Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Siewierz (woj. śląskie) - Gotycki zamek książęcy

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
Średnia ocena: 4.2 na 5. Głosów: 269 4 stars
           
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
Średnia ocena: 4.2 na 5. Głosów: 248 4 stars
           
 


Opis i stan obecny


Całkiem nieźle zachowane (w porównaniu do innych zamków na Jurze) ruiny zamku książęcego, a następnie biskupów krakowskich. Początkowo nie miałem okazji go zwiedzić, bo po 2002 roku był udostępniany turystom tylko sporadycznie. Później zamknięto go całkowicie, ale w końcu po pracach renowacyjnych i utworzeniu platformy widokowej zamek Siewierz został ponownie otwarty. Ruiny są ciekawe, ale nie bez pewnych mankamentów. Widok z wieży nie jest zbyt atrakcyjny, a przeszklenia ukazujące fragmenty dziedzińca niewypałem, ponieważ z powodu wilgoci nic przez nie nie widać. Na pochwałę zasługuje za to rekonstrukcja mostu zwodzonego.
Zamek Siewierz ma kształt nieregularny z wysuniętym z przodu małym barbakanem i wieżą bramną zwaną szlachecką z licznymi otworami strzelniczymi (na niej znajduje się platforma widokowa). Wieża miała 5 kondygnacji i była kiedyś zwieńczona barokowym hełmem z latarnią, niestety nic już z tego nie zostało. Ciekawostką jest fakt, iż barbakan posiada podwójny wjazd - dla pieszych oraz dla jeźdźców. Na poziomie wjazdu, warownię otaczał mur, który pełnił fukncję tarasu dla artylerii (dzisiaj jest tu już tylko ścieżka). W środku znajdował się dziedziniec, wokół którego stały budynki mieszkalne i gospodarcze dostawione do murów obwodowych. Dziś na bruku widać tam oznaczony okrągły kształt - jest to pozostałość pierwotnej, wolno stojącej baszty (stołpu).
Zamek położony jest na sztucznej wyspie - dookoła rozpościerały się niegdyś rozlewiska Czarnej Przemszy przypominające ogromne jezioro, które mocno utrudniały próby jego zdobycia. Siewierz był mocną warownią - w XVII w. chroniło go bowiem 10 dział (w tym 4 wielkie spiżowe i 2 żelazne), w barbakanie były umieszczone 2 moździerze, a w baszcie 15 hakownic i 4 muszkiety plus broń załogi liczącej około 60 osób. Mury miały 2 metry grubości i podparte były dodatkowo 10 masywnymi szkarpami. W sieni bramy wjazdowej znajdowała się zapadnia na wypadek zdobycia barbakanu. Całość otoczona była nawadnianą fosą i wałem oddzielającym zamek od rozlewisk. Wjazd prowadził przez drewniany most zwodzony.
Uwaga, od 2019 r. na zamku w Siewierzu będą trwały kolejne prace restauracyjne, zwiedzanie może być utrudnione!


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz3


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz3
Widok Siewierza z zamkiem od strony stawu z 1786 roku oraz powiększenie samej warowni



Plany i rekonstrukcje

Powrót na górę strony

plan
Plan zamku Siewierz wg T. Dębowskiego. Na ciemno zaznaczono mury XV-wieczne
Źródło: Leksykon Zamków w Polsce, L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm, Arkady 2002


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz3
Plan Siewierza z 1786 roku


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz4
Rekonstrukcja zamku XVIII-wiecznego B. Guerquina z 1938 r.


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz6
Rekonstrukcja zamku XVII-wiecznego wg R. Kubiszyna


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz6
Rekonstrukcja zamku w Siewierzu z czasów świetnośv wg Jana Gumowskiego


Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

Drewniany gród w Siewierzu znany jest ze wzmianki z roku 1125 r., natomiast drewniany zamek pośród rozlewisk Czarnej Przemszy (osuszonych w XIX w.) istniał na pewno początku XIV w., gdy panował tu książę bytomski Kazimierz II. Po przebudowie budowli przez jego synów Mieszka lub Jerzego w 1. poł. XIV w. powstał pierwszy murowany zamek złożony ze stołpu (zachowane fundamenty pod ziemią i aktulanie zarysowane na powierzchni dziedzińca) i budynku mieszkalnego otoczonych murem obwodowym.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz
Ruiny zamku Siewierz w poł XIX w. Akwarela N. Ordy


punktor 1337 r. - od księcia bytomskiego Władysława warownię kupił książę cieszyński Kazimierz I
punktor lata 1359-1368 - zamek był w posiadaniu księcia Bolka II Świdnickiego, który nawet w roku 1367 osobiście przebywał tu wraz ze swoim dworem. Zakłada się, że w tym właśnie okresie powstała murowana warownia. Następnie powróciła ona do książąt cieszyńskich. Wiadomo, że budowla składał się wtedy z wieży o średnicy 9 m której fundamenty odkryto pod dziedzińcem i prostokątnego budynku mieszkalnego od strony zachodniej otoczonych murem obwodowym z blankami
ozdoba
Księstwo siewierskie
Biskupi krakowscy tytułowali się książętami siewierskimi. Księstwo to wyodrębniło się z księstwa cieszyńskiego w 1443 r. Na swoim terenie biskupi posiadali sporą autonomię, m.in. własne wojsko, finanse i surowe prawo, które było często egzekwowane przez kata. Słynne jest powiedzenie "Kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj". Księstwo siewierskie zostało wcielone do Korony dopiero w 1790 r.

punktor 1444 r. - zakończono transakcję kupna zamku w Siewierzu przez biskupa Zbigniewa Oleśnickiego od księcia cieszyńskiego Wacława I. Nie zdążył go jednak przejąć, ponieważ został podstępnie zdobyty przez księcia raciborskiego Mikołaja, który liczył na spadek po bezdzietnym Wacławie. Biskup wysłał więc do Siewierza wojsko pod wodzą podkomorzego krakowskiego Piotra Szafrańca, ale ten nie zdołał odbić zamku. Dopiero rok później w wyniku podpisanego w Głogowie porozumienia biskup otrzymał warownię. Od tej pory datuje się powstanie niezależnego księstwa siewierskiego
punktor 1450 r. - zamek siewierski odparł szturm wojsk księcia na Toszku – Przemysława
punktor 1452 r. - kolejne próby zdobycia budowli podjął książę opolski Bolko, a rok później ponownie Przemysław, jednak bez rezultatu
punktor lata 1503-1524 - biskup Jan Konarski wzniósł basztę ogniową i pierwsze fortyfikacje ziemne przystosowane do użycia broni palnej
punktor lata 1524-1537 - biskup Piotr Tomicki wyburzył stołp i wybudował od południa nieistniejący już dziś renesansowy gmach w kształcie litery L i podparł go przyporami

Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz
Ruiny zamku Siewierz od strony północno-zachodniej w połowie XIX w. Akwarela T. Chrząńskiego

punktor 1574 r. - biskup Franciszek Krasiński postawił barbakan oraz otoczył zamek dodatkowym pierścieniem tzw. muru parkanowego, tworząc taras dla artylerii
punktor 1625 r. - na zamku rozpoczął działalność słynący z surowości Trybunał Siewierski
punktor 1655 r. - zamek został zdobyty i ograbiony przez Szwedów. Stacjonował tu także oddział Stefana Czarnieckiego
punktor lata 1681-1689 - właścicielem warowni był biskup Jan Małachowski, który ją przebudował. Powstało skrzydło wschodnie wraz z kaplicą i narożnikiem południowo–wschodnim. Zamek zatracał już wtedy walory obronne, rozwijano skrzydła mieszkalne i funkcje rezydencjonalne. Mimo, że opisy mówią o pięknych kaflach i ozdobnych stropach to jak na rezydencję zamek nie był wyposażony zbyt okazale
punktor lata 1720-1732 - kolejną przebudowę przeprowadził biskup Felicjan Szaniawski, m.in. podwyższył wieżę i postawił na niej nie zachowaną barokową kopułę.
punktor 1771 r. - podczas Konfederacji Barskiej na zamek Siewierz przybył Kazimierz Pułaski i zamierzał stawić tu opór rosyjskiemu generałowi Drewiczowi
punktor Koniec XVIII w. - na mocy uchwały Sejmu Wielkiego księstwo siewierskie zostało włączone do Korony, a zrujnowany zamek opuszczono
punktor lata 1970-75 - w ruinach przeprowadzono prace archeologiczne. Następnie obiekt był zamknięty na stałe
punktor lata 1998-2002 - kolejne prace archeologiczne
punktor 2007 r. - rozpoczęto następne badania archeologiczne, a także adaptacyjne.
punktor 2008 r. - na wieży zamkowej utworzona została platforma widokowa i obiekt został regularnie otwarty dla turystów. Następnie zrekonstruowano most zwodzony
punktor 2018 r. - zaplanowano restaurację fortyfikacji bastejowych otaczających zamek. Prace potrwają do 2021 roku. Projekt zakłada m.in. odtworzenie muru obronnego, rekonstrukcję tarasu artyleryjskiego, wyeksponowanie reliktów bastei południowych, utworzenie XVI-wiecznego stanowiska artyleryjskiego z działami.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz
"Zamek w Siewierzu" Drzeworyt sztorcowy. Widać tu nieistniejące już południowe skrzydło budowli. Tygodnik ilustrowany z 1859 r.


Opis i historia zostały uaktualnione
dzięki informacjom, nadesłanym przez mgr Artura Roka



Legendy i podania

Powrót na górę strony

Zamek posiada swoja Czarą Damę. Jest to piękna miejscowa dziewczyna o śniadej cerze, która przed wiekami zakochała się w staroście siewierskim. Miłosne schadzki na zamku skończyły się donosem do zwierzchnika starosty - biskupa rezydującego w Krakowie. Zgodnie z prawem księstwa siwierskiego na zamku nie mogły bowiem przebywać osoby postronne, a już na pewno nie kochanki urzędników biskupich. Pewnego dnia biskup przybył do swojego zamku i nakrył zakochanych podczas spotkania. Wyrokiem sądu starosta został pozbawiony urzędu i wygnany z zamku, a dziewczyna skazana na śmierć w lochu. Zginęła tam w cierpieniach, a jej dusza szuka wciąż sprawiedliwości. Ciemną zjawę widywano błąkajacą się po ruinach zamku.

Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz
Wykopki pod zamkiem Siewierz. Zdjęcie z lat międzywojennych





Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorZamek Biskupi - ul. Kościuszki, Siewierz

CZAS
punktor Z rynku do ruin idzie się ok. 5 minut. Oglądnięcie trwa ok. 40 minut.

WSTĘP
punktor Już od wielu lat zamek jest udostępniany turystom bezpłatnie. Zwiedzanie odbywa się za pośrednictwem Punktu Informacji Turystycznej w Siewierzu / Izby Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu ul. Kościuszki 5. Chętni powinni udać się do jej siedziby, w zabytkowym budynku przypominającym dworek, zlokalizowanym tuż obok kościoła parafialnego, przy drodze na zamek (ul Kościuszki 5). W dni powszednie zwiedzanie możliwe w godz. 10 - 15. Natomiast w weekendy na zamku od godziny 10 do 18 pełnione są stałe dyżury.

Ponieważ informacje o godzinach otwarcia, a przede wszystkim cenach biletów szybko się dezaktualizują, sprawdź je na stronie oficjalnej opisywanego zamku/dworu:
Zamek w Siewierzu


Rekonstrukcja lub stary widok zamku siewierz
Zamek na zdjęciu z lat międzywojennych


Położenie i dojazd


Centralna część woj. śląskiego. Zachód Jury Krakowsko-Częstochowska, 40 km na południe od Częstochowy. Zobacz na mapie Jury lub woj. śląskiego.
Zamek znajduje się niedaleko od rynku, trzeba iść w stronę białego kościoła parafialnego. Mijamy go drogą na wprost i po prawej widać warownię.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.46730833°, E19.24165833°
format DM (stopnie, minuty):   50° 28.0384998'N, 19° 14.4994998'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 28' 02.31''N, 19° 14' 29.97''E 



Bibliografia



punktor Borkowski Jacek - Orle Gniazda Jury Krakowsko Częstochowskiej
punktor Fidura Jolanta - Zamki i inne warownie wyżyny krakowsko-częstochowskiej
punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Rogiński Ryszard - Zamki i twierdze w Polsce - historia i legendy


Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Siewierz - Front zamku z mostem zwodzonym Siewierz - Zamek od wschodu Siewierz - Zamek od południa Siewierz - Zamek od południa Siewierz - Szkarpa i brama w skrzydle wschodnim Siewierz - Zamek od zachodu Siewierz - Widok od północy na zamek z barbakanem Siewierz - Barbakan od wewnątrz, widac urządzenia mostu zwodzonego Siewierz - Pod wieżą bramną, widać wejście do niej Siewierz - Wieża bramna - widok z dziedzińca Siewierz - Wieża bramna - Trzecia kondygnacja wieży Siewierz - Wieża bramna - Czwarta kondygnacja wieży ze strzelnicami Siewierz - Widok z wieży na miasto Siewierz - Dziedziniec zamku Siewierz - Zdobienia okienne Siewierz - Mury - widok z dziedzińca Siewierz - Dawne komnaty na partrze skrzydła wschodniego Siewierz -  Dawne komnaty na partrze skrzydła wschodniego
Zdjęcia wykonane: wiosną 2009

Siewierz - Zamek Siewierz -  Zamek Siewierz - Zamek
Zdjęcia z 2008 r. tuż po otwarciu wnętrza zamku i utworzeniu platformy widokowej, nadesłane przez Adama Kurasiaka

Siewierz - Zamek
Zdjęcie nadesłane przez Zbigniewa Bereszyńskiego

Panorama


Siewierz - Panorama zamku
Panorama wnętrza zamku autorstwa Kamila K. z Olkusza


Materiały wideo


Zamek w Siewierzu z drona



Noclegi


punktor Siewierz - Gościniec Siewierski, ul. Sportowa 11 tel. (032) 67 42 728, gsm 602 246 028
punktor Siewierz - Hotel - Restauracja "Prestige", ul. 11-go Listopada 17, tel. (032) 67 42 723, 67 42 724
punktor Siewierz - Hotel - Restauracja "Podkowa", ul. Sucha 4, tel. (032) 67 41 395
punktor Brudzowice - Hotel - Restauracja "Albatros", ul. Katowicka 10 tel. (032) 67 42 382

Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych. Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!


oferta noclegowa 1       

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • proszę poprawić literówkę       Autor:  ort      Data:  2018-06-07 10:44:58
    cyt.: podczas Konfederacji Barskiej na zamek przybył Kazimierz Puławski i zamierzał stawić tu opór rosyjskiemu generałowi Drewiczowi     wydaje mi się ze nazwisko Kazimierza nie ma w sobie "w"     proszę sprawdzić i ewentualnie poprawić, jeśli chodzi tu o Kazimierza Pułaskiego
  • Fantastyczni ludzie, z pasją !       Autor:  Jacek      Data:  2016-08-08 08:49:10
    Zupełnie przypadkiem przeżyłem podróż w czasie. Będąc niedawno na zamku w Siewierzu, spóźniliśmy się na zwiedzanie. Właśnie dwóch szacownych dżentelmenów zamykało wrota zamku. Widząc moją (prawie) rozpacz, jeden z owych jegomości zaprosił nas na krótką wizytę na zamku. Specjalnie dla nas otworzył zamknięte przed chwilą wrota i poprowadził nas do wnetrza, racząc skrótową wersją historii zamku. Zaprosił nas na następny dzień, obiecując szczegółową opowieść historii zamku w Siewierzu.   Tak więc stawiliśmy się następnego dnia. We wrotach przywitali nas poprzednio poznani Panowie. Okazało się że jest to Prezes Zarządu Fundacji "Zamek Siewierski" im. Księstwa Siewierskiego - Marian Nowacki oraz nasz najwspanialszy przewodnik, Powiatowy Konserwator Zabytków w Będzinie - Artur Rok.   Trudno opisać słowami zakres wiedzy i sposób opowiadania Pana Artura. TO TRZEBA POPROSTU WYSŁUCHAĆ ! Robiliśmy to prawie na bezdechu i z rozdziawionymi ustami :)   A później się zaczęło jeszcze więcej. Pokaz walk rycerskich zaprezentowany przez grupę zapaleńców, potrafiących nawiązać kontakt z widzami jak nikt !   Jednym zdaniem - kto nie był na zamku w Siewierzu to stracił niewiarygodną okazję cofnięcia się w czasie. Więc polecamy wszystkim gorąco ! I szukajcie na zamku Pana Prezesa i najwspanialszego "narratora historii" - Pana Artura.   Wielkie, ogromne dzięki Panowie !
  • Zamek - niesamowita atmosfera i historia...       Autor:  Zwiedzający z okolic Bielska...      Data:  2013-08-30 20:22:25
    Zwiedzaliśmy grupka dwurodzinną zamki na Jurze Krakowsko-Częstocho­wskiej. Ale najbardziej w pamięci zapadnie nam ten właśnie - w Siewierzu. Urokliwe mury i niepozorna wieża kryją w sobie ducha historycznych zawirowań, które nawiedziły ten zamek na przestrzeni stuleci. Jednak dopełnieniem tego swoistego pomnika historii jest przemiły Pan Michał z Informacji Turystycznej, który swą obfitą wiedzą i zaangażowaniem umilił nam wizytę w siewierskiej warowni. Bardzo dziękujemy Panu Michałowi i zachęcamy wszystkich do odwiedzin tego miejsca. Na prawdę warto!!!





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2023 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.