Zamek Zbrojewsko

Zbrojewsko
Średniowieczny gródek rycerski





Ocena zabytku


Możesz ocenić:
Zbrojewsko (woj. śląskie) - Średniowieczny gródek rycerski (zniszczony)

Ocena obecnej atrakcyjności obiektu
3 stars
Średnia ocena: 2.9 na 5. Głosów: 15

       
    
 
Ocena nastawienia do turystów na terenie obiektu
3.5 stars
Średnia ocena: 3.4 na 5. Głosów: 12

       
    
 


Opis i stan obecny


Grodzisko w Zbrojewsku jest pozostałością warowni założonej na naturalnym wzniesieniu piaszczystym, wysuniętym w głąb doliny zalewowej Liswarty. W przeszłości teren grodziska musiał być otoczony mokradłami, których resztki zachowały się jeszcze po wschodniej stronie obiektu.
Grodzisko jest pozostałością dwuczłonowego założenia obronnego na planie owalnym, obejmującego wyższy nasyp centralny w formie kopca oraz niższy nasyp o charakterze zewnętrznego wału obwodowego, rozszerzający się do postaci plateau, z majdanem na planie zbliżonym do półksiężyca. Dodatkową obronę warowni stanowiły fosy: między kopcem a zewnętrznym wałem obwodowym oraz po zewnętrznej stronie wału.
Centralny kopiec, na planie owalu o średnicach 30x40 m, uległ częściowemu zniszczeniu na skutek wybierania z niego piasku i kamienia. Otaczające kopiec pozostałości umocnień zewnętrznych zostały w znacznym stopniu zniwelowane w wyniku prac melioracyjnych. Są one dobrze widoczne po stronie północnej, na terenie wyżej położonym, gdzie zapewne od początku umocnienia zewnętrzne były najbardziej okazałe jako zwrócone w kierunku największego zagrożenia. Wzdłuż zewnętrznej krawędzi centralnego kopca usypany był wał z piasku, na którym wznosiła się przypuszczalnie obronna konstrukcja z drewna i kamieni. Zewnętrzny wał obwodowy rozszerzał się znacznie po stronie północnej, gdzie na jego szczycie istniał obszerny majdan na planie zbliżonym do półksiężyca. Mógł się tutaj mieścić obronny zespół obiektów o charakterze gospodarczym lub mieszkalnym ( pomieszczenia dla czeladzi itp. ), otoczony zapewne częstokołem. Pozostałości tej części założenia obronnego są dobrze widoczne jako półksiężycowaty nasyp, oddzielony fosą od wyższego kopca centralnego .
Krótki odcinek zewnętrznego wału obwodowego zachował się również po stronie południowo-zachodniej, u stóp kopca. Na terenie grodziska Zbrojewsko znaleziono m. in. dużą ilość fragmentów średniowiecznej ceramiki, a także kilkadziesiąt wyrobów żelaznych, świadczących w szczególności o militarnym charakterze obiektu, takich jak groty strzał do łuku, groty bełtów do kusz, fragmenty kolczugi oraz fragmenty ostróg, strzemion, wędzideł i podków. Znaleziono też noże żelazne, gwoździe, klamry, zgrzebła i szereg innych przedmiotów, o nie zawsze wiadomym przeznaczeniu. Do cenniejszych znalezisk należała średniowieczna moneta – srebrny brakteat guziczkowy, wybity w Anklam na Pomorzu Zachodnim. Wyniki badań archeologicznych pozwalają datować grodzisko na schyłek XIII i początek XIV w. Na majdanie grodziska, pod warstwą kulturową z okresu średniowiecza, stwierdzone zostały również ślady osadnictwa ludności kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza.

Aktualnie teren grodziska jest zarośnięty, a otoczenie wciąż częściowo podmokłe, co powinny wziąć pod uwagę osoby planujące zwiedzić obiekt.


Historia, wydarzenia

Powrót na górę strony

W XIII w., w warunkach rozbicia dzielnicowego Polski, uformowało się w rejonie Zbrojewska pogranicze trzech dzielnic: ziemi krakowskiej, ziemi rudzkiej (wieluńskiej) i księstwa opolskiego. Dolina Liswarty nabrała wówczas dużego znaczenia strategicznego jako naturalna granica międzydzielnicowa. W rejonie Zbrojewska, Dankowa i późniejszych Krzepic przekraczał tę granicę główny szlak handlowy i komunikacyjny, prowadzący z Krakowa do Rudy i Wielunia, a stąd dalej do Poznania lub Wrocławia. Sprawowanie kontroli nad tym szlakiem umożliwiał powstały w tym czasie (schyłek XIII w.) na terenie dzisiejszego Zbrojewska duży obiekt obronny, usytuowany w rejonie przeprawy przez Liswartę, w dolinie zalewowej rzeki.
Zgodnie z wynikami badań archeologicznych, gródek - zamek w Zbrojewsku funkcjonował do początków XIV w.
Kres jego funkcjonowania można byłoby, jak się wydaje, wiązać ze zjednoczeniem Polski i powstaniem w XIV w. nowej organizacji polityczno-militarno- -gospodarczej kraju, w ramach której w czasach Kazimierza Wielkiego uformowało się w pobliskich Krzepicach nowe lokalne centrum władzy i życia gospodarczego (zamek królewski i miasto).
Oczywistym nieporozumieniem są zatem pojawiające się w niektórych wydawnictwach popularnych sugestie, jakoby obiekt obronny w Zbrojewsku spełniał rolę łącznika pomiędzy zamkami w Krzepicach i Dankowie.
W czasach, gdy istniały owe zamki, obiekt w Zbrojewsku był już od dawna opuszczony.
Wszystko wskazuje na to, że budowla ta była raczej militarnym i administracyjnym poprzednikiem obu tych zamków.
W późniejszych czasach Zbrojewsko z istniejącym tu folwarkiem należało do uposażenia starostwa krzepickiego jako część klucza majątkowego z ośrodkiem w sąsiednich Zajączkach.


Zdjęcie lidar Zbrojewska
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu grodziska w Zbrojewsku





Informacje praktyczne


ADRES I KONTAKT
punktorbrak

CZAS
punktor Zakładając, że auto zostawiamy ok. 1 km od grodziska na oglądniecie reliktów obronnej siedziby wraz z dojściem w obie strony trzeba zarezerwować ok. 50 minut.

WSTĘP
punktor Wolny.



Położenie i dojazd


Północna część woj. śląskiego. Zobacz na mapie.

Grodzisko Zbrojewsko położone jest wśród łąk na lewym brzegu Liswarty, na wschód od drogi z Krzepic do Zbrojewska, około 3 km na północny-wschód od kościoła w Krzepicach i około 700 m na południe od skrzyżowania dróg w Zbrojewsku.
Dojście ze Zbrojewska drogą obok stawów i tartaku, a dalej przez las, po wyjściu z którego skręca się w lewo, w boczną drogę, prowadzącą ku kępie drzew z grodziskiem.
Dojście z Krzepic drogą obok położonych nad rzeką ruin młyna Magreta; za rzeką i ciągnącym się dalej rowem melioracyjnym skręca się w prawo, ku widocznej z daleka kępie drzew na skraju lasu.

GPS
Współrzędne geograficzne:

Otwórz w:  Google Maps,  Bing Maps,  Openstreet Maps
format D (stopnie):   N50.98834722° E18.75815556°  
format DM (stopnie, minuty):   50° 59.3008332'N 18° 45.4893336'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):   50° 59' 18.05''N 18° 45' 29.36''E 



Galeria zdjęć


Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.

Zbrojewsko - Widok ogólny od wschodu Zbrojewsko - Widok z wału obw. na zachód. Od lewej: fragment kopca, fosa, zewnętrzny wał obwodowy Zbrojewsko - Kopiec centralny i zewnętrzny wał obwodowy - widok od płn. zach. Zbrojewsko - Kopiec centralny, fosa i fragment zewnętrznego wału obwodowego - widok od  płn.wsch. Zbrojewsko - Kopiec centralny, fosa i fragment zewnętrznego wału obwod.- widok od płn. Zbrojewsko - Majdan na wale obwodowym - widok od strony płn. wsch. Zbrojewsko - Widok ogólny od zachodu Zbrojewsko - Widok ogólny od wschodu



Noclegi



Miniforum

Powrót na górę

Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.

Ostatnie wpisy

  • Zbrojewsko       Autor:  hic natum      Data:  2017-06-14 15:46:24
    W księgach kościelnych Parafii Dankowskiej nazwa wsi Zbrojewsko po raz pierwszy pojawia się na początku 1700 roku. Tłumacząc słowa zapisane po łacinie ze spotkania w czerwcu 1262 r. ,, in loco contra Dankow in litore Liswarta " można założyć że w tym okresie był budowany nowy murowany Danków , w miejscu dzisiejszego zamku . Ten właśnie Danków został wspomniany razem z Wieluniem przez króla Przemysła II w wydanym przez niego dokumencie z 1283 r.
  • Zbrojewsko-Danków historia do korekty       Autor:  Rh+      Data:  2016-04-04 14:33:21
    Ciekawy artykuł! Wymaga jednak pewnych korekt.     Gródek w Zbrojewsku najpewniej nie ma zawiązku z wczesnośredniowiecz­ną historią Dankowa. W każdym razie nic na to nie wskazuje.   Ten obiekt jest pozostałością po typowej średniowiecznej siedzibie rycerskiej, tzw. gródku stożkowatym, czyli wieży na kopcu, czyli siedzibie typu motte. Niewątpliwie mieszkał w tam rycerz piszący się "z Dankowa", bo Zbrojewska wówczas nie było. :D   Fortalicja powstała zapewne na początku XIV w. gdy Danków znalazł się w rękach rycerskich (do roku co najmniej 1283 należał do monarchy). Obecnie jeszcze nie ma pewności, kto wzniósł tą siedzibę - ród Hińczów, czy jacyś wcześniejsi właściciele Dankowa.   BARDZO WAŻNE! Grodzisko to nie ma związku z XIII-wiecznym grodem, czyli wspomnianym przez R. Rosina grodem (niby to) nadanym w 1267 r. biskupowi wrocławskiemu przez Bolesława Pobożego. To fakty z badań z 2014 r., a najważniejsze są dwa argumenty przesądzające: 1 - grodzisko w Zbrojewsku jest młodsze, 2 - żadnego nadania dla biskupa nie było!!!   Jak wskazują najnowsze badania "nadanie" jest współczesną naukową pomyłką!   Dociekliwym polecam lekturę książek poświęconych Dankowowi (tam też liczne wątki dotyczące Zbrojewska):   - Radosław Herman, Zamek w Dankowie. Tajemnice przeszłości od średniowiecza do XVII wieku, Lipie-Łódź 2015 (monografia popularno-naukowa)   oraz   - Fakty i mity z historii Dankowa, red. Wojciech Dudak, Tadeusz Grabarczyk, Lipie-Łódź 2015 (zbiór artykułów naukowych).   Na stronie wydawcy książek "ARCH-TECH" są też udostępnione najnowsze artykuły naukowe na temat zamku w Dankowie i historii miescowości, do pobrania są też fragmenty tekstu.   link do strony:  
    http://archtech.pl­/publikacje/     PS. Przytoczone w części "Historia" badania archeologiczne opublikowane w kilku artykułach nie wskazują na istnienie gródka w XIII wieku. Najmłodszy z opublikowanych artykułów w Archaeologia Historica Polona wskazuje zdecydowanie na XIV wiek.  
  • Re: Jeanclaudejesior@wanadoo.fr       Autor:  Anonim      Data:  2007-03-05 05:28:33
    salut Jean-Claude, Je viens du village Zajaczki,voisin de Zbrojewsko.Je vis au Canada donc je ne peux pas aller vérifier au village de ton père. Le nom Jesior m`est familier. Je crois même q`un Jesior a marié une fille de Zajaczki.La distance entre les deux villages est d`une dizaine de minutes à pied. Comme j'ai quitté la Pologne il`y a déjà 20 ans je ne sais pas si le Jesior dont je parle viens réellement de Zbrojewsko. Je pourrai
    demander a ma famille sìls conaissent cette famille. Anna





Powót do strony startowej
Powrót do strony startowej

(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.