amek świdnicki nie przetrwał do naszych czasów, ale pozostało po nim kilka pamiątek.
Stał w północno-zachodniej części miasta, przy nieistniejącej Bramie Strzegomskiej z zachowaną basteją, w miejscu obecnego zboru Kościoła Zielonoświątkowego. Budynek ten postawiono na piwnicach i fundamentach zamkowych. W historii pełnił on zresztą bardzo wiele funkcji, stąd w starszej literaturze różnie się go nazywa.
Zamek i piwo
W muzeum świdnickim znajdziemy także XVI-wieczny kufel piwny używany na zamku. Ma to zapewne związek z prawem cesarskim jakie posiadał zamek (czyli jego aktualny zarządca) do 10 warów rocznie. 1 war w zależności od pojemności kotła w browarze, wynosił ok. 8000 litrów. Przywilej ten był przyczyną długotrwałych sporów z radą miejską, zakończonych dopiero w 1614 r. całkowitym zrzeczeniem się przez zamek, prawa do warzenia piwa za kwotę zadośćuczynienia w wysokości 1000 talarów.
Najważniejszy jego element to wejście z portalem z 1537 roku, a więc z czasów budowy nowej rezydencji renesansowej przez Franza Grimma. Portal zbudowano z piaskowca. Oprócz daty widnieje na nim m.in. jednogłowy orzeł - herb cesarza Ferdynanda I oraz podpis z jego długą tytulaturą.
Obok wejścia w wykopie widać stare fundamenty, ale nie pochodzą on z zamku lecz z przyzamkowych miejskich murów obronnych.
Niestety do piwnic nie udało mi się wejść. Kolejne pozostałości zamku znalazłem za to w muzeum w ratuszu. Jest tam np. kawałek gotyckiego okna.
Wyglądu zamku średniowiecznego nie da się już odtworzyć, ale wiadomo że nie był oni ani duży ani warowny. W starych opisach używano nawet skromnego określenia "Haus". Wielokrotnie w dziejach go zdobywano.
Późniejszy zamek renesansowy był na pewno obszerniejszy. Posiadał zabudowę złożoną z trzech skrzydeł. Od miasta oddzielony był murem z dwiema czworobocznymi wieżami po bokach.
Wg makiety z wyglądem miasta w XVII wieku znajdującej się w muzeum, warownia posiadała coś co wygląda na przedzamcze z ogrodem. Usytuowanie budynków zamkowych jest na niej jednak dosyć dziwne.
O ile istnienie połączonych skrzydeł północnego i zachodniego z ozdobnymi szczytami nie budzi zastrzeżeń, to postawienie 3 połączonych budynków w środku założenia, wydaje się problematyczne. Na makiecie nie widać bramy - jej funkcję mogła pełnić jedna z wież.
Panorama Świdnicy od południa na miedziorycie Meriana z poł. XVII wieku. Zamek po lewej, prawdopodobnie pierwsze oznaczone wieże. Niestety oznaczenia i opisy są mało czytelne, poniżej zbliżenie na tę część miasta
Rekonstrukcja
Widok na zamek od zachodu na makiecie miasta z XVII wieku. Po prawej prawdopodobnie przedzamcze z ogrodem. Po lewej Brama Strzegomska i zachowana do dziś basteja
Widok na zamek od południa na tej samej makiecie.
Plan
Plan miasta wg Meriana z poł. XVII wieku. Powiększony został zamek wraz z basteją i Bramą Strzegomską. Widać dwie wieże.
Historia
oczątkowo drewniany zamek wzniesiono prawdopodobnie końcem XIII stulecia z inicjatywy
księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I, ale mogli go też postawić jeszcze wcześniej książęta wrocławscy. W 1313 r. warownia uległa spaleniu, ale została odbudowana przez księcia Bernarda. W 1326 r. przy okazji przejmowania władzy w księstwie przez Bolka II pochodzi pierwsza zachowana wzmianka o zamku. Do 1392 r. był on pod władaniem jego małżonki księżnej Agnieszki, dla której była to ulubiona rezydencja. Spędzała tu zawsze święta.
Następnie wraz z całym księstwem świdnicko-jaworskim zamek przejęli królowie czescy. Ci przekazywali go przedstawicielom różnych rodów rycerskich jako burgrabiom, np. Buchwald, Kirschberg, Hertel. W 1428 r. zamek zajęli husyci, ale odbili go mieszczanie świdniccy i wrocławscy. W I poł. XVI wieku w związku z przystąpieniem Świdnicy do tzw. Związku Monetarnego i umieszczeniem w zamku mennicy, budowlę dwukrotnie opanowali mieszczanie.
Ptasia rezydencja
Mikołaj Thomas, znany pastor ze Zgorzelca urodzony w Świdnicy i autor "Pieśni pochwalnej o mieście Świdnicy" w roku 1597 napisał o zamku "odpowiednie mieszkanie dla wróbli i złodziejskich kawek". Stan budowli był już więc fatalny na długo przed wojną 30-letnią...
W 1526 r. Śląsk przejęli Habsburgowie. Kres istnienia średniowiecznej warowni przyniósł wielki pożar z 1528 roku. Ruinę dostał dr Franz Grimm jako zastaw od cesarza Ferdynanda I i przy pomocy materiałów budowlanych otrzymanych od miasta, przebudował ją w nowoczesną renesansowa rezydencję. Kolejnymi właścicielami byli von Gellhornowie, a od 1563 r. Dietrich von Mühlheim, na pocz. XVII wieku Nikolaus von Burghaus a w końcu von Nostitzowie. Wojna 30-letnia (1618-1648) doprowadziła do całkowitego upadku zamku, podobnie jak i całego miasta. W 1673 wybuchł w nim kolejny pożar.
W 1680 r. na miejscu zamku Christoph Wenzel von Nostitz ufundował klasztor a 2 lata później kościół kapucynów pw. św Antoniego. W 1810 r. wraz z kasata zakonu, klasztor zamieniono na szpital, a świątynia stała się kościołem garnizonowym. Kościół funkcjonował do lat 70-tch XX wieku, gdy zrujnowany budynek ostatecznie opuszczono. W 1989 r. przejęli go zielonoświątkowcy i stopniowo przywracają do stanu używalności.
Wstęp
Zbór zielonoświątkowców nie jest ogrodzony i portal można oglądać do woli.
Położenie i dojazd
Centralna część woj. dolnośląskiego. 50 km na południowy zachód od Wrocławia, 20 km na wschód od Wałbrzycha. Zobacz na mapie.
Z dojazdem nie ma problemu.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N50.8437390867°, E16.4834142901°
format DM (stopnie, minuty): 50° 50.624345202'N, 16° 29.004857406'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 50' 37.46''N, 16° 29' 00.29''E
Bibliografia
Nowotny Sobiesław - Zamek książęcy w Świdnicy
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Guerquin Bohdan - Zamki śląskie
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Mazurska Teresa, Rachwalski Eugeniusz, Załęski Jerzy - Zamki Dolnego Śląska
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Zapraszamy na nową stronę zamku www.zamekswidnica.pl Autor: Zamek Świdnica Data: 2014-04-08 08:37:08
Jesteśmy też na
https://www.facebook.com/ZamekSwidnica?ref=hl
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).