Możesz ocenić: Wojciechów / lubelskie - Średniowieczny zamek rycerski
Opis
amek w Wojciechowie to obecnie tylko wieża mieszkalno-obronna stojąca w centrum wsi przy małej rzeczce, dopływie Bystrej. Wieża zwana jest "ariańską", ponieważ w XVI została zamieniona przez innowierców na zbór ariański. Zbudowana jest z kamienia na planie czworoboku o wymiarach 12x13 m i posiada trzy kondygnacje. Od strony północnej wieżę wspierają masywne narożne szkarpy, dziś jest tam kawiarnia. Od południa z kolei dostawiona jest otynkowana przybudówka z klatką schodową, która nieco psuje ogólny wygląd obiektu. Pierwotnie właśnie od tej strony prowadziło wejście. Od wschodu, przy dojeździe do wieży stoi odcinek muru z otworami strzelniczymi. Jest to chyba rekonstrukcja na gruzach zachowanych resztek murów obwodowych. Zachowała się też fosa. Nie jest dokładnie znany pierwotny wygląd założenia. Przy wieży od strony południowej stał kiedyś budynek zamkowy prawdopodobnie z drewniano-ziemnymi bastejami. Był on piętrowy, trójdzielny i posiadał alkierz z klatką schodową oraz być może wieżę. Odkryte przez archeologów resztki pokazały że frontowa elewacja zbudowana była z ozdobnej cegły szkliwionej z motywem rombów. Także od strony płn.-zach. odnaleziono ślady jakichś ufortyfikowanych zabudowań, przypuszczalnie było to podzamcze z folwarkiem. Stoi tam stodoła, w której widać jeszcze dawny mur zamkowy ze strzelnicami.
Obecnie w wieży mieści się m.in. biblioteka gminna oraz Muzeum Kowalstwa, Wojciechów jest bowiem miejscem słynnych ogólnopolskich spotkań kowali. Odbywają się tu wtedy pokazy i konkursy kucia.
Wieża w XIX wieku. Jak widać wtedy wejście prowadziło od strony dzisiejszej kawiarni czyli od północy.
Plan
Plan całego założenia z połowy XIX w.
Źródło: Domy Pańskie na Lubelszczyźnie, Irena Rolska-Boruch, KUL 2003
Historia
arowną siedzibę murowaną w Wojciechowie wzniósł prawdopodobnie w II poł. XV w. Piotr Szczekocki herbu Odrowąż, ale szybko rozbudował ją albo Andrzej Tęczyński albo Jan Pilecki. Zamek otoczony był najpierw umocnieniami drewniano-ziemnymi, a następnie murem ze strzelnicami kluczowymi, pełnił bowiem ważne funkcje strategiczne - leżał na trakcie z Krakowa na Łuków i Litwę oraz na drodze z Lublina do Kazimierza.
Wieża i jej otoczenie w latach 1852-1853
Źródło: Domy Pańskie na Lubelszczyźnie, Irena Rolska-Boruch, KUL 2003
ok. 1479 r. - Katarzyna Szczekocka wniosła Wojciechów w wianie podkomorzemu chełmskiemu Andrzejowi Tęczyńskiemu
1483 r. - poprzez kolejny mariaż, tym razem Katarzyny Tęczyńskiej z Janem Pileckim okolica przeszła na własność Pileckich herbu Leliwa. Nie wiadomo czy rozbudowę wcześniejszego fortalicjum rycerskiego m.in. o zachowaną do dziś trzykondygnacyjną wieżę mieszkalną przypisać należy Pileckiemu czy Tęczyńskiemu. Natomiast prawie pewne jest, że pierwotnie była to wieża bramna
Słynna wieża
Wieżę w Wojciechowie opisał w powieści "Nawracanie Judasza" Stefan Żeromski. Pierwowzorem jej bohatera był Jan Koszczyc-Witkiewicz kierujący tu przed wojną pracami restauracyjnymi. Gdy wieżę przejął Stanisław Spinka, stała się ona znanym ośrodkiem reformacji. Spinka udzielił m.in. schronienia kalwińskiemu kaznodziei Marcinowi Krowickiemu. Jak pisał Żeromski dzięki autorytetowi Krowickiego wśród zwolenników nowej wiary, izba w wojciechowskiej wieży stała się "jedną z najdostojniejszych kazalnic świata".
pocz. XVI w. - aby zwiększyć walory obronne, zamek otoczono kamiennym murem z otworami strzelniczymi
1534 r. - zamek jest po raz pierwszy wspomniany w dokumentach przy okazji przekazania Wojciechowa w dzierżawę Firlejom herbu Lewart 1580 r. - zamek kupili kalwini - Spinkowie herbu Prus. Wieża przekazana została na potrzeby innowierców
1599 r. - następnie przejął go Paweł Orzechowski herbu Rogala
pocz. XVII w. - Orzechowscy postawili przy dawnym budynku zamkowym nowy renesansowy pałac a wieże przebudowali, powstała wtedy przybudówka z klatką schodową, choć niektórzy badacze utrzymują że istniała ona już wcześniej
1788 r. - następnymi właścicielami byli kolejno: Morscy, Ostrowscy, Grodziccy, Swieżawscy, Popławscy. Wieża w tym czasie była wykorzystywana do celów gospodarczych. W bliżej nieznanych okolicznościach, zapewne podczas któregoś najazdu szwedzkiego zamek został całkowicie zniszczony i rozebrany , ostała się tylko wieża
1910 r. - ówcześni właściciele Natalia i Józef Popławscy przekazali wieżę Towarzystwu Opieki nad Zabytkami Przeszłości, które rozpoczęło jej odbudowę przerwaną przez wybuch wojny. Kolejne prace także zostały nie dokończone z powodu następnej wojny w 1939 r.
1953 r. - pod kierunkiem B. Guerquina rozpoczęto prace zabezpieczające zrujnowaną wieżę
1972 r. - wreszcie przeprowadzono gruntowny remont. Wieża została przekazana Gminnemu Ośrodkowi Kultury
1993 r. - w wieży otworzono Muzeum Kowalstwa
Wieża w latach 1852-1853.
Źródło: Domy Pańskie na Lubelszczyźnie, Irena Rolska-Boruch, KUL 2003
Wstęp
Wolny. Płatny tylko do muzeum - 2.5 zł ( 2 zł ulgowy). Czynne w godz. 10.00-17.00 (w niedzielę do 16.00) od maja do września.
Położenie i dojazd
Zachodnia cześć woj. lubelskiego. 16 km na południowy wschód od Kazimierza Dolnego, 8 km na północ od Bełżyc. Zobacz na mapie.
Pociągiem można dojechać tylko do Puław lub Lublina. PKS-y do Wojciechowa odjeżdżają z Nałęczowa i Kazimierza Dolnego. Wieża stoi przy głównej drodze. Jadąc od strony Kazimierza Dolnego po prawej stronie, po lewej jest wtedy staw.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 51.23635833°, E 22.24251389°
format DM (stopnie, minuty): N 51° 14.1814998', E 22° 14.5508334' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 51° 14' 10.89'', E 22° 14' 33.05''
Czas
Pobieżne oglądnięcie zajmuje ok. 20 min.
Bibliografia
Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki
Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
Rolska-Boruch Irena - Domy pańskie na Lubelszczyźnie od późnego gotyku do wczesnego baroku
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zdjęcia wykonane: latem 2002, poniżej zdjęcia stodoły zbudowanej przy dawnych murach obwodowych
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Bilet wstępu normalny do Muzeum Kowalstwa, które znajduje się w Wieży Ariańskiej kosztuje teraz 8 zł. Wstęp obejmuje również zwiedzanie Wojciechowskiego Muzeum Regionalnego w którym można zakupić sobie drobne pamiątki z wycieczki czy zaopatrzyć się w foldery o pozostałych atrakcjach w Wojciechowie. Akurat mi się informacje w nich podane przydały :)
Re: Wrażenia z wycieczki Autor: Lech Czerski Data: 2014-12-12 23:19:53
Ciekawe czy teraz można skosztować takiego jagnięcia z rożna?
Jest jeszcze jedna Wieża Ariańska w woj.lubelskim, w Powiecie Krasnostawskim, ma kształt piramidy i trudno do niej trafić.Warto poczytać o historii i ruchu Arian.
(c) 2001-2019 BD - KONTAKT - POLITYKA PRYWATNOŚCI Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Zamek / Muzeum
amek w Wojciechowie to obecnie tylko wieża mieszkalno-obronna stojąca w centrum wsi przy małej rzeczce, dopływie Bystrej. Wieża zwana jest "ariańską", ponieważ w XVI została zamieniona przez innowierców na zbór ariański. Zbudowana jest z kamienia na planie czworoboku o wymiarach 12x13 m i posiada trzy kondygnacje. Od strony północnej wieżę wspierają masywne narożne szkarpy, dziś jest tam kawiarnia. Od południa z kolei dostawiona jest otynkowana przybudówka z klatką schodową, która nieco psuje ogólny wygląd obiektu. Pierwotnie właśnie od tej strony prowadziło wejście. Od wschodu, przy dojeździe do wieży stoi odcinek muru z otworami strzelniczymi. Jest to chyba rekonstrukcja na gruzach zachowanych resztek murów obwodowych. Zachowała się też fosa. Nie jest dokładnie znany pierwotny wygląd założenia. Przy wieży od strony południowej stał kiedyś budynek zamkowy prawdopodobnie z drewniano-ziemnymi bastejami. Był on piętrowy, trójdzielny i posiadał alkierz z klatką schodową oraz być może wieżę. Odkryte przez archeologów resztki pokazały że frontowa elewacja zbudowana była z ozdobnej cegły szkliwionej z motywem rombów. Także od strony płn.-zach. odnaleziono ślady jakichś ufortyfikowanych zabudowań, przypuszczalnie było to podzamcze z folwarkiem. Stoi tam stodoła, w której widać jeszcze dawny mur zamkowy ze strzelnicami.
arowną siedzibę murowaną w Wojciechowie wzniósł prawdopodobnie w II poł. XV w. Piotr Szczekocki 
