ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | ||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Wiewiórka (woj. podkarpackie) - Szlachecki dwór obronny (zniszczony)
Jeden z najwspanialszych polskich dworów renesansowych
XVIII-wieczna mapa pokazuje, że stał on w otoczeniu 5 innych budynków i ogrodu.
Próba rekonstrukcji dworu w XVI/XII wieku Krzysztofa Moskala Schematyczny plan Zamczyska w Wiewiórce wg. A. Talara Mapa z ok. 1770 roku przedstawiająca Wiewiórkę. Teren dworski to oznaczony samotny czworobok na wschód od zabudowań wsi. Mimo że na tej austriackiej mapie wojskowej starano się przedstawiać wszelkie fortyfikacje i dość wiernie odtwarzać wygląd majątków dworskich, zdarzały się wyjątki. Wiewiórka jest chyba jednym z nich. Świadczy o tym brak kopca oblanego fosą i stawów, których kilka przetrwało nawet do dziś. Widać natomiast dość gęstą zabudowę dworską. Mapa z XIX wieku przedstawia dwór (D), stawy oraz folwark (F) od północnego wschodu.
Do dziejów obiektu bardzo trudno dotrzeć, jest on jednak wspominany w literaturze historycznej. Zbudował go być może sam hetman Jan Tarnowski herbu Leliwa na początku XVI w., ewentualnie rozbudował istniejący dworek swoich rodziców, ponieważ okolica była wianem jego matki Barbary z Rożnowa. Był to dwór obronny położony na wzgórzu z przynajmniej jedną wieżą.
1556 r. - we dworze hetmana odbyło się zebranie jego zwolenników, na którym spisano postulaty reform religijnych na przyszły sejm. Obejmowały one m.in.: małżeństwo księży, komunię pod dwiema postaciami, mszę w j. polskim. Była to odpowiedź na daleko bardziej radykalne postulaty synodu duchownego reformatów z Łowicza.
W tym samym roku we dworze wiewióreckim schronił się słynny poeta i zwolennik reformacji Andrzej Frycz Modrzewski, wyrzucony pod naciskiem nuncjusza papieskiego Lippomana z dworu wolborskiego bp Drohojewskiego. 1561 r. - do Wiewiórki przebył brat nuncjusza papieskiego Bongiovanni w celu nakłonienia hetmana do całkowitego zerwania z reformacją. Niestety, był on już chory i wkrótce potem zmarł. Wiewiórkę odwiedziło następnie wielu protestantów próbujących nakłonić rodzinę hetmana do zaniechania katolickiego pochówku, co im się nie udało. Zameczek jak i resztę majątku odziedziczył po hetmanie jego jedyny syn Jan Krzysztof Tarnowski 1567 r. - po śmierci Jana Krzysztofa dwór przeszedł w ręce jego siostry Zofii, która wyszła za Konstantego Wasyla Ostrogskiego. Tytułowała się hrabią na Tarnowie, ale na swą główną rezydencję wybrała Wiewiórkę 1570 r. - Tarnów został najechany przez wojska starszej linii Tarnowskich, którzy nie pogodzili się z przejęciem ich gniazda rodowego przez Ostrogskich. Konstanty Wasyl Ostrogski, który zarządzał zamkiem tarnowskim nie miał wystarczająco licznych oddziałów i podczas szturmu na Tarnów przebywał wraz ciężarną żoną w bardzo dobrze ufortyfikowanym dworze wiewióreckim ok. 1650 r. - Wiewiórka była siedzibą wojewody krakowskiego Władysława Dominika Zasławskiego Ostrogskiego, znanego z haniebnej ucieczki spod Piławiec w roku 1648 Do dalszych dziejów dworu w Wiewiórce trudno dotrzeć, wiadomo tylko że kolejni Zasławscy - Ostrogscy bardzo lubili tu przebywać 1961 r. - przeprowadzono niewielkie prace archeologiczne. Odkryto resztki ceramiki i kafli piecowych, które datowano na XV w. Od strony zachodniej stwierdzono istnienie wału ziemnego, po którym dziś już nie ma śladu. Narożnik południowo zachodni jest rozleglejszy niż pozostałe dlatego tutaj umiejscawia się wieżę. Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamkowego w Wiewiórce. Widać czytelne miejsce po siedzibie oraz szereg stawów istniejących do dziś oraz wyschniętych od północy i zachodu.
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Oglądnięcie terenu dworu zajmuje ok. 15 minut. WSTĘP Wolny.
Zachodnia część woj. podkarpackiego. 5 km na północny-wschód od Dębicy. Zobacz na mapie.
Wzgórze, na którym stał dwór znajduje się po wschodniej stronie wsi, 300 m od drogi z Dębicy na Radomyśl Wielki. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N50.10908806°, E21.33917974° format DM (stopnie, minuty): 50° 6.5452836'N, 21° 20.3507844'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 06' 32.72''N, 21° 20' 21.05''E
Szope Maciej - Grodziska i zamczyska województwa tarnowskiego Praca zbiorowa - Przemiany architektury rezydencjonalnej w XV-XVIII wieku na terenie dawnego województwa sandomierskiego
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę