ałkiem nieźle zachowane (w porównaniu do innych zamków na Jurze) ruiny zamku książęcego, będącego następnie siedzibą biskupów krakowskich, którego niestety nie miałem okazji zwiedzić. Po 2002 roku był udostępniany sporadycznie turystom, jednak szybko go zamknięto na amen. Obecnie jednak po pracach renowacyjnych i utworzeniu platformy widokowej jest ponownie otwarty. Szkoda, że widok z wieży nie jest zbyt atrakcyjny, a przeszklone fragmenty dziedzińca niewypałem, ponieważ z powodu wilgoci nic przez nie nie widać. Na dużą pochwałę zasługuję ostatnia rekonstrukcja mostu zwodzonego.
Zamek ma kształt nieregularny z wysuniętym z przodu małym barbakanem i wieżą bramną zwaną szlachecką z licznymi otworami strzelniczymi (tutaj znajduje się platforma widokowa). Wieża miała 5 kondygnacji i była kiedyś zwieńczona barokowym hełmem z latarnią, niestety nic już z tego nie zostało. Ciekawostką jest to, iż barbakan ma podwójny wjazd - dla pieszych oraz dla jeźdźców. Na poziomie wjazdu, zamek otaczał mur, który był tarasem dla artylerii (dzisiaj jest tu już tylko ścieżka). W środku znajdował się dziedziniec wokół, którego stały budynki mieszkalne i gospodarcze dostawione do murów obwodowych. Dziś na bruku widać tam oznaczony okrągły kształt, jest to pozostałość pierwotnej wolno stojącej baszty (stołpu).
Warownia położona jest na sztucznej wyspie - dookoła rozpościerały się niegdyś rozlewiska Czarnej Przemszy przypominające ogromne jezioro, które mocno utrudniały próby jej zdobycia. A miała ona charakter wybitnie obronny. W XVII w. chroniło jej bowiem 10 dział (w tym 4 wielkie spiżowe i 2 żelazne), w barbakanie były umieszczone 2 moździerze, a w baszcie 15 hakownic i 4 muszkiety plus broń załogi liczącej około 60 osób. Mury miały 2 metry grubości i podparte były dodatkowo 10 masywnymi szkarpami. W sieni bramy wjazdowej znajdowała się zapadnia na wypadek zdobycia barbakanu. Całość otoczona była nawadnianą fosą i wałem oddzielającym zamek od rozlewisk. Wjazd prowadził przez drewniany most zwodzony.
Uwaga, od 2019 r. na zamku będą trwały prace restauracyjne, zwiedzanie może być utrudnione!
Plan
Plan zamku wg T. Dębowskiego Źródło: Leksykon Zamków w Polsce, L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm, Arkady 2002
Rekonstrukcja
Rekonstrukcja zamku XVIII-o wiecznego B. Guerquina z 1938 r.
Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
Historia
rewniany gród w Siewierzu znany jest z wzmianki z roku 1125 r., natomiast drewniany zamek pośród rozlewisk Czarnej Przemszy (osuszonych w XIX w.) istniał na pewno początku XIV w., gdy panował tu książę bytomski Kazimierz II. Po przebudowie budowli przez jego synów Mieszka lub Jerzego w I poł. XIV w. powstał pierwszy murowany zamek złożony ze stołpu (zachowane fundamenty pod ziemią) i budynku mieszkalnego otoczonych murem obwodowym.
Ruiny zamku w poł XIX w. Akwarela N. Ordy
1337 r. - od księcia bytomskiego Władysława zamek kupił książę cieszyński Kazimierz I
lata 1359-1368 - zamek był w posiadaniu księcia Bolka II Świdnickiego, który nawet w roku 1367 osobiście przebywał tu wraz ze swoim dworem. Zakłada się że w tym właśnie okresie powstała murowana warownia. Następnie powróciła ona do książąt cieszyńskich. Wiadomo, że zamek składał się wtedy z wieży o średnicy 9 m której fundamenty odkryto pod dziedzińcem i prostokątnego budynku mieszkalnego od strony zachodniej otoczonych murem obwodowym z blankami
Księstwo siewierskie
Biskupi krakowscy tytułowali się książętami siewierskimi. Księstwo to wyodrębniło się z księstwa cieszyńskiego w 1443 r. Na swoim terenie biskupi posiadali sporą autonomię, m.in. własne wojsko, finanse i surowe prawo, które było często egzekwowane przez kata. Słynne jest powiedzenie "Kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj".
Księstwo siewierskie zostało wcielone do Korony dopiero w 1790 r.
1444 r. - zakończono transakcję kupna zamku przez biskupa Zbigniewa Oleśnickiego od księcia cieszyńskiego Wacława I. Nie zdążył go jednak przejąć, ponieważ został podstępnie zdobyty przez księcia raciborskiego Mikołaja, który liczył na spadek po bezdzietnym Wacławie. Biskup wysłał więc do Siewierza wojsko pod wodzą podkomorzego krakowskiego Piotra Szafrańca, ale ten nie zdołał odbić zamku. Dopiero rok później w wyniku podpisanego w Głogowie porozumienia biskup otrzymał zamek. Od tej pory datuje się powstanie niezależnego księstwa siewierskiego
1450 r. - zamek odparł szturm wojsk księcia na Toszku – Przemysława
1452 r. - kolejne próby zdobycia zamku podjął książę opolski Bolko, a rok później ponownie Przemysław, jednak bez rezultatu
lata 1503-1524 - biskup Jan Konarski wzniósł basztę ogniową i pierwsze fortyfikacje ziemne przystosowane do użycia broni palnej
lata 1524-1537 - biskup Piotr Tomicki wyburzył stołp i wybudował od południa nieistniejący już dziś renesansowy gmach w kształcie litery L i podparł go przyporami
Ruiny zamku od strony północno-zachodniej w połowie XIX w. Akwarela T. Chrząńskiego
Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
1574 r. - biskup Franciszek Krasiński postawił barbakan oraz otoczył zamek dodatkowym pierścieniem tzw. muru parkanowego, tworząc taras dla artylerii
1625 r. - na zamku rozpoczął działalność słynący z surowości Trybunał Siewierski
1655 r. - zamek został zdobyty i ograbiony przez Szwedów. Stacjonował tu także oddział Stefana Czarnieckiego
lata 1681-1689 - właścicielem zamku był biskup Jan Małachowski, przebudował on zamek, powstało skrzydło wschodnie wraz z kaplicą i narożnikiem południowo–wschodnim. Zamek zatracał już wtedy walory obronne, rozwijano skrzydła mieszkalne i funkcje rezydencjonalne. Mimo że opisy mówią o pięknych kaflach i ozdobnych stropach to jak na rezydencję zamek nie był wyposażony zbyt okazale
lata 1720-1732 - kolejną przebudowę przeprowadził biskup Felicjan Szaniawski, m.in. podwyższył wieżę i postawił na niej nie zachowaną barokową kopułę.
1771 r. - podczas Konfederacji Barskiej na zamek przybył Kazimierz Pułaski i zamierzał stawić tu opór rosyjskiemu generałowi Drewiczowi
Koniec XVIII w. - na mocy uchwały Sejmu Wielkiego księstwo siewierskie zostało włączone do Korony a zrujnowany zamek opuszczono
lata 1970-75 - w ruinach przeprowadzono prace archeologiczne. Następnie obiekt był zamknięty na stałe
lata 1998-2002 - kolejne prace archeologiczne
2007 r. - rozpoczęto kolejne prace archeologiczne a także adaptacyjne.
2008 r. - na wieży zamkowej utworzona została platforma widokowa i obiekt został regularnie otwarty dla turystów. Następnie zrekonstruowano most zwodzony
2018 r. - zaplanowano restaurację fortyfikacji bastejowych otaczających zamek. Prace potrwają do 2021 roku. Projekt zakłada m.in. odtworzenie muru obronnego, rekonstrukcję tarasu artyleryjskiego, wyeksponowanie reliktów bastei południowych, utworzenie XVI-wiecznego stanowiska artyleryjskiego z działami.
"Zamek w Siewierzu" Drzeworyt sztorcowy. Widać tu nieistniejące już południowe skrzydło zamku.
Źródło: Tygodnik ilustrowany z 1859 r.
Opis i historia zostały uaktualnione dzięki informacjom, nadesłanym przez mgr Artura Roka
Wstęp
Od niedawna zamek jest udostępniany turystom i to bezpłatnie.
Zwiedzanie odbywa się za pośrednictwem Izby Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu. Chętni powinni udać się do jej siedziby, w zabytkowym budynku przypominającym dworek, zlokalizowanym tuż obok kościoła parafialnego, przy drodze na zamek (ul Kościuszki 5). W dni powszednie zwiedzanie możliwe w godz. 10 - 15. Natomiast w weekendy na zamku od godziny 10 do 18 pełnione są stałe dyżury.
W związku z pracami konserwatorskimi zachodnich murów zwiedzanie może ulec utrudnieniu lub na pewien czas wstrzymaniu.
Ponieważ informacje o godzinach otwarcia, a przede wszystkim cenach biletów szybko się dezaktualizują, sprawdź je na stronie oficjalnej opisywanego zamku/dworu: otwórz stronę obiektu
Położenie i dojazd
Centralna część woj. śląskiego. Zachód Jury Krakowsko-Częstochowska, 40 km na południe od Częstochowy. Zobacz na mapie Jury lub woj. śląskiego.
Dojazd PKS-em z Będzina, Zawiercia, Częstochowy. Autobusy jeżdżą bardzo często. Zamek znajduje się niedaleko od rynku, trzeba iść w stronę białego kościoła parafialnego. Mijamy go drogą na wprost i po prawej widać warownię.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 50.46730833°, E 19.24165833°
format DM (stopnie, minuty): N 50° 28.0384998', E 19° 14.4994998' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 50° 28' 02.31'', E 19° 14' 29.97''
Czas
Od rynku gdzie jest także przystanek PKS idzie się ok. 5 min. Pobieżne oglądnięcie z zewnątrz trwa ok. 10 min.
Bibliografia
Borkowski Jacek - Orle Gniazda Jury Krakowsko Częstochowskiej
Fidura Jolanta - Zamki i inne warownie wyżyny krakowsko-częstochowskiej
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Rogiński Ryszard - Zamki i twierdze w Polsce - historia i legendy
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: wiosną 2009
Zdjęcia z 2008 r. tuż po otwarciu wnętrza zamku i utworzeniu platformy widokowej, nadesłane przez Adama Kurasiaka
Zdjęcie nadesłane przez Zbigniewa Bereszyńskiego
Panorama
Panorama wnętrza zamku autorstwa Kamila K. z Olkusza
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Noclegi
Siewierz - Gościniec Siewierski, ul. Sportowa 11 tel.
(032) 67 42 728, gsm 602 246 028
Siewierz - Hotel - Restauracja "Prestige", ul. 11-go Listopada 17, tel. (032) 67 42 723, 67 42 724
Siewierz - Hotel - Restauracja "Podkowa", ul. Sucha 4, tel. (032) 67 41 395
Brudzowice - Hotel - Restauracja "Albatros", ul. Katowicka 10 tel. (032) 67 42 382
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
proszę poprawić literówkę Autor: ort Data: 2018-06-07 10:44:58
cyt.: podczas Konfederacji Barskiej na zamek przybył Kazimierz Puławski i zamierzał stawić tu opór rosyjskiemu generałowi Drewiczowi
wydaje mi się ze nazwisko Kazimierza nie ma w sobie "w"
proszę sprawdzić i ewentualnie poprawić, jeśli chodzi tu o Kazimierza Pułaskiego
Fantastyczni ludzie, z pasją ! Autor: Jacek Data: 2016-08-08 08:49:10
Zupełnie przypadkiem przeżyłem podróż w czasie. Będąc niedawno na zamku w Siewierzu, spóźniliśmy się na zwiedzanie. Właśnie dwóch szacownych dżentelmenów zamykało wrota zamku. Widząc moją (prawie) rozpacz, jeden z owych jegomości zaprosił nas na krótką wizytę na zamku. Specjalnie dla nas otworzył zamknięte przed chwilą wrota i poprowadził nas do wnetrza, racząc skrótową wersją historii zamku. Zaprosił nas na następny dzień, obiecując szczegółową opowieść historii zamku w Siewierzu.
Tak więc stawiliśmy się następnego dnia. We wrotach przywitali nas poprzednio poznani Panowie. Okazało się że jest to Prezes Zarządu Fundacji "Zamek Siewierski" im. Księstwa Siewierskiego - Marian Nowacki oraz nasz najwspanialszy przewodnik, Powiatowy Konserwator Zabytków w Będzinie - Artur Rok.
Trudno opisać słowami zakres wiedzy i sposób opowiadania Pana Artura. TO TRZEBA POPROSTU WYSŁUCHAĆ ! Robiliśmy to prawie na bezdechu i z rozdziawionymi ustami :)
A później się zaczęło jeszcze więcej. Pokaz walk rycerskich zaprezentowany przez grupę zapaleńców, potrafiących nawiązać kontakt z widzami jak nikt !
Jednym zdaniem - kto nie był na zamku w Siewierzu to stracił niewiarygodną okazję cofnięcia się w czasie. Więc polecamy wszystkim gorąco ! I szukajcie na zamku Pana Prezesa i najwspanialszego "narratora historii" - Pana Artura.
Wielkie, ogromne dzięki Panowie !
Zamek - niesamowita atmosfera i historia... Autor: Zwiedzający z okolic Bielska... Data: 2013-08-30 20:22:25
Zwiedzaliśmy grupka dwurodzinną zamki na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Ale najbardziej w pamięci zapadnie nam ten właśnie - w Siewierzu. Urokliwe mury i niepozorna wieża kryją w sobie ducha historycznych zawirowań, które nawiedziły ten zamek na przestrzeni stuleci. Jednak dopełnieniem tego swoistego pomnika historii jest przemiły Pan Michał z Informacji Turystycznej, który swą obfitą wiedzą i zaangażowaniem umilił nam wizytę w siewierskiej warowni. Bardzo dziękujemy Panu Michałowi i zachęcamy wszystkich do odwiedzin tego miejsca. Na prawdę warto!!!
(c) 2001-2019 BD - KONTAKT - POLITYKA PRYWATNOŚCI Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
ałkiem nieźle zachowane (w porównaniu do innych zamków na Jurze) ruiny zamku książęcego, będącego następnie siedzibą biskupów krakowskich, którego niestety nie miałem okazji zwiedzić. Po 2002 roku był udostępniany sporadycznie turystom, jednak szybko go zamknięto na amen. Obecnie jednak po pracach renowacyjnych i utworzeniu platformy widokowej jest ponownie otwarty. Szkoda, że widok z wieży nie jest zbyt atrakcyjny, a przeszklone fragmenty dziedzińca niewypałem, ponieważ z powodu wilgoci nic przez nie nie widać. Na dużą pochwałę zasługuję ostatnia rekonstrukcja mostu zwodzonego.
rewniany gród w Siewierzu znany jest z wzmianki z roku 1125 r., natomiast drewniany zamek pośród rozlewisk Czarnej Przemszy (osuszonych w XIX w.) istniał na pewno początku XIV w., gdy panował tu książę bytomski Kazimierz II. Po przebudowie budowli przez jego synów Mieszka lub Jerzego w I poł. XIV w. powstał pierwszy murowany zamek złożony ze stołpu (zachowane fundamenty pod ziemią) i budynku mieszkalnego otoczonych murem obwodowym.
