Zamek Wytowno

Wytowno
Przebudowany szlachecki
dwór obronny





Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Wytowno (woj. pomorskie) - Całkowicie przebudowany szlachecki dwór obronny

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
3 stars
Średnia ocena: 3.1 na 5. Głosów: 37

       
    
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
3 stars
Średnia ocena: 3.0 na 5. Głosów: 24

       
    
 


Opis i stan obecny


Wciąż częściowo nawodniona fosa otacza klasycystyczny, piętrowy dwór w Wytownie. Z powodu braku badań, nie da się dziś ustalić jakie jego elementy mogą pochodzić z XVII wieku lub jeszcze wcześniejszego okresu.
ozdoba
Odwiedziny Hindenburga
W rezydencji w Wytownie w 1926 roku przebywał prezydent Niemiec, feldmarszałek von Hindenburg. Przybył tu na ślub swojego wnuka von Brockhausen-Grossjestina z Wierą von Bandemer.
Niektórzy na XVII wiek datują korpus obiektu, ale bardziej prawdopodobne jest, iż tylko piwnice i fundamenty są tak stare. Ta część pokryta jest dachem naczółkowym, ma kształt prostokąta z ryzalitem po środku od strony północnej. Widać na nim herb właścicieli oraz wiszące bez celu rusztowania po niedokończonym remoncie. Od północnego wschodu do dworu przylega podłużna parterowa dobudówka / oficyna powstała na początku XX wieku, druga dobudówka również przylega do dworu od wschodu. Razem tworzą jakby jedną całość, choć dwór wyraźnie się odróżnia. W parku, przy fosie i za nią, stoją jeszcze jakieś budynki, w złym i jeszcze gorszym stanie. Natomiast za ogrodzeniem znajdują się chyba dawne budynki folwarczne zagospodarowane przez jakiś zakład.
Do środka dworu Wytowno można obecnie wejść, ale zobaczymy tam coś co przypomina wysypisko śmieci. Wciąż jednak widać ciekawe drewniane schody na piętro, pozostałości po zdobieniach na suficie, a nawet malowidło ścienne odsłonięte spod tynku. Park otaczający dwór jest już mocno zdziczały i wkrótce może całkowicie zarosnąć chwastami.

Aktualizacja: 14 października 2020 r. dwór strawił pożar, zostały tylko sterczące ściany. Prawdopodobnie było to podpalenie, ale sprawcy nie udało się ustalić. Śledztwo zostało umorzono parę miesięcy później. Konserwator zabytków uważa, że dwór wciąż nadaje się do odbudowy. Nie można go jednak nawet zabezpieczyć, bo z obecnym właścicielem nie ma kontaktu.



Plany i rekonstrukcje

Powrót na górę strony

Mapa Wytowna z XIX w.
Wytowno na XIX-wiecznej mapie. Teren dworski oznaczony. Kształt budynków nieco inny, fosa narysowana tylko w części nawodnionej.

Zdjęcie lidar Wytowna
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu dworskiego w Wytownie. Naniesiono istniejące budynki: D - dwór, O1 - podłużna oficyna płn.-wsch., O2 - dobudówka wsch.


Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

Nie jest znana nawet przybliżona data powstania obronnej siedziby w Wytownie. Na pewno istniała w XVII wieku. Od XVI do XVIII wieku nieprzerwanie właścicielem wsi był ród von Ramel, którego przedstawiciele pisali się "z Wytowna" (wtedy Weitenhagen). Im można zatem przypisać budowę zameczku.
Jak wykazuje lustracja z 1717 roku, wieś była wtedy podzielona na część należącą do Gneomara Reinholda von Rhein i Joachima Doringa von Ramel. W połowie XVIII wieku von Ramelowie przebudowali starą obronną siedzibę lub zbudowali w stylu późnobarokowym nowy dwór na starych fundamentach, zachowując przy tym fosę. W 1773 połączone już Wytowno odziedziczył kpt. Karl Ludewig Bogislav von Ramel. W 1778 przejął go Joachim von Bandemer, a następnie jego syn Wilhelm. Rodzina ta musiała być spokrewniona z von Ramelami, ponieważ w XIX wieku to oni ponownie są wymieniani jako właściciele wsi - aż do początku XX wieku, gdy znowu przejęli ją von Bandemerowie. Wilhelm von Ramel ok. 1910 dokonał kolejnej przebudowy swojej siedziby i nadał jej obecny wygląd. Do wschodniej strony dobudowano wtedy boczne skrzydło. W czasie II wojny św. we dworze funkcjonował obóz dla robotników przymusowych z Polski i Sowietów, a w 1945 roku kwaterowali tu ruscy generałowie. Po wojnie obiekt przekształcono w biura miejscowego PGR. W latach 70-tych zamieniono go hotelik górniczy i ośrodek kolonijny.
Dwór w Wytownie przetrwał więc wojnę w dobrym stanie, ale brak gruntownego remontu pogarszał z czasem jego stan. W latach 90-tych kupił go dziennikarz radiowy i radny gminny Jerzy Izdebski. Dwór z konieczności pozostawiony przez właściciela bez opieki, od końca XX wieku popada w ruinę. Po śmierci dziennikarza w 2010 r. właścicielem została jego siostra, która podobna odsprzedała go jakiejś firmie. W 2020 r. miał miejsce pożar, który dokończył dzieła zniszczenia.




ozdoba
List gończy za właścicielem
Gdy odwiedziłem Wytowno nie znałem najnowszej historii dworu, ponieważ nie jest ona nigdzie przedstawiana. Byłem pewny, że w ruinę popadł on po wojnie i dopiero ktoś niedawno zaczął jego restaurację. Dlatego bardzo zdziwił mnie stłuczony reflektor oświetlający niegdyś dwór z tyłu. Postanowiłem więc zasięgnąć języka u miejscowych i oto co się dowiedziałem. Dwór z parkiem jeszcze w latach 90-tych XX wieku był w całkiem niezłym stanie. Działał tu ośrodek kolonijny. Wszystko było zadbane i oświetlone. Potem obiekt przejął prywatny właściciel - dziennikarz pracujący w Słupsku. Rozpoczął remont i... uciekł z kraju, gdy zaczęła go ścigać prokuratura. Od tego czasu dwór niszczał i dodatkowo był systematycznie dewastowany przez szabrowników. Po wniknięciu w temat, odkryłem szczegóły tej niecodziennej historii. Wspomniany dziennikarz to Jerzy Izdebski - potomek szlacheckiej rodziny pieczętującej się herbem Pomian. Ten dziennikarz Radia City, który osiągnął na Pomorzu słuchalność rzędu 56%, znany był z ciętych i bezkompromisowych komentarzy pod adresem postkomunistów - od miejscowego wójta, przez sędziów, aż po dawnego prezydenta, a obecnie orędownika "wolnych mediów" - Kwaśniewskiego Aleksandra. I właśnie za jego obrazę dostał 3 lata więzienia i stał się pierwszym dziennikarzem w kraju ściganym listem gończym. Dlatego musiał opuścić Polskę, a Radio City straciło wkrótce koncesję KRRiT.
Dwór, który zakupił Jerzy Izdebski był już w stanie wymagającym natychmiastowego remontu. Rozpoczął go, z myślą o przeznaczeniu dla turystów. Miał tu funkcjonować również pub w stylu angielskim i agencja ochrony (nigdy nie udało mu się otrzymać wymaganej koncesji z opanowanego przez lewicę MSW). Walcząc z lokalnymi układami, jako radny Ustki, Izdebski dążył do bezpośredniego wyboru burmistrza przez wyborców. W przypadku gdyby władze regionalne nie uznały wyborów, nowy burmistrz miał rezydować "na uchodźstwie" we dworze w Wytownie. Wszystkie te plany przerwała polityczna emigracja do Anglii w końcu lat 90-tych i niestety to przyczyniło się do ruiny tego zabytku...


Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorDwór - Wytowno 17

CZAS
punktor Oglądnięcie terenu dworskiego trwa ok. 30 minut.

WSTĘP
punktor Wolny.



Położenie i dojazd


Północno - zachodnia część woj. pomorskiego. 16 km na północ od Słupska, 8 km na wschód od Ustki. Zobacz na mapie.
Dwór znajduje się naprzeciw kościoła stojącego przy bocznej drodze szosy Słupsk - Ustka.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N54.58859722°, E16.97692222°
format DM (stopnie, minuty):   54° 35.3158332'N, 16° 58.6153332'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   54° 35' 18.95''N, 16° 58' 36.92''E 




Bibliografia



punktor Kosacki J., Kucharski B. - Pomorze Zachodnie i Środkowe
punktor Sobisz, Z, Truchan M. - Zabytkowe parki podworskie Pomorza Środkowego


Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Wytowno - Dwór od frontu (płn.) Wytowno - Dwór od zachodu Wytowno - Herb na ryzalicie Wytowno - Widok od północnego zachodu, widać przybudówkę Wytowno - Parterowa przybudówka Wytowno - Bok przybudówki Wytowno - Dwór od tyłu (płd.) Wytowno - Jeden z budynków dworskich Wytowno - Dawna stajnia? Wytowno - Wnętrze dworu - hol Wytowno - Wnętrze dworu - ozdobny sufit holu Wytowno - Wnętrze dworu - widać malowidło ścienne pod tynkiem Wytowno - Zejście do piwnicy Wytowno - Fosa otaczająca dwór Wytowno - Zarastająca fosa

Zdjęcia wykonane: latem 2006


Materiały wideo


Tajemnice Pomorza - skarby Wytowna



Noclegi


punktor Słupsk - Hotel Centrum Kształc. Prakt., ul. Szczecińska 60a, tel. (059) 845-62-00, 845-61-82
punktor Słupsk - Hotel Zamkowy, ul. Dominikańska 4, tel. (059) 842-52-94, 842-52-95
punktor Słupsk - Hotel Staromiejski, ul. Jedności Narodowej 4-5, tel. (059) 842-84-64, 842-84-65
punktor Słupsk - Hotel Atena, ul. Kilińskiego 7, tel. (059) 842-88-14, 840-00-03
punktor Poza tym pełno kwater w Ustce i pobliskich wsiach.

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Re: Widzę, że administrator czuwa nad treścią wpisów.       Autor:  Anonim      Data:  2019-04-28 23:02:04
    Byłem uczestnikiem wypoczynku organizowanego przez kopalnię przez wiele lat wraz z rodziną i znajomymi mile wspominam te czasy i myślę że jest to miejsce które które wiele osób też mile wspomina myślę gdyby byli ludzie którzy byliby wielkimi pasjonatami tak jak to było wtedy mielibyśmy ten ośrodek do dzisiaj
  • Re: Re: śmierć       Autor:  Agnieszka      Data:  2014-08-21 10:28:18
    Jakby Pan był jeszcze zainteresowany to pałac jest wystawiony na sprzedaż;
    http://domy.pl/dzi­alki-sprzedaz-slupsk­i+ustka-pl/dol170563­0075. Przydałby się dobry gospodarz... :)
  • Wzpomnienia i nietylko       Autor:  Jarosław      Data:  2014-07-25 13:34:51
    Mam 56 lat pochodze i mieszkam w jaworznie. ostatni razabyłem w wytownie mając lat 14 na koloni letniej kopalni Komuna Paryska w jaworznie. W latach siedemdzisiatych w ośrodku wczasowym w wytownie odbywały się nie tylko kolonie ale też wczasy rodzinne.   Ośrodek jak na tamte czasy był nieżle zagospodarowany. Młodzięż miała do dyspozycji bisko do piłki nożnej i siatkówki, pod zadaszeniem przy pałacu ustawiony był stól do pikponga. Na strone trafiłem przypadkowo, po czterdziestu latach wybieram się z żną na wypoczynek do Rowów. Chciałem żonie pokazać Wytowno, ale jak się okazuje nie bardzo jest co. jestem zszokowany dewastacją i ruina obiektu. Szkoda, ludzie inwestują duże pieniądze w nowe obiekty a z tego możne by zrobić prawdziwą perełkę,np. z stadniną koni. Wokól cisza spokój las.





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.