rodzisko w Zbrojewsku jest pozostałością warowni założonej na naturalnym wzniesieniu piaszczystym, wysuniętym w głąb doliny zalewowej Liswarty. W przeszłości teren grodziska musiał być otoczony mokradłami, których resztki zachowały się jeszcze po wschodniej stronie obiektu.
Grodzisko jest pozostałością dwuczłonowego założenia obronnego na planie owalnym, obejmującego wyższy nasyp centralny w formie kopca oraz niższy nasyp o charakterze zewnętrznego wału obwodowego, rozszerzający się do postaci plateau, z majdanem na planie zbliżonym do półksiężyca. Dodatkową obronę warowni stanowiły fosy: między kopcem
a zewnętrznym wałem obwodowym oraz po zewnętrznej stronie wału.
Centralny kopiec, na planie owalu o średnicach 30x40 m, uległ częściowemu zniszczeniu
na skutek wybierania z niego piasku i kamienia. Otaczające kopiec pozostałości umocnień zewnętrznych zostały w znacznym stopniu zniwelowane w wyniku prac melioracyjnych. Są one dobrze widoczne po stronie północnej, na terenie wyżej położonym, gdzie zapewne od początku umocnienia zewnętrzne były najbardziej okazałe jako zwrócone w kierunku największego zagrożenia.
Wzdłuż zewnętrznej krawędzi centralnego kopca usypany był wał z piasku, na którym wznosiła się przypuszczalnie obronna konstrukcja z drewna i kamieni.
Zewnętrzny wał obwodowy rozszerzał się znacznie po stronie północnej, gdzie na jego szczycie istniał obszerny majdan na planie zbliżonym do półksiężyca. Mógł się tutaj mieścić obronny zespół obiektów o charakterze gospodarczym lub mieszkalnym ( pomieszczenia dla czeladzi itp. ), otoczony zapewne częstokołem. Pozostałości tej części założenia obronnego są dobrze widoczne jako półksiężycowaty nasyp, oddzielony fosą od wyższego kopca centralnego .
Krótki odcinek zewnętrznego wału obwodowego zachował się również po stronie południowo-zachodniej, u stóp kopca.
Na terenie grodziska znaleziono m. in. dużą ilość fragmentów średniowiecznej ceramiki,
a także kilkadziesiąt wyrobów żelaznych, świadczących w szczególności o militarnym charakterze obiektu, takich jak groty strzał do łuku, groty bełtów do kusz, fragmenty kolczugi oraz fragmenty ostróg, strzemion, wędzideł i podków. Znaleziono też noże żelazne, gwoździe, klamry, zgrzebła i szereg innych przedmiotów, o nie zawsze wiadomym przeznaczeniu.
Do cenniejszych znalezisk należała średniowieczna moneta – srebrny brakteat guziczkowy, wybity w Anklam na Pomorzu Zachodnim.
Wyniki badań archeologicznych pozwalają datować grodzisko na schyłek XIII
i początek XIV w.
Na majdanie grodziska, pod warstwą kulturową z okresu średniowiecza, stwierdzone zostały również ślady osadnictwa ludności kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza.
Historia
XIII w., w warunkach rozbicia dzielnicowego Polski, uformowało się w rejonie Zbrojewska pogranicze trzech dzielnic: ziemi krakowskiej, ziemi rudzkiej (wieluńskiej)
i księstwa opolskiego. Dolina Liswarty nabrała wówczas dużego znaczenia strategicznego jako naturalna granica międzydzielnicowa. W rejonie Zbrojewska, Dankowa i późniejszych Krzepic przekraczał tę granicę główny szlak handlowy i komunikacyjny, prowadzący z Krakowa do Rudy
i Wielunia, a stąd dalej do Poznania lub Wrocławia. Sprawowanie kontroli nad tym szlakiem umożliwiał powstały w tym czasie (schyłek XIII w.) na terenie dzisiejszego Zbrojewska duży obiekt obronny, usytuowany w rejonie przeprawy przez Liswartę, w dolinie zalewowej rzeki.
Zgodnie z wynikami badań archeologicznych, obiekt obronny w Zbrojewsku funkcjonował do początków XIV w. Kres jego funkcjonowania można byłoby, jak się wydaje, wiązać ze zjednoczeniem Polski i powstaniem w XIV w. nowej organizacji polityczno-militarno-
-gospodarczej kraju, w ramach której w czasach Kazimierza Wielkiego uformowało się
w pobliskich Krzepicach nowe lokalne centrum władzy i życia gospodarczego (zamek królewski i miasto).
Oczywistym nieporozumieniem są zatem pojawiające się w niektórych wydawnictwach popularnych sugestie,
jakoby obiekt obronny w Zbrojewsku spełniał rolę łącznika pomiędzy zamkami w Krzepicach i Dankowie.
W czasach, gdy istniały owe zamki, obiekt w Zbrojewsku był już od dawna opuszczony. Wszystko wskazuje na to,
że obiekt ten był raczej militarnym i administracyjnym poprzednikiem obu tych zamków. W późniejszych czasach Zbrojewsko z istniejącym tu folwarkiem należało do uposażenia starostwa krzepickiego jako część klucza majątkowego z ośrodkiem w sąsiednich Zajączkach.
Grodzisko położone jest wśród łąk na lewym brzegu Liswarty, na wschód od drogi
z Krzepic do Zbrojewska, około 3 km na północny-wschód od kościoła w Krzepicach i około 700 m na południe od skrzyżowania dróg w Zbrojewsku. Dojście ze Zbrojewska drogą obok stawów i tartaku, a dalej przez las, po wyjściu z którego skręca się w lewo, w boczną drogę, prowadzącą ku kępie drzew z grodziskiem. Dojście z Krzepic drogą obok położonych nad rzeką ruin młyna Magreta; za rzeką i ciągnącym się dalej rowem melioracyjnym skręca się w prawo, ku widocznej z daleka kępie drzew na skraju lasu.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N 50.98834722°, E 18.75815556°
format DM (stopnie, minuty): N 50° 59.3008332', E 18° 45.4893336' format DMS (stopnie, minuty, sekundy): N 50° 59' 18.05'', E 18° 45' 29.36''
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Z lotu ptaka
Widok opisywanego obiektu (lub miejsca na którym stał) z satelity
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza.
Ostatnie wpisy
Zbrojewsko Autor: hic natum Data: 2017-06-14 15:46:24
W księgach kościelnych Parafii Dankowskiej nazwa wsi Zbrojewsko po raz pierwszy pojawia się na początku 1700 roku. Tłumacząc słowa zapisane po łacinie ze spotkania w czerwcu 1262 r. ,, in loco contra Dankow in litore Liswarta " można założyć że w tym okresie był budowany nowy murowany Danków , w miejscu dzisiejszego zamku . Ten właśnie Danków został wspomniany razem z Wieluniem przez króla Przemysła II w wydanym przez niego dokumencie z 1283 r.
Zbrojewsko-Danków historia do korekty Autor: Rh+ Data: 2016-04-04 14:33:21
Ciekawy artykuł! Wymaga jednak pewnych korekt.
Gródek w Zbrojewsku najpewniej nie ma zawiązku z wczesnośredniowieczną historią Dankowa. W każdym razie nic na to nie wskazuje.
Ten obiekt jest pozostałością po typowej średniowiecznej siedzibie rycerskiej, tzw. gródku stożkowatym, czyli wieży na kopcu, czyli siedzibie typu motte. Niewątpliwie mieszkał w tam rycerz piszący się "z Dankowa", bo Zbrojewska wówczas nie było. :D
Fortalicja powstała zapewne na początku XIV w. gdy Danków znalazł się w rękach rycerskich (do roku co najmniej 1283 należał do monarchy). Obecnie jeszcze nie ma pewności, kto wzniósł tą siedzibę - ród Hińczów, czy jacyś wcześniejsi właściciele Dankowa.
BARDZO WAŻNE! Grodzisko to nie ma związku z XIII-wiecznym grodem, czyli wspomnianym przez R. Rosina grodem (niby to) nadanym w 1267 r. biskupowi wrocławskiemu przez Bolesława Pobożego. To fakty z badań z 2014 r., a najważniejsze są dwa argumenty przesądzające: 1 - grodzisko w Zbrojewsku jest młodsze, 2 - żadnego nadania dla biskupa nie było!!!
Jak wskazują najnowsze badania "nadanie" jest współczesną naukową pomyłką!
Dociekliwym polecam lekturę książek poświęconych Dankowowi (tam też liczne wątki dotyczące Zbrojewska):
- Radosław Herman, Zamek w Dankowie. Tajemnice przeszłości od średniowiecza do XVII wieku, Lipie-Łódź 2015 (monografia popularno-naukowa)
oraz
- Fakty i mity z historii Dankowa, red. Wojciech Dudak, Tadeusz Grabarczyk, Lipie-Łódź 2015 (zbiór artykułów naukowych).
Na stronie wydawcy książek "ARCH-TECH" są też udostępnione najnowsze artykuły naukowe na temat zamku w Dankowie i historii miescowości, do pobrania są też fragmenty tekstu.
link do strony:
http://archtech.pl/publikacje/
PS. Przytoczone w części "Historia" badania archeologiczne opublikowane w kilku artykułach nie wskazują na istnienie gródka w XIII wieku. Najmłodszy z opublikowanych artykułów w Archaeologia Historica Polona wskazuje zdecydowanie na XIV wiek.
salut Jean-Claude, Je viens du village Zajaczki,voisin de Zbrojewsko.Je vis au Canada donc je ne peux pas aller vérifier au village de ton père. Le nom Jesior m`est familier. Je crois même q`un Jesior a marié une fille de Zajaczki.La distance entre les deux villages est d`une dizaine de minutes à pied. Comme j'ai quitté la Pologne il`y a déjà 20 ans je ne sais pas si le Jesior dont je parle viens réellement de Zbrojewsko. Je pourrai
demander a ma famille sìls conaissent cette famille. Anna
(c) 2001-2019 BD - KONTAKT - POLITYKA PRYWATNOŚCI Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
rodzisko w Zbrojewsku jest pozostałością warowni założonej na naturalnym wzniesieniu piaszczystym, wysuniętym w głąb doliny zalewowej Liswarty. W przeszłości teren grodziska musiał być otoczony mokradłami, których resztki zachowały się jeszcze po wschodniej stronie obiektu.
XIII w., w warunkach rozbicia dzielnicowego Polski, uformowało się w rejonie Zbrojewska pogranicze trzech dzielnic: ziemi krakowskiej, ziemi rudzkiej (wieluńskiej)
i księstwa opolskiego. Dolina Liswarty nabrała wówczas dużego znaczenia strategicznego jako naturalna granica międzydzielnicowa. W rejonie Zbrojewska, Dankowa i późniejszych Krzepic przekraczał tę granicę główny szlak handlowy i komunikacyjny, prowadzący z Krakowa do Rudy
i Wielunia, a stąd dalej do Poznania lub Wrocławia. Sprawowanie kontroli nad tym szlakiem umożliwiał powstały w tym czasie (schyłek XIII w.) na terenie dzisiejszego Zbrojewska duży obiekt obronny, usytuowany w rejonie przeprawy przez Liswartę, w dolinie zalewowej rzeki.
Zgodnie z wynikami badań archeologicznych, obiekt obronny w Zbrojewsku funkcjonował do początków XIV w. Kres jego funkcjonowania można byłoby, jak się wydaje, wiązać ze zjednoczeniem Polski i powstaniem w XIV w. nowej organizacji polityczno-militarno-
-gospodarczej kraju, w ramach której w czasach Kazimierza Wielkiego uformowało się
w pobliskich Krzepicach nowe lokalne centrum władzy i życia gospodarczego (zamek królewski i miasto).
Oczywistym nieporozumieniem są zatem pojawiające się w niektórych wydawnictwach popularnych sugestie,
jakoby obiekt obronny w Zbrojewsku spełniał rolę łącznika pomiędzy zamkami w Krzepicach i Dankowie.
W czasach, gdy istniały owe zamki, obiekt w Zbrojewsku był już od dawna opuszczony. Wszystko wskazuje na to,
że obiekt ten był raczej militarnym i administracyjnym poprzednikiem obu tych zamków. W późniejszych czasach Zbrojewsko z istniejącym tu folwarkiem należało do uposażenia starostwa krzepickiego jako część klucza majątkowego z ośrodkiem w sąsiednich Zajączkach.
