Tyszowce
Średniowieczny zamek książęcy







Opis i stan obecny


Jeden z wielu zamków na Lubelszczyźnie, bardzo słabo udokumentowanych. Obiekt stał na nasypie za południowo - wschodnim narożnikiem rynku, przy niegdyś dużym stawie. Do dziś wzniesienie to nazywa się "Zamczysko" i jest zabudowane. Przeprowadzenie jakichkolwiek badań nie jest więc możliwe. Był to niewielki zamek drewniany, ponieważ wiadomo, że cała zabudowa miejska do końca XVIII wieku była drewniana.


Plany i rekonstrukcje


Tyszowce na mapie z XVIII w.
Tyszowce na austriackiej mapie z XVIII wieku. Zamek zaznaczony na niebiesko. Podobny symbol (podwójny kwadrat) widnieje m.in. na grodziskach, ale i całkowicie zrujnowanych budowlach murowanych.


Historia, wydarzenia


Przypuszcza się, że budowa zamku zbiegła się z nadaniem Tyszowcom praw miejskich na początku XV wieku. Fundatorem był książę mazowiecki i bełski Ziemowit IV. Od 1462 r. miasto stało się własnością królewską jako starostwo niegrodowe w woj. bełskim. Od tej pory zamek był siedzibą starosty. W Kronice A. Gwagnina istnieje zapis "Thyszowice miasto drzewiane w równinie, a zamek na górze leży". Warownia tyszowiecka jest jeszcze wspomniana w dokumentach z roku 1611 i ... tyle o niej wiadomo. Z pewnością uległa zniszczeniu podczas jednego z najazdów obcych wojsk na ziemie Rzeczpospolitej w XVII wieku.


ozdoba
Konfedaracja tyszowiecka
Tyszowce stały się sławne dzięki konfederacji tyszowieckiej zawiązanej podczas "potopu" szwedzkiego 29 grudnia 1655 r. Przywódcami konfederacji zostali hetmani koronni: Potocki i Lanckoroński. Porzucili oni służbę szwedzką i wystąpili wraz ze swoim wojskiem przeciw najeźdźcy, stając tym samym po stronie króla Jana Kazimierza i wzywając lud do walki. Mimo iż konfederację ogłoszono w kościele, to z pewnością hetmani i oficerowie kwaterowali na zamku (zakładając że jeszcze istniał) przygotowując ten doniosły akt. Tak opisał to wydarzenie ówczesny kronikarz Wespazjan Kochowski: "minęło wreszcie odrętwienie, podstępy wrogów wyszły na jaw [...], wszyscy ci którzy zdecydowali się przeciwstawić przemocy, zawiązali w Tyszowcach godną pamięci potomnych konfederację".
W późniejszej potyczce ze Szwedami, konfederaci odnieśli zwycięstwo. Chcąc się zemścić, Szwedzi przysłali Tyszowianom 12 woskowych świec o wadze 50 kg każda, napełnionych prochem. Jednak Polacy ostrzeżeni o podstępie, nie zapalili świec. Na pamiątkę tego wydarzenia do dzisiaj wykonywane są tutaj z wosku pszczelego, największe na świecie świece o długości 6 m i wadze 45 kg. W czasie uroczystych procesji są one niesione przez parafian.



Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktor Oglądnięcie z zewnątrz z różnych punktów terenu zamkowego trwa ok. 10 minut.

WSTĘP
punktor Własność prywatna. Można popatrzeć z oddali.



Położenie i dojazd


Południowo - wschodnia cześć woj. lubelskiego. 25 km na południowy zachód od Hrubieszowa, 33 na południowy wschód od Zamościa. Zobacz na mapie.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.615986083° E23.698397693°  
format DM (stopnie, minuty):   50° 36.95916498'N 23° 41.90386158'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 36' 57.55''N 23° 41' 54.23''E 



Bibliografia



punktor Górak Jan - Miasta i miasteczka zamojszczyzny
punktor Rolska-Boruch Irena - Domy pańskie na Lubelszczyźnie od późnego gotyku do wczesnego baroku


Noclegi



Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Zamek       Autor:  Bogdan      Data:  2015-04-24 07:46:05
    Mnie również miło zaskoczyła wiadomość o zamku w Tyszowcach, musze to sprawdzić naocznie. Zgadzam się z Jackiem, że Huczwa została zniszczona przez meliorantów w barbarzyński sposób. Dziś wcześniej czytałem o planach Natura 2000. Włodarze terenu ma którym zmeliorowali rzekę juz załatwili Ostoję Tyszowiecką. Obniżenie lustra wody zmienia totalnie wygląd jej doliny - wysycha. jak można było do tego dopuścić. Ale przyjrzyjcie się w Tyszowcach na małym moście gdzie budują się ludzie i kto im pozwala stawiać dom 20 m od rzeki. pozdrawiam
  • zamek       Autor:  Paweł      Data:  2012-03-09 16:30:30
    Zamek stał tam gdzie teraz jest DOM Nauczyciela. Też pochodzę z Tyszowiec i dopiero na tej stronie dowiedziałem się o jego istnieniu. Sztuczny nasyp widać gdy się już wie na co patrzeć. Zwłaszcza od strony Huczwy.   Wyrazy szacunku dla Administratora strony.   Paweł L
  • Re: W którym miejscu dzisiejszych Tyszowiec stał Zamek?       Autor:  Anonim      Data:  2011-02-08 22:09:47
    Również pochodzę z Tyszowiec.W szkole uczono mnie o historii tej miejscowości i jej okolicach ale o jakimś zamku w Tyszowcach dowiaduję się dopiero z tego artykułu.





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.