Wierzchosławice

Średniowieczny dwór rycerski

Pierwszą siedzibę obronną wzniósł prawdopodobnie cześnik krakowski Włodek z Charbinowic w 2. poł. XIV wieku. W XV wieku przebudował ją, względnie postawił od nowa, jego syn Bartosz. Po bezpotomnej śmierci Bartosza w 1481 roku, wieś wraz z dworem obronnym kupił Jan Amor Tarnowski herbu Leliwa. Za czasów jego syna, również Jana Amora, hetmana wielkiego (rok 1539) zachował się dokument przekazujący w dożywocie wojskiemu chełmskiemu Stanisławowi Rzeszowskiemu Wierzchosławice "cum fortalicio et praedio" (z dworem obronnym i folwarkiem). Mając w pobliżu swoja siedzibę w Tarnowie, Tarnowscy nie zajmowali się tym obiektem, traktując go jako przedmiot dzierżaw. Zameczek szybko popadł więc w ruinę, a na jego miejscu Konstanty Ostrogski wzniósł bardzo okazały, choć drewniany dwór znany z inwentarza z roku 1650. Stał on wciąż na średniowiecznym kopcu otoczonym fosą. Jest bardzo prawdopodobne, że w 1652 roku budowla została spalona przez zagon Kozaków, o którym wiadomo, że zapuścił się w rejony Wierzchosławic.
Z 1743 roku pochodzi jeszcze wzmianka o przebudowie siedziby wierzchosławickiej przez kasztelana sądeckiego Piotra Wodzickiego, który dzierżawił wieś od Pawła Karola Sanguszki. Dwór przestał istnieć w XIX wieku.