terenie Żurawia - jednej z najstarszych miejscowości na obszarze dzisiejszej ziemi częstochowskiej, znajduje się okazałe, choć nieprzebadane jeszcze grodzisko, będące pozostałością po obronnej siedzibie rycerskiej - dawnych właścicieli wsi.
Nieznana jest forma zabudowy i zastosowany budulec.
Grodzisko jest otoczone fosą - obecnie wodami stawu, spełniającego rolę basenu przeciwpożarowego i dlatego bardzo trudno dostępne.
Ma postać stożkowatego kopca o kształcie zbliżonym do kolistego, średnicy
około 50 m u podstawy i wysokości około 3-4 m ponad lustrem wody w stawie. Na szczycie kopca znajduje się nieregularne zaklęśnięcie.
W Żurawiu na uwagę zasługuje też charakterystyczny układ przestrzenny miejscowości,
usytuowanej na pograniczu terenów wyżynnych (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska) oraz
nizinnych w dorzeczu Wiercicy (zachodni skraj Niecki Włoszczowskiej). Wieś rozciągnęła się wzdłuż łagodnej pochyłości terenu, opadającego w kierunku wschodnim.
W najwyższym punkcie miejscowości, w pobliżu skrzyżowania dróg z przystankiem PKS, wznosi się kościół parafialny. W odległości około 300 m na wschód od kościoła, niedaleko drugiego przystanku PKS, na terenie niżej położonym, znajduje się grodzisko stożkowate. Pomiędzy kościołem a stawem oraz na północ od stawu ciągnie się dawny teren dworski z XIX-wiecznym budynkiem dworu szlacheckiego.
Historia
rodzisko nie posiada ustalonej metryki archeologicznej. Można jednak ogólnie uważać je
za pozostałość obronnej siedziby rycerskiej dawnych właścicieli wsi.
Żuraw był wzmiankowany po raz pierwszy w 1220 r. w dokumencie wydanym przez biskupa
krakowskiego Iwona Odrowąża, dotyczącym uposażenia klasztoru kanoników regularnych
laterańskich w Mstowie. Zgodnie z owym dokumentem, Żuraw był - obok m. in. Częstochowy
- jedną ze wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny na rzecz wspomnianego zgromadzenia
zakonnego.
Żuraw odgrywał ważną rolę w życiu okolicy jako ośrodek dóbr szlacheckich, a zarazem
siedziba parafii, utworzonej już około 1373 r. na zasadzie wyodrębnienia jej z pierwotnej parafii mstowskiej, i należącej w średniowieczu do dekanatu irządzkiego (lelowskiego). Miejscowa
parafia, wzmiankowana w latach 1411-1430, obejmowała w 1470 r. również sąsiednie wsie:
Lipnik, Kobyłczyce, Zagórze i Lusławice.
Według miejscowej tradycji, w 1440 r. wzniesiony został we wsi murowany kościół p.w. św. Bartłomieja, ufundowany przez wojewodę kaliskiego Jana Zarembę, wymienionego jako właściciel Żurawia w dokumencie Jana Długosza z 1458 r.
Na początku XVI w. właścicielem wsi został kasztelan sieradzki Jan Przerębski.
W późniejszych czasach Żuraw wraz z Lusławicami należał do magnackiego rodu Bonerów,
władającego rozległym kompleksem dóbr z ośrodkami w Ogrodzieńcu i Kromołowie. Po
bezpotomnej śmierci Stanisława Bonera w 1560 r. ogromna fortuna Bonerów przeszła w ręce skoligaconego z nimi Jana Firleja.
W 1778 r. Żuraw stał się częścią kompleksu dóbr w Potoku (dzisiejszym Złotym Potoku),
którego ówczesnym właścicielem był Karol Ernest Biron, książę Kurlandii i Semigalii.
Wstęp
Wolny.
Położenie i dojazd
Północna część woj. śląskiego. 20 km na wschód od Częstochowy. Zobacz na mapie.
Dojazd PKS-em w kierunku Lipnika lub Zagórza.
Współrzędne geograficzne:
format D (stopnie): N50.78453056°, E19.40490556°
format DM (stopnie, minuty): 50° 47.0718336'N, 19° 24.2943336'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 47' 04.31''N, 19° 24' 17.66''E
Zdjęcia
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
To jest chore żeby państwo sprzedawało zabytki w prywatne ręce ,a Pan Senator je remontował z pieniążków podatników na własny użytek .Pozdrawiam miłosników zamków zameczków i Naszej Polski
Re: legenda Autor: Marek Sandomierski Data: 2010-11-18 20:15:25
Niezupełnie dotyczy on kapliczek lecz dawnego dworzyszcza.
Zgodnie z legendą w połowie Xv wieku w wodach otaczajacych wysekę zamieszkała zimnica, która wysysała krew i sły z mieszkanców okolicznych wsi. Pan na zamku dowiedział się od jednego ze starych mieszkanców, że gdy budowano umocnienia za starego króla Bolesława ( w róznych wersjach legendy przewija raz się Bolesła Krzywousty a w drugich Bolesław Chrobry)naruszono spokój tego potwora, zniszczono jego leże a dzielni rycerze przegnali go z okolicy lecz nie udało im się go zabić. teraz zimnica powróciła by władac ponownie swoim dawnym terytorium. Kilka dni i nocy czatowano na zimnicę lecz ta ukrywała się w fosie, dopiero gdy niewodem zaczeto przeczsywac wode zimnica wylazła na brzeg. Wówczas jeden z pachołków zarzucił na nia sieć, miejscowy kapelan pokropił ją swięconą wodą ,co ją unieruchomiło a inni oszcepami zmoczonym w świeconej wodzie zabili potwora. podobno by upamiętnic to zdarzenie wybudowano kapliczkę a gdy z czasem rozpadła sie ze starości następną.
Dokładny opis znajduje się w Katalogu Zjawisk paranormalnych
Re: teren prywatny Autor: szeryf-adam Data: 2010-08-31 13:47:52
Właścicielem jest Senator Jarosław Lasecki ... Pan na włościach zdobytych m.i. Żuraw, Mirów, Boboblice, i kilku innych peerłek .... Nie wszyscy mogą stać sie Senatorami ...
Pozdrawiam miłosników zamków zameczków i Naszej Polski
(c) 2001-2021 bd - Kontakt - Polityka Prywatności Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów.
Wykryto blokadę reklam :-(
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
terenie Żurawia - jednej z najstarszych miejscowości na obszarze dzisiejszej ziemi częstochowskiej, znajduje się okazałe, choć nieprzebadane jeszcze grodzisko, będące pozostałością po obronnej siedzibie rycerskiej - dawnych właścicieli wsi.
Nieznana jest forma zabudowy i zastosowany budulec.
Grodzisko jest otoczone fosą - obecnie wodami stawu, spełniającego rolę basenu przeciwpożarowego i dlatego bardzo trudno dostępne.
Ma postać stożkowatego kopca o kształcie zbliżonym do kolistego, średnicy
około 50 m u podstawy i wysokości około 3-4 m ponad lustrem wody w stawie. Na szczycie kopca znajduje się nieregularne zaklęśnięcie.
rodzisko nie posiada ustalonej metryki archeologicznej. Można jednak ogólnie uważać je
za pozostałość obronnej siedziby rycerskiej dawnych właścicieli wsi.
