Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Zboiska (woj. podkarpackie) - Średniowieczny zamek rycerski (zniszczony)

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
Średnia ocena: 3.6 na 5. Głosów: 16 3.5 stars
           
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
Średnia ocena: 3.2 na 5. Głosów: 9 3 stars
           
 


Opis i stan obecny


ozdoba
Podziemia
Zamek w Zboiskach był jakoby połączony podziemnym korytarzem z oddalonym o ok. 4 km całkowicie zapomnianym zamkiem w Niebieszczanach.
Po zamku w Zboiskach, małej wsi nieopodal Sanoka, pozostało jedynie pofałdowane wzgórze z piwnicą w ziemi. Budowlę zniszczyli Szwedzi podczas potopu i powszechna jest informacja, iż nie została już odbudowana. Jednakże mapa poniżej pokazuje, że w XVIII stuleciu coś w tym miejscu jeszcze stało i to otoczone murem. Widać też liczne budynki, wydaje się więc że zamek w jakiejś postaci przetrwał do XIX wieku.
Do dziś bardzo dobrze zachowała się za to fosa i wał. Piwnica jest murowana, sklepiona kolebką i ma tylko kilka metrów długości. Ciekawe, że zaraz nad nią wyrosła okazała lipa, stare drzewa porastają zresztą całą niezagospodarowaną część terenu zamkowego, tworząc park krajobrazy z pomnikowymi dębami. Część wzgórza jest od 100 lat zajęta przez instytucje kościelne (aktualnie Ośrodek Wypoczynkowo - Szkoleniowy Caritas), obok piwnicy postawiono kapliczkę, a trochę dalej kościół. Przy reliktach zamku stoi też w XIX-wieczny dworek. Poniżej znajdują się dwa ładne stawy.
Dawne wzgórze zamkowe porasta dziś park krajobrazowy. Występują w nim głównie krajowe gatunki liściaste: sędziwe dęby, lipy, buki, graby, brzoza brodawkowa, świerk, a na obrzeżach zachowanego warzywnika i sadu w zwartych skupiskach: wiąz górski, jesion, klon paklon, czereśnia ptasia i czeremcha. Stare drzewa pomnikowe: 4 dęby szypułkowe (385 – 360 cm) i lipy (360 cm).

Zdjęcie lidar
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamku w Zboiskach


Plany i rekonstrukcje


Plan
Mapa z ok. 1770 roku przedstawiająca Zboiska. Mimo że zamek powinien być zniszczony, jest oznaczony dużym czerwonym punktem z obwodem murów. A w jego otoczeniu stoi aż 7 budynków.


Historia, wydarzenia


Początki Zboisk sięgają roku 1361 r., gdy król Kazimierz Wielki nadał je braciom Piotrowi i Pawłowi, przedstawicielom węgierskiego rodu rycerskiego znanego później jako Matiasze lub Matiaszewiczowie. Miejscowość nosiła dawniej nazwy: Boiska, Boiszcze i Ukrynowce. Pierwszy drewniany zamek postawił tu w końcu XIV w. lub na początku XV w. syn jednego z braci - Matiasz, żupnik tyrawski.
punktor 1412 r. - pierwsza wzmianka o zamku Zboiska w dokumentach. Matiasz schwytał i uwięził w nim zbójów węgierskich grasujących po ziemi sanockiej
ozdoba
Balowie
Interesujące są dzieje węgierskich rycerzy - braci Piotra i Pawła, którzy osiedlili się na ziemi sanockiej w XIV w. Otrzymali oni nadania od króla Kazimierza Wielkiego za zasługi wojskowe. Z czasem ich potomkowie przybrawszy nazwiska Matiaszowiczów, a potem Balów stali się polską szlachtą o znaczących w regionie wpływach, piastowali tu najwyższe stanowiska państwowe. Stopniowo obejmowali w posiadanie kolejne tereny w tym: Wołkowyję, Terkę, Łopienkę, Cisną, Wolice, Bukowsko, Końskie, Terpiczów, Berezka, Nowotaniec, Hoczew, Baligród. Prócz Zboisk także w tych trzech ostatnich miejscowościach postawili zamki, a w Berezce dwór obronny. Na skutek podziałów majątkowych i znacznego rozgałęzienia rodu jego potęga i majątek już w końcu XVII wieku upadły. Do dzisiaj jednak można spotkać w Bieszczadach ludzi o nazwisku Bal.

punktor 1432 r. - zamek w Zboiskach przejął po śmierci Matiasza syn Piotr, który zwał się już Balem
punktor po 1474 r. - Balowie popadli w niełaskę u króla Kazimierza Jagiellończyka, który odebrał im Zboiska i przekazał Mikołajowi Strzeżowskiemu
punktor 1485 r. - kasztelan przemyski Stanisław Kmita najechał Zboiska i zniszczył siedzibę ówczesnego właściciela Piotra Herburta z Odnowa
punktor pocz. XVI w. - Piotr Herburt odbudował warownię z nową murowaną wieżą i budynkiem mieszkalnym
punktor 1529 r. - syn Piotra - Mikołaj Herbert, kasztelan przemyski i wojewoda sandomierski przebudował lub wzniósł zamek od nowa
punktor XVII w. - Zboiska przeszły w ręce Leszczyńskich
punktor 1657 r. - podczas "potopu szwedzkiego" wojska księcia siedmiogrodzkiego Rakoczego będącego sprzymierzeńcem Szwedów, zniszczyły zamek, który nigdy już nie został odbudowany
punktor XVIII w. - przecz temu faktowi austriacka mapa z 2. połowy XVIII, która wciąż pokazuje na wzgórzu zamkowym sporych rozmiarów budowlę.
punktor XIX w. - w tym okresie zamek na pewno był już kompletnie zniszczony. Ówczesny właściciel Zboisk Jan Kakowski pisał, iż w piwnicy zamkowej (którą możemy oglądać do dzisiaj) odnalazł "kawałki marmuru i inne szczątki starożytności". W tym czasie Kakowscy nieopodal ruin warowni wznieśli nowy dwór
punktor koniec XIX - Zboiska przeszły w ręce Jodłowskich
punktor pocz. XX w. - Zofia Jodłowska przekazał teren dworski, a wcześniej zamkowy klasztorowi sióstr Służebniczek NMP
punktor koniec XX w. - teren ten stał się własnością Ośrodka Opiekuńczo - Wychowawczego Caritas Archidiecezji Przemyskiej. Dwór został odremontowany, wybudowano też kościół


Informacje praktyczne


KONTAKT
punktor Ośrodek Caritas - gsm 783 827 287

CZAS
punktor Oglądnięcie terenu zamkowego zajmuje ok. 10 min.

WSTĘP
punktor Wolny.


Położenie i dojazd


Południowa część woj. podkarpackiego. 7 km na południowy zachód od Sanoka. Zobacz na mapie.
Należy kierować się w stronę kościoła, na zachodzie wsi.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N49.511147017073°, E22.111523208273°
format DM (stopnie, minuty):   49° 30.66882102438'N, 22° 6.69139249638'E 
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   49° 30' 40.13''N, 22° 06' 41.48''E 




Bibliografia



punktor Gosztyła Marek, Proksa Michał - Zamki Polski południowo-wschodniej
punktor Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce
punktor Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce
punktor Proksa Michał - Budownictwo obronno-rezydencjonalne ziemi przemyskiej i sanockiej


Fotogaleria


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Zboiska - Kapliczka na terenie zamkowym, za nią jest piwnica Zboiska - Piwnica Zboiska - Wnętrze piwnicy Zboiska - Pofałdowane wzgórze zamkowe Zboiska - Widok na fosę Zboiska - Fosa i wał Zboiska - Stawy zamkowe
Zdjęcia wykonane: latem 2001



Noclegi


punktor Sanok - Hotel "Turysta", ul. Jagiellońska 12, tel. (013) 463 09 22
punktor Sanok - Internat Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, ul. Konarskiego 10, tel. (013) 463 09 25
punktor Sanok - Hotel Pod 3 Różami - ul. Jagiellońska 13, tel. (013) 46 309 22
punktor Sanok - Dom Turysty, ul. Mickiewicza 29, tel. (013) 463 14 39, 463 10 13

Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Re: tunel       Autor:  wedrownik       Data:  2013-12-27 18:16:01
    Ludzie nie wierzcie w bajki ze tunele mają po kilka kilometrów. Owszem były w zamkach i nie tylko ale wychodziły tylko poza mury, na kilkanaście metrów
  • Re: Zamek w Zboiskach       Autor:  prawnik      Data:  2010-03-07 13:57:59
    Przydałby się moderator. Sam czytałem o jednej takiej historii (opisanej przez właściciela strony internetowej) w której jakiś niedojrzały dzieciak wypisywał na stronie obraźliwe rzeczy o różnych ludziach (w tym o właścicielu). Sprawa trafiła do policji i prokuratury. Gówniarza znaleźli po 2 tygodniach i rodzice mieli problemy (synek nieletni), ale nauczkę będzie miał na całe życie. Kara była 25000 złotych. Więc kieruję tutaj słowa w kierunku takich "ludzi" jak Andrzej - nie jesteś dziecko anonimowy w internecie.
  • Re: Zamek w Zboiskach       Autor:  Anonim      Data:  2008-07-14 15:32:17
    zgadzm się z tom wypowiedziom ruwnierz byłem w zboiskach ludzie som mili uczyni spokojnie nastawienie chentnie opowiadajom lubiom pokazywać zabytki opowiadajonc i to nikt niechce pieniędzy zza to





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.