Ryczów

Średniowieczna strażnica królewska

Niewielkie, ale pobudzające wyobraźnię pozostałości warowni Ryczów na samotnej skale (o nazwie "Strażnica") przypominają bliźniacze obiekty w Przewodziszowicach, Łutowcu czy Suliszowicach. W tym przypadku jednak murów jest nieco więcej i znacznie lepiej zachowały się fortyfikacje ziemne - wał i fosa. Jeśli dodamy do tego ślady wskazujące na wieżę bramną oraz kamienne murki będące niegdyś filarami mostu, to daje już realne wyobrażenie o wyglądzie całej warowni.
Położenie zameczku to skraj lasu, w pobliżu asfaltowej drogi. Główną częścią była murowana wieża mieszkalno-obronna dostosowana kształtem do szczyty skały, a więc postawiona na planie trapezu o wymiarach 16x11x12x10. Posiadała dwie lub trzy kondygnacje i być może wieżyczkę obserwacyjną. Ściany w narożach i po środku były wzmocnione szkarpami. Wejście do wieży prowadziło od wschodu po drewnianym pomoście na obniżającej się w tym kierunku skale. Dowodzą tego odkryte wycięcia w skale.
Teren od strony północnej zajmował zamek dolny - podzamcze (15x25 m). Znajdowały się tam zabudowania gospodarcze i mieszkalne dla straży. Wjazd prowadził od północy po drewnianym moście na kamiennych filarach. Filary odsłonięto podczas wykopalisk i nie są aktualnie widoczne. Znajduje się tu przegrodzenie fosy oraz sztucznie wypłaszczona skała, na której mogła stać drewniana wieża bramna. Założenie posiadało hipotetycznie majdan gospodarczy po stronie zachodniej i przez niego mógł być zlokalizowany drugi wjazd na podzamcze.
Całość otoczona była dwiema fosami (zewnętrzna głęboką miejscami na 5 m i szeroka na 10 m), wałem oraz podwójną linią drewnianej palisady, tworzyła owal o wymiarach 85x60 m. Wał utworzono z ziemi z wykopanej fosy. Jego stoki oblicowano kamieniami wapiennymi chroniącymi przed rozmywaniem przez wody deszczowe.
Na upartego można dostać się do murów po skałach od wschodu (czyli po dawnej drodze wejściowej), jednak ryzyko wypadku jest duże.