od frontu posiadał dobudowany drewniany ganek. Fachowcy oceniają fortalicję w Ruścu jako jedno z najciekawszych założeń rezydencjonalno-obronnych na terenie Ziemi Sieradzkiej - zameczek przypominał siedzibę królewską w Piotrkowie Trybunalskim. Jednakże nie przeprowadzono tu jeszcze dokładnych badań archeologicznych, choć fundaemnty i piwnice tkwią zapewne pod ziemią, bo opisy z początku XX wieku mówią o "ogromnych sklepionych piwnicach". Miały one służyć jako składowisko broni i amunicji. Na parterze dworu była sień z tarczami herbowymi oraz drugie pomieszczenie mieszkalne. Podobnie piętro mieściło 2 komnaty ze starymi sklepieniami, kominkami i posadzką. Przed dworem widać było jakieś fundamenty, które identyfikowano jako ślady dawnych fortyfikacji.
Obecnie nie są widoczne żadne relikty tej budowli.

Rusiec dla Koniecpolskich
Niewielki Rusiec odgrywał dużą rolę dla potężnego rodu jakim byli Koniecpolscy. W 1603 roku Aleksander Koniecpolski, ojciec Stanisława - hetmana wielkiego koronnego, pisał do żony Anny przebywającej w Dobryszycach, aby w razie zagrożenia przeniosła się do Koniecpola (czyli gniazda rodowego) lub do równie obronnego Ruśca. Świadczy to, iż mimo niemożności odczytania w terenie urządzeń obronnych, zameczek w Ruścu musiał być dobrze ufortyfikowany.
Z kolei w swym testamencie Aleksander napisał: "Koniecpola nie życzę sobie arendować, ale dobrego gospodarza mieć, także i w Ruścu, aby te dwa kawałki ojczyzny naprawić się dziatkom mogły."

Rekonstrukcja lub stary widok zamku rusiec
Widok dworu Rusiec w roku 1910
Źródło: M. Rawita - Witanowski - "Ziemia" 1910


Historia, wydarzenia


Wieś wzmiankowana jest w II połowie XIV wieku przy okazji przekazania jej przez króla wojewodzie kaliskiemu i staroście łęczyckiemu - Korycińskiemu herbu Topór. Ten ród wzniósł dwór obronny rozbudowany zapewne przez następnych właścicieli - Koniecpolskich herbu Pobóg, którzy prawdopodobnie nabyli Rusiec od Zebrzydowskich herbu Radwan w II poł. XVI wieku. Dalsze dzieje obiektu są słabo poznane. W 1609 roku hetman wielki koronny Stanisław Koniecpolski nadał Ruścowi prawa miejskie.
W XVII wieku istniał już w Ruścu wygodniejszy dwór modrzewiowy, który był siedzibą wlaścicieli i w którym zmarła Anna z Koźmic Sroczycka Koniecpolska, żona Aleksnadra wojewody podolskiego i sieradzkiego. Stary dwór wciąż stał na tarenie parku dworskiego pośród szpalerów lipowych.
W 1719 roku w modrzewiowym dworze zmarł Jan Aleksander Koniecpolski. Jego majątek przejęła córka Marianna, która z Zygmuntem Walewskim posiadała 2 synów: Franciszka i Aleksandra. Walewscy odziedziczyli więc ogromne dobra Koniecpolskich, w tym Rusiec. Jednak w tym okresie miasto już podupadło, a posiadłość Koniecpolskich była zadłużona.
W II połowie XIX Rusiec został upaństwowiony, a grunty rozparcelowane. Potem terenem dworskim zarządzały prawdopodobnie lokalne władze z jakmiś oszalałymi maniakami destrukcji na czele. Na przełomie wieków XIX i XX drewniany dwór został bowiem zburzony. To samo spotkało później starszą siedzibę. W 1911 roku przebudowaną i obniżoną o dwie kondygnacje pozostałość zameczku rozebrano w celu pozyskania budulca. Następnie bezlitośnie wycięto park dworski. Zrobiono to wszystko mimo interwencji Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, które początkowo zablokowało dewastację, ale niestety na krótko...

Rekonstrukcja lub stary widok zamku rusiec
Dwór Rusiec z tyłu w roku 1910, autor M. Rawita - Witanowski


Informacje praktyczne


KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktorbrak

WSTĘP
punktorMiejsce po dworze to teren prywatny. Wstęp zabroniony.


Położenie i dojazd


Zachodnia część woj. łódzkiego. 27 km na zachód od Bełchatowa. Zobacz na mapie.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N51.32649624°, E18.98755091°
format DM (stopnie, minuty):   51° 19.5897744'N, 18° 59.2530546'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   51° 19' 35.39''N, 18° 59' 15.18''E 



Bibliografia



punktorKajzer Leszek - Zamki i dwory obronne w Polsce Centralnej

Noclegi



Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Re: W którym to miejscu stał ten budynek.       Autor:  Kałuziak s Antoniego      Data:  2010-02-13 01:19:50
    Ten budynak stał na posiadłości Kałuziaków obecnie Włodzimierza
    Mariana i Józefa na przeciwko OSP Rusiec
    Sam mając 10 lat z ojcem wykopywałem kamienie z fundamentów tego budynku jako materiał na nową budowę budynku przy ul Dąbrowskiego 18 w latach 1957
  • W którym to miejscu stał ten budynek.       Autor:  Grzegorz      Data:  2009-11-15 22:09:49
    Ktoś wie gdzie dokładnie stał ten budynek? Bliżej ulicy Koniecpolskiego czy w stronę Mickiewicza?
  • historia RUśCA       Autor:  zbyszek      Data:  2007-10-22 22:10:40
    Od niedawna mieszkam na ulicy koniecpolskiego i bardzo żałuje że po zamku nie ma ani śladu.Czekam na wiadomości na temat histori Ruśca.





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.