Możesz ocenić: Uniejów / łódzkie - Gotycki zamek arcybiskupi, później rozbudowany
Opis
bardzo ładnej okolicy przy brzegu Warty na niewielkim sztucznym wzniesieniu stoi okazały zamek uniejowski. Jest on wyjątkowy ze względu na to iż przez całą swoją historię był zamieszkiwany i użytkowany. Składa się z wysokiej na 30 m okrągłej baszty - donżonu i dwóch czworobocznych wież połączonych razem skrzydłami mieszkalnymi. Mimo że elementy obronne na przestrzeni dziejów zostały znacznie zredukowane to z tyłu zamku możemy jeszcze zobaczyć 3 linie murów.
Zamek posiada wewnętrzny dziedziniec w którym na jednej ze ścian widnieje herb Jelita i tekst autora przebudowy z I poł. XVI w. Dwa inne herby arcybiskupów (Wąż i Pomian), którzy przebudowali zamek w XVII w. znajdują się nad portalem wejściowym.
Do zwiedzania jest niewiele, tylko jedna komnata z zabytkowym wyposażeniem i polichromią na ścianie będącą pozostałością po mieszczącej się tu kaplicy oraz baszta (widok jest bardzo rozległy). Reszta obiektu przeznaczona jest na hotel, kawiarnię a nawet nocny klub. Zamek otacza duży park z 60 gatunkami drzew i krzewów, jest on jednak bardzo zaniedbany. Trwają w nim jakieś prace archeologiczne.
Aktualizacja: Ostatnio zamek i park poddane zostały rewitalizacji. Obecnie oferowane są w noclegi w 24 pokojach oraz 2 sale konferencyjne.
Plan
Plan zamku z XIV w. wg B. Guerquina. A - dom mieszkalny, B - kaplica, C - baszta - stołp, D - brama. Narożniki zachodnie zostały następnie zamienione na wieże mieszkalne.
Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
Historia
amek w Uniejowie wzniesiono z inicjatywy bliskiego współpracownika Kazimierza Wielkiego - arcybiskupa Jarosława Bogorii Skotnickiego w II poł. XIV w. Murowana gotycka warownia na planie czworoboku o wymiarach 25 x 28 m, otoczona była ponad 10-metrowym murem, fosą i palisadą, posiadała trzykondygnacyjny budynek mieszkalny od zachodu z dołączonym budynkiem kaplicy i wysoką zachowaną do dziś basztą - stołpem od wschodu. Brama prowadziła od strony południowej. Wcześniej na miejscu obecnego zamku stała bliżej nieznana drewniana warownia zniszczona w 1331 r. przez Krzyżaków.
Widok od płd.-zach. w połowie XIX wieku, z tzw. Albumów Stronczyńskiego
1339 r. - pierwsza wzmianka o pierwotnym zniszczonym zamku w Uniejowie
Skarbiec zamkowy
Ze względu na swoje położenie i obronność zamek w Uniejowie w czasie wojen był schronieniem dla skarbca i archiwum gnieźnieńskiego. Podczas Wojny Trzynastoletniej 1454 - 1465 przerzucono tu m.ni. skrzynie z głową św. Wojciecha, relikwie św. Gedeona i towarzyszek św. Urszuli oraz pastorały, srebrne lichtarze, złotą monstrancję i kielich arcybiskupa Skotnickiego. Powstała też legenda, że w tym okresie wykopano tunel pod Wartą łączący zamek i kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP. Do dzisiaj są tam ponoć ukryte skarby arcybiskupa
ok. 1360 r. - budowa nowego zamku. Odtąd był on ośrodkiem władzy arcybiskupiej aż do końca XVIII w.
przełom XIV i XV w. - stare fortyfikacje z palisadą i fosą zamieniono na drugą mniejszą linię murów
1422 r. - w więzieniu zamkowym z rozkazu papieża osadzono husytów
ok. poł. XV w. - rozpoczęto pierwszą rozbudowę zamku. Powierzchnia zamku wzrosła prawie dwukrotnie. Od zachodu postawiono 2 czworoboczne wieże mieszkalne. Powstała wtedy nowa dekoracja kaplicy w tym zachowana do dziś polichromia
pocz. XVI w. - ówczesny opis zamku mówi, iż jest w dobrym stanie, mury zwieńczone były kunsztownymi blankami. Zamek posiadał 3 działa, 19 hakownic, 10 rusznic i beczkę prochu
1525 r. - wielki pożar zniszczył zamek
1534 r. - odbudowę zamku przeprowadził starosta Stanisław z Gomolina herbu Jelita. Zbudował on też nowy budynek w kształcie litery L łączący podwyższoną basztę i wieżę bramną. Zamek zyskał cechy renesansowe
koniec XVI w. - w zamku na naradzie przebywał król Stefan Batory
lata 1638-45 - okres kolejnej przebudowy jaką przeprowadzili arcybiskupi Jan Wężyk herbu Wąż i Maciej Łubieński herbu Pomian. Przekształcili oni zamek w okazałą rezydencję renesansowo-barokową kosztem warowności
Zamek wg ryciny z I poł. XIX w. ze "Wspomnień Wielkopolski" Raczyńskiego
Źródło: Zamki w Polsce, Bohdan Guerquin, Arkady 1984
1655 r. - podczas "potopu szwedzkiego" zamek został spustoszony
Pracowity więzień
W 1485 roku miało miejsce w Uniejowie głośne wydarzenie. W zamku uwięziono znanego architekta i rzeźbiarza Hansa Brandta, który wykonywał zlecenie od arcybiskupa Jakuba z Sienna na nagrobek św. Wojciecha w Katedrze Gnieźnieńskiej. Brandt mimo że zainkasował zapłatę to nie wykonał swojej pracy w terminie. Został więc pojmany i zmuszony do pracy w uwięzieniu, pod czujnym okiem arcybiskupa. W Uniejowie przebywał aż do ukończenia nagrobka czyli cały rok. Na złe mu to nie wyszło, bo jego dzieło uznane za wybitne można do dziś podziwiać w Gnieźnie.
1704 r. - kolejne zniszczenia przyniósł najazd wojsk saskich
1736 r. - następny pożar zniszczył zamek. Mimo że powoli tracił status głównej siedziby arcybiskupiej to wciąż był użytkowany
1745 r. - arcybiskup Krzysztof Szembek dokonał częściowej restauracji zamku
1796 r. - zamek został upaństwowiony przez zaborcę pruskiego
1836 r. - po upadku powstania zamek i tytuł hrabiowski otrzymał pochodzący z Estonii carski generał Aleksander Toll za rozbicie wojsk polskich pod Ostrołęką
1848 r. - Toll rozpoczął odbudowę zamku. Rozebrał zachodni mur obwodowy i postawił klasycystyczny taras, a staraniem jej żony powstał park krajobrazowy
po 1918 r. - zamek przejęli Polacy. Działało tu gimnazjum a później pensjonat
po 1939 r. - zamek został poważnie zniszczony, wykorzystywanego jako magazyn zboża i nawozów
lata 1957-67 - podjęto prace restauratorskie wg projektu Zdzisława i Heleny Ziętkiewiczów
1995 r. - zamek został przekazany w zarządzanie Radzie Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich.
2008 r. - przy zamku powstał wielki kompleks termalny
2011 r. - zamek został zamknięty na czas rewitalizacji, zakończonej w 2015 r.
Obraz A. Sulczyńskiego z 1914 r.
Wstęp
Wolny do parku i na dziedziniec. Zwiedzanie kaplicy i baszty płatne. Oficjalnie tylko w niedzielę ale jeśli jest personel (podczas naszej wizyty od godz. 14.00) to i w inne dni można zostać wpuszczonym.
Położenie i dojazd
Północno-zachodnia część woj. łódzkiego. 50 km na północny zachód od Łodzi, 22 km na wschód od Turku. Zobacz na mapie.
Dojazd PKS-em z Łodzi lub Turku, autobusy jeżdżą bardzo często. Najbliższa stacja PKP to Kłódno (10 km na wschód). Z centrum miasteczka do zamku idzie się drogą przez most na Warcie. Już z daleka widać wieżę. Jadąc samochodem należy na rondzie przed centrum pojechać na zachód w stronę mostu i zaraz za rzeką skręcić w prawo. Przy zamku jest duży bezpłatny parking.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 51.97302778°, E 18.78880833°
format DM (stopnie, minuty): N 51° 58.3816668', E 18° 47.3284998' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 51° 58' 22.90'', E 18° 47' 19.71''
Czas
Z centrum miasteczka do zamku idzie się ok. 10 minut. Pobieżne oglądnięcie zamku i parku zajmuje ok. 35 min.
Bibliografia
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Jurasz Tomasz - Zamki i ich tajemnice
Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Rogiński Ryszard - Zamki i twierdze w Polsce - historia i legendy
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: latem 2003
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Miniforum
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
bardzo ładnej okolicy przy brzegu Warty na niewielkim sztucznym wzniesieniu stoi okazały zamek uniejowski. Jest on wyjątkowy ze względu na to iż przez całą swoją historię był zamieszkiwany i użytkowany. Składa się z wysokiej na 30 m okrągłej baszty - donżonu i dwóch czworobocznych wież połączonych razem skrzydłami mieszkalnymi. Mimo że elementy obronne na przestrzeni dziejów zostały znacznie zredukowane to z tyłu zamku możemy jeszcze zobaczyć 3 linie murów.
Zamek posiada wewnętrzny dziedziniec w którym na jednej ze ścian widnieje herb Jelita i tekst autora przebudowy z I poł. XVI w. Dwa inne herby arcybiskupów (Wąż i Pomian), którzy przebudowali zamek w XVII w. znajdują się nad portalem wejściowym.
Do zwiedzania jest niewiele, tylko jedna komnata z zabytkowym wyposażeniem i polichromią na ścianie będącą pozostałością po mieszczącej się tu kaplicy oraz baszta (widok jest bardzo rozległy). Reszta obiektu przeznaczona jest na hotel, kawiarnię a nawet nocny klub. Zamek otacza duży park z 60 gatunkami drzew i krzewów, jest on jednak bardzo zaniedbany. Trwają w nim jakieś prace archeologiczne.
amek w Uniejowie wzniesiono z inicjatywy bliskiego współpracownika Kazimierza Wielkiego - arcybiskupa Jarosława Bogorii Skotnickiego w II poł. XIV w. Murowana gotycka warownia na planie czworoboku o wymiarach 25 x 28 m, otoczona była ponad 10-metrowym murem, fosą i palisadą, posiadała trzykondygnacyjny budynek mieszkalny od zachodu z dołączonym budynkiem kaplicy i wysoką zachowaną do dziś basztą - stołpem od wschodu. Brama prowadziła od strony południowej. Wcześniej na miejscu obecnego zamku stała bliżej nieznana drewniana warownia zniszczona w 1331 r. przez Krzyżaków.
1339 r. - pierwsza wzmianka o pierwotnym zniszczonym zamku w Uniejowie
