ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Zbrojewsko (woj. śląskie) - Średniowieczny gródek rycerski (zniszczony)
Grodzisko w Zbrojewsku jest pozostałością warowni założonej na naturalnym wzniesieniu piaszczystym, wysuniętym w głąb doliny zalewowej Liswarty. W przeszłości teren grodziska musiał być otoczony mokradłami, których resztki zachowały się jeszcze po wschodniej stronie obiektu.
Grodzisko jest pozostałością dwuczłonowego założenia obronnego na planie owalnym, obejmującego wyższy nasyp centralny w formie kopca oraz niższy nasyp o charakterze zewnętrznego wału obwodowego, rozszerzający się do postaci plateau, z majdanem na planie zbliżonym do półksiężyca. Dodatkową obronę warowni stanowiły fosy: między kopcem a zewnętrznym wałem obwodowym oraz po zewnętrznej stronie wału. Centralny kopiec, na planie owalu o średnicach 30x40 m, uległ częściowemu zniszczeniu na skutek wybierania z niego piasku i kamienia. Otaczające kopiec pozostałości umocnień zewnętrznych zostały w znacznym stopniu zniwelowane w wyniku prac melioracyjnych. Są one dobrze widoczne po stronie północnej, na terenie wyżej położonym, gdzie zapewne od początku umocnienia zewnętrzne były najbardziej okazałe jako zwrócone w kierunku największego zagrożenia. Wzdłuż zewnętrznej krawędzi centralnego kopca usypany był wał z piasku, na którym wznosiła się przypuszczalnie obronna konstrukcja z drewna i kamieni. Zewnętrzny wał obwodowy rozszerzał się znacznie po stronie północnej, gdzie na jego szczycie istniał obszerny majdan na planie zbliżonym do półksiężyca. Mógł się tutaj mieścić obronny zespół obiektów o charakterze gospodarczym lub mieszkalnym ( pomieszczenia dla czeladzi itp. ), otoczony zapewne częstokołem. Pozostałości tej części założenia obronnego są dobrze widoczne jako półksiężycowaty nasyp, oddzielony fosą od wyższego kopca centralnego . Krótki odcinek zewnętrznego wału obwodowego zachował się również po stronie południowo-zachodniej, u stóp kopca. Na terenie grodziska Zbrojewsko znaleziono m. in. dużą ilość fragmentów średniowiecznej ceramiki, a także kilkadziesiąt wyrobów żelaznych, świadczących w szczególności o militarnym charakterze obiektu, takich jak groty strzał do łuku, groty bełtów do kusz, fragmenty kolczugi oraz fragmenty ostróg, strzemion, wędzideł i podków. Znaleziono też noże żelazne, gwoździe, klamry, zgrzebła i szereg innych przedmiotów, o nie zawsze wiadomym przeznaczeniu. Do cenniejszych znalezisk należała średniowieczna moneta – srebrny brakteat guziczkowy, wybity w Anklam na Pomorzu Zachodnim. Wyniki badań archeologicznych pozwalają datować grodzisko na schyłek XIII i początek XIV w. Na majdanie grodziska, pod warstwą kulturową z okresu średniowiecza, stwierdzone zostały również ślady osadnictwa ludności kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza.
W XIII w., w warunkach rozbicia dzielnicowego Polski, uformowało się w rejonie Zbrojewska pogranicze trzech dzielnic: ziemi krakowskiej, ziemi rudzkiej (wieluńskiej)
i księstwa opolskiego. Dolina Liswarty nabrała wówczas dużego znaczenia strategicznego jako naturalna granica międzydzielnicowa. W rejonie Zbrojewska, Dankowa i późniejszych Krzepic przekraczał tę granicę główny szlak handlowy i komunikacyjny, prowadzący z Krakowa do Rudy
i Wielunia, a stąd dalej do Poznania lub Wrocławia. Sprawowanie kontroli nad tym szlakiem umożliwiał powstały w tym czasie (schyłek XIII w.) na terenie dzisiejszego Zbrojewska duży obiekt obronny, usytuowany w rejonie przeprawy przez Liswartę, w dolinie zalewowej rzeki.
Zgodnie z wynikami badań archeologicznych, gródek - zamek w Zbrojewsku funkcjonował do początków XIV w. Kres jego funkcjonowania można byłoby, jak się wydaje, wiązać ze zjednoczeniem Polski i powstaniem w XIV w. nowej organizacji polityczno-militarno-
-gospodarczej kraju, w ramach której w czasach Kazimierza Wielkiego uformowało się
w pobliskich Krzepicach nowe lokalne centrum władzy i życia gospodarczego (zamek królewski i miasto).
Oczywistym nieporozumieniem są zatem pojawiające się w niektórych wydawnictwach popularnych sugestie,
jakoby obiekt obronny w Zbrojewsku spełniał rolę łącznika pomiędzy zamkami w Krzepicach i Dankowie.
W czasach, gdy istniały owe zamki, obiekt w Zbrojewsku był już od dawna opuszczony. Wszystko wskazuje na to,
że budowla ta była raczej militarnym i administracyjnym poprzednikiem obu tych zamków. W późniejszych czasach Zbrojewsko z istniejącym tu folwarkiem należało do uposażenia starostwa krzepickiego jako część klucza majątkowego z ośrodkiem w sąsiednich Zajączkach.
Północna część woj. śląskiego. Zobacz na mapie.![]() Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu grodziska w Zbrojewsku
![]() CZAS ![]() WSTĘP ![]()
Grodzisko Zbrojewsko położone jest wśród łąk na lewym brzegu Liswarty, na wschód od drogi z Krzepic do Zbrojewska, około 3 km na północny-wschód od kościoła w Krzepicach i około 700 m na południe od skrzyżowania dróg w Zbrojewsku. Dojście ze Zbrojewska drogą obok stawów i tartaku, a dalej przez las, po wyjściu z którego skręca się w lewo, w boczną drogę, prowadzącą ku kępie drzew z grodziskiem. Dojście z Krzepic drogą obok położonych nad rzeką ruin młyna Magreta; za rzeką i ciągnącym się dalej rowem melioracyjnym skręca się w prawo, ku widocznej z daleka kępie drzew na skraju lasu. ![]() Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps
format D (stopnie): N50.98834722°, E18.75815556° format DM (stopnie, minuty): 50° 59.3008332'N, 18° 45.4893336'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 59' 18.05''N, 18° 45' 29.36''E
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
![]() ![]() ![]()
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
![]() Powrót do strony startowej
(c) 2001-2022 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę