Możesz ocenić: Smolajny / warmińsko-mazurskie - Średniowieczny biskupi dwór obronny całkowicie przebudowany w pałac
Opis
iskupi pałac w Smolajnach leży na wysokim brzegu Łyny, w północnej części wsi. Na jego miejscu znajdował się kiedyś dwór obronny. Pozostał po nim tylko nasyp i prawdopodobnie fundamenty z piwnicami do których prowadzi wejście z zewnątrz.
Zachwyt poety
Piękne otoczenie pałacu zainspirowały emigracyjnego poetę Zygmunta Ławrynowicza do napisania krótkiego wiersza pt. "Smolajny": Wartkie meandry
potoczystej wody
ciche krowy
żują lato
na łąkach
Warto jednak odwiedzić to urokliwe miejsce i przekonać się, dlaczego upodobał je sobie bp Ignacy Krasicki. Wejście prowadzi od wschodu przez trzykondygnacyjną wieżę bramną, do której dostawiona jest parterowa oficyna. Sam pałac zbudowany w stylu późnobarokowym, na planie prostokąta, posiada dwie kondygnacje. Elewacje frontowa i ogrodowa są jednakowe. Po środku posiadają ozdobny ryzalit z insygniami i herbami biskupimi, zakończony trójkątnym zwieńczeniem.
We wnętrzu na parterze zobaczyć można sklepienia kolebkowe z lunetami, a w kilku pokojach na piętrze zachowały się sufity ozdobione ornamentami sztukateryjnymi w formie rozet i wici roślinnej.
Za pałacem stoi druga oficyna, neobarokowa, niegdyś dworek myśliwski.
Całość otacza piękny ośmiohektarowy park z alejkami, stawami, drewnianymi rzeźbami i zabytkowymi drzewami. Teren między pałacem a oficyną od strony wschodniej jest lekko wyniesiony, a następnie opada do stawu, być może jest to pozostałość bastionu ziemnego.
Obecnie pałac wraz z otoczeniem jest użytkowany przez technikum rolnicze i muszę przyznać, że jest to najładniejsza szkoła jaką dotychczas widziałem.
Ignacy Krasicki
"Książę poetów" pochodził się z dubieckiej linii Krasickich. Ukończył seminarium w Warszawie i dzięki poparciu możnych rodów: Lubomirskich oraz Potockich szybko awansował w hierarchii kościelnej.
Za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, z którym znał się jeszcze z Przemyśla (był tam proboszczem katedry, a Poniatowski starostą) zyskał jego ogromną przychylność mową wygłoszoną podczas koronacji. Został za to nadwornym kapelanem, stałym uczestnikiem "obiadów czwartkowych" i jednym z najbliższych ludzi króla. Zlecił mu on m.in. opracowanie koncepcji czasopisma "Monitor" finansowanego przez dwór. Krasicki był najczęściej publikującym tam autorem. W 1766 r. uzyskał sakrę biskupią i objął diecezję warmińską, a tym samym tytuł książęcy i fotel senatorski. Ta błyskotliwa kariera została zahamowana poparciem antykrólewskiej konfederacji radomskiej. Dlatego też prymasem został dopiero z nadania zaborcy pruskiego.
W ostatnich latach życia aktywnie włączył się do pracy nad podtrzymaniem ducha narodowego, wydając z tą myślą pismo "Co tydzień" i pomagając założyć Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie.
Ignacy Krasicki posiadał wszechstronną wiedzę i zainteresowania, ale sławę przyniosły mu utwory literackie. Uprawiał poezję, prozę, komedię, bajkopisarstwo, publicystykę, a wszystko na najwyższym poziomie. Swoje teksty podpisywał XBW, co oznaczało Xiążę Biskup Warmiński. Poza tym zajmował się jeszcze tłumaczeniami, heraldyką, opracował też encyklopedię historyczną i 8 tomów genealogii szlachty polskiej. Pasją biskupa były egzotyczne rośliny (stąd wspaniałe ogrody w jego rezydencjach) i ... słodycze!
Zawsze lubił wygodne życie i mimo, że posiadał duże dochody to był stale zadłużony. Po śmierci większą cześć jego majątku przejęli wierzyciele. Prochy biskupa złożone są w katedrze gnieźnieńskiej.
Historia
ieś Smolajny założył biskup warmiński Henryka Flaming w 1290 r. z przeznaczeniem na folwark. W połowie XIV wieku powstał tu dwór obronny, który stał się letnią rezydencją biskupów warmińskich. W 1414 r. podczas wojny z Krzyżakami dwór został zniszczony. Szybko go odbudowano, ale już w 1454 roku najechali go mieszkańcy pobliskiego Dobrego Miasta. Kolejne zniszczenia przyniosły lata 1519-21 i 1709. Za każdym razem obiekt był konsekwentnie odbudowywany. Dzisiejszy pałac biskupów został wybudowany w latach 1741 - 1746 z inicjatywy bp Adama Stanisława Grabowskiego. Później stał się on ulubionym miejscem pobytu słynnego satyryka i bajkopisarza bp Ignacego Krasickiego herbu Rogala, który urządził tu piękny park i wzniósł wieżę bramną w roku 1765 (być może na miejscu wcześniejszej wieży). Następnie przy pałacu wybudowano jeszcze dworek myśliwski. W II poł. XX wieku obiekt przeznaczono na Technikum Rolnicze.
Wstęp
Gdy byłem tam na wakacjach, na teren szkoły można było wejść bez problemu
Położenie i dojazd
Na północ od centrum woj. warmińsko-mazurskiego. 5 km na północ od Dobrego Miasta. 20 km na południowy-zachód od Lidzbarka Warmińskiego. Zobacz na mapie.
Pociąg z Elbląga lub Olsztyna dojeżdża do pobliskiego Dobrego Miasta. Dalej PKS-em.
Pałac leży w części wsi oddalonej od głównych dróg. Jadąc od strony Lidzbarka Warm. drogą nr 51 należy skręcić w prawo i jechać ok. 1,5 km, przekraczając most na Łynie. Jadąc drogą 507 od strony Ornety ok. 3 km od Dobrego Miasta należy skręcić w lewo i jechać ok. 2 km. Pałac będzie widoczny z daleka.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N54.025744°, E20.391566°
format DM (stopnie, minuty): 54° 1.54464'N, 20° 23.49396'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 54° 01' 32.68''N, 20° 23' 29.64''E
Czas
Z przystanku PKS przy głównej drodze trzeba iść ok. 20 minut. Pobieżne oglądnięcie pałacu i okolicy zajmuje ok. 30 min.
Bibliografia
Darmochwał T., Rumiński M. J. - Warmia Mazury - Przewodnik
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: latem 2004
Noclegi
Smolajny - Zespół Szkół Rolniczych / Pałac biskupów -
tel. (089) 616 13 19
Dobre Miasto - Pensjonat "Ranczo w Dolinie", ul. Łużycka 44, tel. (089) 616 17 58
Nowa Wieś Mała - "Dom Letniskowy" Irena Tomaszewska, tel.(089) 616 23 82
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
warte zwiedzenia Autor: jerzy Data: 2010-09-26 13:12:56
to miejsce gdzie spedilem piekne chwile w swojej mlodosci,ktore z pewnoscia jeszcze odwiedze
Faktycznie - jak na szkołę świetnie utrzymany obiekt! W dzisiejszych ciężkich finansowo dla szkolnictwa czasach to niełatwe. Warto pogratulować dyrekcji, nauczycielom i uczniom (jak znam sytuację w szkołach rolniczych - uczniowie prawdopodobnie mają duży wkłąd w utrzymanie ogrodu - praktykują w ten sposób).
Przy okazji - inny przykład pięknie utrzymanego pałacu i ogrodu przez szkołę rolniczą - Kluczkowice, k. Opola Lubelskiego.
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
iskupi pałac w Smolajnach leży na wysokim brzegu Łyny, w północnej części wsi. Na jego miejscu znajdował się kiedyś dwór obronny. Pozostał po nim tylko nasyp i prawdopodobnie fundamenty z piwnicami do których prowadzi wejście z zewnątrz.
"Książę poetów" pochodził się z dubieckiej linii Krasickich. Ukończył seminarium w Warszawie i dzięki poparciu możnych rodów: Lubomirskich oraz Potockich szybko awansował w hierarchii kościelnej.
Za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, z którym znał się jeszcze z Przemyśla (był tam proboszczem katedry, a Poniatowski starostą) zyskał jego ogromną przychylność mową wygłoszoną podczas koronacji. Został za to nadwornym kapelanem, stałym uczestnikiem "obiadów czwartkowych" i jednym z najbliższych ludzi króla. Zlecił mu on m.in. opracowanie koncepcji czasopisma "Monitor" finansowanego przez dwór. Krasicki był najczęściej publikującym tam autorem. W 1766 r. uzyskał sakrę biskupią i objął diecezję warmińską, a tym samym tytuł książęcy i fotel senatorski. Ta błyskotliwa kariera została zahamowana poparciem antykrólewskiej konfederacji radomskiej. Dlatego też prymasem został dopiero z nadania zaborcy pruskiego.
W ostatnich latach życia aktywnie włączył się do pracy nad podtrzymaniem ducha narodowego, wydając z tą myślą pismo "Co tydzień" i pomagając założyć Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie.
ieś Smolajny założył biskup warmiński Henryka Flaming w 1290 r. z przeznaczeniem na folwark. W połowie XIV wieku powstał tu dwór obronny, który stał się letnią rezydencją biskupów warmińskich. W 1414 r. podczas wojny z Krzyżakami dwór został zniszczony. Szybko go odbudowano, ale już w 1454 roku najechali go mieszkańcy pobliskiego Dobrego Miasta. Kolejne zniszczenia przyniosły lata 1519-21 i 1709. Za każdym razem obiekt był konsekwentnie odbudowywany. Dzisiejszy pałac biskupów został wybudowany w latach 1741 - 1746 z inicjatywy bp Adama Stanisława Grabowskiego. Później stał się on ulubionym miejscem pobytu słynnego satyryka i bajkopisarza bp Ignacego Krasickiego herbu Rogala, który urządził tu piękny park i wzniósł wieżę bramną w roku 1765 (być może na miejscu wcześniejszej wieży). Następnie przy pałacu wybudowano jeszcze dworek myśliwski. W II poł. XX wieku obiekt przeznaczono na Technikum Rolnicze.
Darmochwał T., Rumiński M. J. - Warmia Mazury - Przewodnik
